Cingöz: Nükleer güç projeleri Türkiye’ye lig atlatacak

İnşa süreci devam eden yeni dünya sisteminde Türkiye’nin bölgesel ve sonrasında da global bir güç olabilmesi için Rusya ile kurduğu yakın bağların büyük kıymet taşıdığını işaret eden Cingöz, “Türkiye-Rusya bağları tarihinin en büyük projesi’ olan Akkuyu Nükleer Güç Santrali (NGS) iki ülke ortasındaki iş birliğinin gelişimine büyük katkı sağlıyor. Akkuyu NGS, Türkiye’nin evvel bölgesel, sonrasında ise global bir güç olması için değerli atılımlardan biri olarak tarihteki yerini alacaktır. Akkuyu NGS’nin yakın vakitte faaliyete geçecek olması ve 2023 Cumhurbaşkanlığı seçimi ile yeni hükümetin kurulması da Rusya ile Türkiye ortasında yeni bağların de gelişeceği tarafında beklentileri büyütmüştür. Yeni nükleer santral projelerini Türk-Rus iştiraki ile yapabiliriz. Rusya bu bahiste büyük bir birikime ve güçlü bir teknolojiye sahiptir. Ortak proje yapmak, Türkiye’nin kendi teknolojisini geliştirme ve ileride kendi santralini yapmasında değerli bir tecrübe sağlayacaktır. Nükleerde rönesans yaşanıyor, bu sefer geri kalmamalıyız. Avrupa’dan Amerika’ya, Ortadoğu’ya, Afrika’ya yeni nükleer santral projeleri geliştiriliyor. Akkuyu ile gecikmiş de olsak güzel bir başlangıç yaptık, geri adım atmadan yeni projeleri devreye almalıyız” sözlerini kullandı.

“YENİ YATIRIMLAR VE YENİ İSTİHDAMLAR GETİRECEK”

Akkuyu NGS’nin Türkiye’ye ekonomik ve toplumsal alanlar da dahil her dalda yeni kapılar açacağını vurgulayan Cingöz, mevzuyla ilgili olarak şunları söyledi:

“Nükleer tesisler iktisada olan katkılarının yanında yeni yatırımlar ve yeni istihdamlar getirecektir. Akkuyu sayesinde nükleer alanda profesyonellik kazanan Türk uzmanlar yeni projelerde de kritik rol oynayacak ve Türkiye’nin gelişimine katkıda bulunacaktır. Nükleer tesisler bunların yanında yeni teknolojileri de beraberinde getirecektir. Tüm bunları birlikte değerlendirdiğimizde Türkiye’nin birinci nükleer santrali olan Akkuyu NGS’nin ülkeye her taraftan katkı sağlayacağını söylemek mümkün. Zati nükleer güç kullanan ülkelere baktığımızda bunların ya gelişmiş ya da gelişmekte olan ülkeler olduklarını görüyoruz.”

Akkuyu NGS’nin bir dönüm noktası olacağını tabir eden Cingöz, şöyle devam etti: “Akkuyu NGS ile çıkılan yol Türkiye’nin güç bağımsızlığında çok değerli bir kilometre taşı olacak. Nükleer güce sahip olmak sadece güç muhtaçlığını pak ve sağlam bir kaynaktan elde etmeyi sağlamıyor. Birebir vakitte o güce sahip olan ülkeye bir güç de getiriyor. Türkiye’ye ekonomik olarak da büyük bir getiri sağlayacak olan Akkuyu NGS, bütçeye yaklaşık 50 milyar dolarlık bir katkı sunması hedefleniyor. Santralin Gayrı Safi Yurtiçi Hasıla üzerindeki kümülatif tesiri de bu fiyatı değerli ölçüde aşacak. Türkiye ayrıyeten Akkuyu NGS’nin 60 yıllık ömrü boyunca elektrik satışından elde edilecek gelirin bir kısmını da alacak.”

“NÜKLEER AYKIRISI OLANLAR TÜRKİYE’NİN GELİŞMESİNİ İSTEMEYENLER”

Siyaset Bilimi ve Memleketler arası Bağlar Uzmanı İsmail Cingöz, dünya nükleer güce yatırım yaparken Türkiye’de hala aşikâr bölümlerin ‘nükleere hayır’ diyerek gerçeklerden uzaklaştığını ve halkı klişe argümanlarla korkutmaya çalıştığını söyleyerek şu tabirleri kullandı:

“Türkiye’de nükleer zıddı olanların Türkiye’nin gelişmesini istemeyenler olduğunu düşünüyorum. Çernobil faciası ve Japonya’da meydana gelen sarsıntı sonrasında yaşanan nükleer sızıntıları mazeret ederek Türkiye’de nükleer gücün olmaması gerektiği ya da nükleerin büyük tehlikelere yol açabileceği yolundaki savların bir temeli yoktur. Geçmişte bunların yaşanmış olması yine misal durumların meydana gelebileceği manasını taşımıyor; zira teknoloji artık epeyce gelişmiş durumda. Bilhassa de Akkuyu NGS’de kullanılan 3+ kuşak reaktörlerin hem faal hem de pasif güvenlik sistemleri sayesinde muhtemel kazaları tedbire kabiliyetine sahip olduklarını biliyoruz. Yani Akkuyu’da bir Çernobil ya da Fukuşima yaşanmasına imkân yok. Kaldı ki Türkiye’nin etrafındaki ülkelerde; Ermenistan’da, Rusya’da, Ukrayna’da Bulgaristan’da, Romanya’da nükleer santraller bulunuyor. İran’ın nükleer konusunda değerli adımlar atmakta olduğu bilinmektedir. Dolayısı ile çok yakınımızda nükleer tesisler varken, Türkiye’de yapılan bir nükleer tesisin tehlikeli ve insan hayatına ziyanlı olduğu üzere savlar abesle iştigaldir. Nükleerin Türkiye için tehlike yaratacağı fikrine odaklanmak fakat Türkiye’yi bu güçten yoksun etmek isteyecek odakların ve Türkiye’yi caydırmak isteyen global güçlerin gayesidir.”

“YENİ NÜKLEER SANTRALLERE MUHTAÇLIK VAR”

Türkiye’nin yeni nükleer santral projeleri için harekete geçtiğini söyleyen Cingöz, “Ulusal Güç Planımıza nazaran 2035 yılına kadar güç tüketiminde yaklaşık yüzde 39,5’lik artış bekleniyor. Türkiye’de 2030 yılına kadar nükleerden üretilecek elektriğin ise toplam üretimin yüzde 11,1 düzeyine ulaşacağı öngörülüyor. Türkiye’nin Akkuyu yanında yeni nükleer santrallere gereksinimi olduğu muhakkaktır. Sinop ve İğneada projeleri için görüşmelerin ağırlaştığını, yakın tarihte hoş haberler alacağımızı umuyorum. Yeni planlanan nükleer santraller ile birlikte küçük ve orta ölçekli modüler reaktörlerin (SMR) de güç portföyümüze eklenmesiyle Türkiye daha güçlü hale gelecektir” diye konuştu.

Rusya Devlet Nükleer Şirketi Rosatom tarafından inşa edilen Akkuyu NGS’nin Türk endüstrisine kıymetli bir nükleer tecrübe de kazandırdığını belirten Cingöz, kelamlarını şöyle tamamladı:

“Bulgaristan, Romanya, Mısır, Ürdün, Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan da dahil olmak üzere pek çok komşu ülke nükleer güç programlarını ya başlatıyor ya da genişletiyor. Türk sanayicileri de Akkuyu’da elde ettiği tecrübe ile yeni projelerden hisse alabilir, bölgedeki nükleer santraller için ekipman tedarik zincirinde kıymetli roller üstlenebilir.”