‘90’lar eğlendirmeye devam ediyor

Melisa Vardal – ‘90’lar müziği deyince akıllara Tarkan’ın “Aacayipsin”i, Emel Müftüoğlu’nun “Hovarda”sı, MFÖ’nün “Ali Desidero”su, Serdar Ortaç’ın “Karabiberim”i üzere pek çok farklı müzik geliyor… Bu kadar geniş ve çeşitli bir yalpaze ‘90’lar müziği” olarak tanımlanıyor. ‘90’lara duyulan bu hasret ve hasret bazılarına nazaran geçmişteki hislerin daha gerçek olmasından kaynaklanıyor bazılarına nazaran ise sadece “nostalji”… Fransızcadan lisanımıza gelen bu kelime sözlük manasıyla; geçmişte kalan hoşluklara olan hasret duygusu ve bu hissin baskın bir duruma gelmesi ya da değişime karşı duyulan dehşet sonucu geçmişe sığınma duygusu, geçmişseverlik olarak karşımıza çıkıyor. ‘90’lar tınılarının dinleme listelerinden eksilmediği, ‘90’lar temalı partilerin günden güne arttığı bu devirde; müzik eleştirmeni Naim Dilmener’e, ‘90’lar Türkçe Pop partisinin DJ kabininin sahipleri Fulya ve Firuze Görmüşoğlu kardeşler namıdiğer The Sisters’a ve geçtiğimiz yıl korosuyla ‘90’lara yine hayat veren Volkan Kirpik’e sorduk: “Nedir bu ‘90’lar sevgisi, sırf bir nostalji mi?”

‘Hâlâ mutsuzuz ve ‘90’lara sığınıyoruz’

Naim Dilmen  (Müzik Eleştirmeni)

Gündelik lisanda ‘nostalji’ diye tanımladığımız şey ne durur, ne de biter… Ekseriyetle onar yıllık dalgalar hâlinde gelir. ‘60’lar, ‘70’ler, ‘80’ler, ‘90’lar… 2000’ler ve sonrası da sıraya girmiş olmalı… Aslında ‘90’lar daha evvel başlamalıydı ancak ‘80’lerden bir türlü kopulamadı. Bu türlü dalgaların sebebi daima birebirdir: Geçmişe sığınma… Müziğin kendisinin de tesiri vardır elbette ancak azdır… Asıl sebep her periyot için birebirdir: Bugünden kaçma… Şaşırtıcı da değil. Büyük ihtimalle ‘90’larda da mutsuzdu büyük kısmımız, bu sebeple evvelki periyotlara sığındık. Hâlâ mutsuzuz ve ‘90’lara sığınıyoruz.

‘Geleneksel tınılara aşina kulaklara hitap ediyor’

Volkan Kirpik (Orkestra şefi)

Sanatın her kolu üzere müzik de dünya çapında çeşitli akımların tesiri altına giriyor. ‘90’lı yıllarda Türk pop müziğinin doğuşu Avrupa ve Amerika’da yaşanan sound değişiklikleri ile ülkemizde eşsiz bir sentez oluşturdu. Günümüzde hâlâ dinlenilen bu eserler, bugünkü pop müziğinden epey farklı bir yerde yer alıyor. ‘90’ların pop müziği, klasik enstrümanlarımız olan kanun, ud, bağlama üzere enstrümanlarla elektronik müziğin şık bir birlikteliğiyle örüldü. Tıpkı vakitte darbuka, tef ve bendir üzere ritim enstrümanlarının da katkısıyla muazzam bir melodi ve ritim harmanı ortaya çıktı. Bu devrin müziği, Türk sanat müziği ve halk müziği üzere klasik tınılara aşina kulaklara hitap ettiği için geniş bir izleyici kitlesini etkiledi. Bilhassa o devrin orta yaş kümesindeki beşerler ortasında tanıdık bir melodi ve ritim yapısıyla beğenilen bir nostalji hissi yarattı. Örneğin Mustafa Sandal üzere o periyodun ünlü sanatkarları yapıtlarında kanun ve bağlama üzere enstrümanları ustalıkla kullanarak müziğe özgün bir dokunuş kattılar. Serdar Ortaç’ın müziklerinde da kanunun büyülü tınıları hissedilirken Tarkan’ın yapıtlarında ise udun etkileyici bir yorumla kullanıldığını duyabilirsiniz.

‘İşin sırrı içtenlik ve samimiyet’

The Sisters  (DJ kardeşler)

‘90’larda yaşamış ya da şimdi doğmamış olanların o yıllara ilgi duyuyor olmasının sebebi olağan ki içinde bulunmuş olduğumuz devirden daha gerçek hislerin ağır bastığı bir periyot olmasıydı. ‘90’larda mahalle kültürü, komşuluk, arkadaşlık, insanların birbirine verdiği kıymet daha hoştu ve samimiydi. Tahminen her şeye süratli erişim yoktu ancak bu kadar süratli tüketim de yoktu, bu yüzden daha kıymetliydi. Müzik anlamındaysa dünya çapında değerli albümlerin yapıldığı, herkesin aklında kalan müziklere imza atılan bir periyottu. İçinde bulunduğumuz devirdeyse dijital ortamda herkes müzikçi ama birçoğu ileride hatırlanmayacak müzikler yapıyor. ‘90’larda çok değerli bestekarların, kelam muharrirlerinin yapıtlarının günümüze kadar ulaşıp bedelini hâlâ koruduğunu görüyoruz. Toplumsal medya çağına doğmuş Z jenerasyonu dahil bu müziklere eşlik ediyorsa bizce işin sırrı içtenlik ve samimiyet içeren kelamlar. Yapıtların birden fazla gerçek yaşanmış aşk ve sevgiden doğmuş hissi uyandırıyor ve bize bunu hissettiriyor.