Avokado, muzu tahtından etti

EREN AKA Milliyet  – Tropikal iklim özelliğini taşıması, tropikal meyve ağaçlarının bölgeye âlâ adapte olması, güzel eser vermesi ve başka eserlere nazaran gelirinin yüksek olması Alanyalı çiftçileri tropikal meyve üretimine yöneltti. İlçedeki tropikal meyve üretimi muz ile başlarken, son vakitlerin gözdesi avokado oldu. Ağustos 2022- Mart 2023 periyodunu kapsayan dönemde avokado üretiminin 130 milyona ulaştığını aktaran Alanya Ziraat Odası Lideri Tahir Göktepe, artan maliyetlerin bölgede yetiştirilen eserlere tesirini Milliyet’e kıymetlendirdi. 

1 dönümde 4 ton su 

Avokadoya nazaran muz üretiminin çok daha fazla maliyetli olduğunu belirten Göktepe, şunları söyledi: 

“Şu anda Alanya’da örtü altında muz yetiştiriciliği 9 bin dekarın üzerinde. Açık alanda toplam yetiştiricilik ise 12 bin dekar. Yaz aylarında muz çok su istediğinden üretici de avokadoya yöneldi. Muz üretiminde günlük 1 dönüme 4 ton su kullanılırken, avokado, mango üzere tropikal meyvelerde haftada iki sefer birer saat su verilmesi yetiyor. Bu da maliyeti 5’te 1’e düşürüyor. Yani su tüketimi bu dönüşüm için en büyük etkenlerden bir tanesi. İlçemizde yaklaşık 7500 dekar alanda yaklaşık 3 bine yakın bir üretici ordusuyla avokado üretimi yapılıyor. 2 bin 500 adet avokado ağacımız var. Birinci yıl genelde randıman almıyoruz. Üreticilerimizden de ağaç meyve verse bile koparmamasını talep ediyoruz. Bunun sebebi de ağacın daha güzel gelişmesi. Üç ve dördüncü yıllarında rakımı 15-50 olan bölgelerde yaklaşık 100 tane meyve alıyoruz. Lakin avokadonun ekonomik randıman yaşı beşinci yıldır. Beşinci yaşta 200 tane meyveyle başlar. 15, 17, 20 gelmiş bir ağaçtan da 1000’in üzerinde meyve almamız mümkün” diye konuştu. 

‘Maliyet yüksek’ 

Yaşanan kuraklığın tarlaları etkilediğini belirten Tahir Göktepe, “Kuraklık nedeniyle bu sene birçok avokado bahçesi kurudu. Sıcaklara dayanamadı. Üretici bugün bahçesini sulamak için sondaj vuruyor. Benim bile dört sondajımdan üç tanesi kurudu. Bakım ve işletme sarfiyatları noktasında avokadonun muza alternatif oluğunu söyleyebiliriz bu noktada. Ayrıyeten personel minimum fiyatla çalışmıyor. Artık günümüzde lojistik de çok önemli bir para tutuyor. Üretilen eserlerin Alanya’dan büyükşehirlere gitmesi önemli bir maliyet. Bu maliyetleri de eserin fiyatına eklediğinizde tüketici eseri değerli alıyor” dedi. 

Beklenti 150 milyon 

Gelecek dönemde avokado üretiminde beklentilerinin 150 milyon olduğunu söyleyen Tahir Göktepe, “Pandemi sürecinde tarla alan sanayicisinden turizmcisine, avukatından hekimine birçok kişi dala dahil olarak iktisada kazandırmaya çalıştı. 2021-2022 yıllarında ekilen bahçeler seneye artık randıman vermeye başlayacak. Bunların da katkısıyla bu sene hem iç piyasaya yetecek formda hem de ihracat fazlası da ihraç edileceği için bir sorun yaşanmayacak. Ağustos 2022- Mart 2023 devrini kapsayan dönemde avokado üretimi 130 milyona ulaştı. Gelecek dönemde beklentimiz 150 milyon. Üreticiden 20 TL’ye çıkar, tanesi 25 TL’den de satılır” diye konuştu. 

‘Çalıp satıyorlar’ 

Son vakitlerde artan hırsızlık olaylarına da değinen Göktepe, “Avokado bahçelerinde hırsızlık olayları arttı. Çiftçinin yıllarca gözü üzere baktığı avokado ağaçlarının üzerindeki meyveleri toplayıp gidiyorlar. Baktığınızda bir avokado 25 TL’den satılıyor, en kolayından 100 tane çalsa âlâ para ediyor. Eserler çalındığında üreticinin emeği heba oluyor. Bu yüzden birtakım üreticiler, bahçelerini hem yabani hayvanlardan hem de hırsızlardan korumak için silahla nöbet tutuyor. Jandarma kumandanımız ile irtibat halindeyiz daima. Kimi bölgelere fotokapan koyuldu” sözlerini kullandı. 

‘Bakımı zahmetsiz, geliri iyi’

Avokadonun bakımının muzdan daha masrafsız ve gelirinin daha yüksek olduğunu kaydeden Alanyalı üreticiler ise bu durumda avokadonun kendileri için daha cazip olduğunu söyledi. Üretici Eyüp Zavlak, “Muza nazaran avokadonun bakımı daha zahmetsiz. Ne ilaç veriyoruz ne öbür bir şey, yalnızca gübre. Belirli aralıkla sulama haricinde çok bizi yormuyor. Bir üretici evvel üretim maliyetine bakar. Muz üretmektense avokado üretmek çok daha uygun. Ayrıyeten satışı her yere yapılabilen bir eser. Geliri de iyi” diye konuştu.