100. yılda Lozan’a karşı Sevr ittifakı

NAMIK DURUKAN- Terör örgütü PKK’nın elebaşı Abdullah Öcalan’ın talimatıyla 1999 yılında kurulan ve terör örgütüne bağlı çalışan Kürdistan Ulusal Kongresi, 100. yılında Lozan Antlaşması’na karşı büyük bir atak başlattı.

Nisan başından bu yana Lozan Antlaşması’nın imzalandığı Rumine Sarayı’nda konferanslar ve stantlar düzenlenirken, İsviçre Federal Parlamentosu Kürt Dostluk Kümesi Lideri Carlo Sommaruga’ndan tutun da Yeşiller Lozan Eş Lideri ve Lozan 2023 Komitesi’nden Ilias Panchard’a kadar, çok sayıda kişi panele konuşmacı ve moderatör olarak katıldı. Çeşitli üniversitelerden isimler konferanslarda konuştu. Zübeyir Aydar üzere terör örgütünün Avrupa ayağındaki isimler de konuşmalara eşlik etti. 26 Mayıs’ta düzenlenen panelin başlığı da “Lozan’da Çıkışın Tahlili Nedir?” oldu.

Belediyenin tahsis ettiği salonda 22-23 Temmuz’da yapılan “Lozan Antlaşması’nın 100. Yıl Dönümünde Kürdistan Halkının Tutumu” bahisli konferans ve panellere de Türkiye, Irak, Suriye ve İran’dan birçok terör örgütüne bağlı 157 parti ve kuruluş katıldı.

Avrupa ülkeleri başta olmak üzere dünyanın birçok merkezinde sürdürülen etkinlikler terör örgütü PKK ve bağlı kuruluşlarca organize edildi. Örgütün idare takımı tarafından yapılan açıklamalarda, tüm Kürtlere etkinliklere iştirak davetleri yapıldı.

Lozan’ı imha planı

Irak’ın kuzeyinde idarede olan Barzani Ailesi konferansa katılmadı lakin kendilerine yakın sitelerde Lozan’a karşı birinci direnişin Molla Mustafa Barzani devrinde başladığı, Kürdistan Demokrat Partisi’nin bütün Kürt hareketlerinin “kök hücresi” olduğunu vurguladı. Dolaylı da olsa Lozan Antlaşması’nı yok saymanın arayışı içerisine girdi. Konferanslara iletiler gönderildi. Süleymaniye bölgesini denetim eden Kürdistan Yurtseverler Birliği Lideri (KYB) Bafıl Talabani ise iletisinde, yasal haklarından taviz vermeyeceklerini söyledi. Lozan’da 100 yıl evvel yapılan muahedede Kürtlerin görüşüne başvurulmadığını söz eden Talabani, “Hep birlikte büyük Kürdistan uğruna ve kimliğimizi korumak için çalışmalı, farklılıklarımızı ulu gayelerimiz yolunda bir kenara bırakmalıyız” dedi.

Konferans ve panellerde Kürtlerin ortaklaşa hareket etmesi ve bunun sağlanmasına yönelik görüşler lisana getirilerek, “Ulusal bir temsiliyet, stratejik bir birliktelik oluşturalım” denildi.

Final Lozan’da

Çok ayaklı ve haftalardır devam eden bu atağın finali de Lozan Antlaşması’nın imzalandığı yerde yapılıyor.

İsviçre’nin Cenevre ve Lozan kentinde gerisi gerisine mitingler düzenledi. Protestocu kümeler Cenevre İnsan Hakları Komitesi binası önünde toplanarak Lozan Antlaşması’nı protesto etti. Evvelki gün ve dün Lozan’da terör örgütü PKK ve PYD’nin organizesi sonrası kalabalık kümeler, “Lozan Antlaşması’nı reddediyoruz” sloganı eşliğinde şovlar yaptı. Yaklaşık 15 bin kişi, evvelki gün Lozan metrosunun son istasyonundan muahedenin imzalandığı salona hakikat yürüdü. Göstericilerden kimileri kelamda Kürdistan flamaları, Öcalan posterleri ve dövizler taşıdı. Kürt kümeleri, yıl dönümü nedeniyle bugün Lozan’da final mitingi yapmayı planlıyor.

Lozan’ın ‘gizli maddeleri’ efsanesi

Zaman içinde farklı nedenlerle Lozan Antlaşması ile ilgili çok sayıda efsane üretildi. Bunlar ortasında; “Anlaşmanın mühleti 100 yıldı. 2023’te sona erecek. Muahedenin bilinmeyen hususları var” üzere tezler vakit zaman spekülasyon konusu oldu. Lozan, imzladıktan sonra ilgili ülkelerin perlamentolarında onaylanarak yürürlüğe girdi. Mutabakatın saklayıcı ülkesi Fransa.

Lozan Antlaşması ve eklerinin onay evrakları, Fransa Dışişleri Bakanlığı’nda saklanıyor. Parlamentoların onayından geçen antlaşmanın kapalı bir hususu yok. Mutabakatta, müddetle ilgili bir karar de bulunmuyor. Uzmanlar tarafından saçma olarak nitelendirilen bu iki savın hiç bir desteği bulunmuyor.

Terör örgütlerinin Sevr aşkı!

ABD’den Avrupa’ya Ortadoğu’dan Uzakdoğu’ya kadar konferanslar düzenleyen Kürt kümeleri, yurt genelinde de Diyarbakır merkezli etkinliklerle de bildiri verdi. Diyarbakır’da Kürt partileri tarafından “Lozan Antlaşması’nın 100. Yılında Kürdistan’ın Geleceği” ismiyle düzenlenen konferansa katılan tarihçi ve siyasetçiler, muahedesinin tarihi ve şimdiki sonuçlarını kıymetlendirdi. Konferansta, Sevr Antlaşması’na dikkat çekilerek, “Sevr, yalnızca kâğıt üzerinde kalsa da Kürtler için bir umut kaynağı olmuş ve bu umudun gerçekleşmesi beklentisi bugün de devam etmektedir” denildi.

Lozan Antlaşması’nın iptali ve “Kürtlere self-determinasyon hakkı” verilmesi için Kürt Diaspora Konfederasyonu (DİAKURD) avukatları evvel Cumhurbaşkanlığı Kabinesi’ne, akabinde Danıştay’a başvurdu. Cumhurbaşkanlığından cevap alınamaması nedeniyle mevzunun yargıya taşındığı belirtildi.

Lozan’la birlikte Sevr geçersiz oldu

10 Ağustos 1920’de imzalanan Sevr Antlaşması 433 husustan oluşuyordu. Mutabakatın 62, 63 ve 64. hususları Kürt bölgesi ile ilgiliydi. Metinde, “İngiliz, Fransız ve İtalyan temsilcilerinden oluşan bir komite Fırat’ın doğusundaki Kürt vilayetlerinde bir lokal idare nizamı kuracak; bir yıl sonra Kürtler dilerse Milletler Cemiyeti’ne bağımsızlık için başvurabilecek” kararına yer verilmişti.

Lozan Antlaşması ile Kürt Bölgesi öngören Sevr Antlaşması’nın geçerliliği kalmadı. Lozan’da askıda kalan Türkiye-Irak ortasındaki hudut sorunu, 5 Haziran 1926’da Türkiye, İngiltere ve Irak ortasında imzalanan hudut mutabakatı ile çözüldü. Lozan Antlaşması’nda Suriye hududu konusunda, 20 Ekim 1921 tarihli Fransa ile imzalanan Ankara Antlaşması’na atıf yapıldı. Suriye sonu sorunu, son olarak Hatay meselesinin tahlili ile tamamlandı. Lozan’da Türkiye içinde Müslüman bir azınlık; soy ve lisana dayalı bir azınlık tarifi kabul edilmedi. Metinde, ‘Gayri Müslim ekalliyet’ tabiri kullanıldı. Böylelikle yalnızca Müslüman olmayan azınlıklara bu statü verildi. Lozan’a giden heyetin danışman takımı içinde Kürt kökenli Diyarbakır milletvekili Zülfü (Tigrel) Beyefendi de yer aldı.