Çöpe serpilen 100 milyar lira

Çiğdem Yılmaz –  Üretmek çok sıkıntı ve maliyetli lakin tüketmek çok kolay. Dünyanın besin üretiminde problem yaşadığı bir periyotta çöpe atmak ise en büyük sorun. Türkiye’de yılda ortalama 20 milyon ton besinin israf edildiği belirtiliyor. Besin israfındaki hatalıların başındaysa “serpme kahvaltı” bulunuyor. Yalnızca serpme kahvaltılardaki israf nedeniyle yılda ortalama 100 milyar lira çöpe atılmış oluyor. Pekala, onlarca çeşidin yer aldığı bu kahvaltı masalarındaki tüm eserler tüketiliyor mu? Restoranlar serpme kahvaltıdan vazgeçiyor mu?

İsrafın önüne geçmek için neler yapmak gerekli? Milliyet, serpme kahvaltı tartışmasını başlatıyor.

55 çeşit 500 TL

Restoranların serpme kahvaltı menülerine baktığımızda, fiyatların değişken olduğunu görüyoruz. Alışılmış burada menünün genişliğine nazaran fiyat artışı kelam konusu. Kaşıbeyaz restoranlarında tek kişilik serpme kahvaltının fiyatı 500 TL. Restoran yetkilileri, 55 çeşidin bulunduğu kahvaltı menüsünün gelen müşteriler tarafından genelde tüketildiğini, kalan eserlerin ise hayvan barınaklarına verildiğini söyledi. Kaşıbeyaz’ın serpme kahvaltısında süzme mercimek, kelle paça, beyran, sigara böreği, gözleme, beyaz ekmek, kepek ekmeği, simit, fırın sütlaç, sınırsız çay, nescafe, Türk kahvesi de bulunuyor.

‘Çok atıyorduk seçmeliye geçtik’

Fatih’te bulunan Al Khayma Lounge’de 35 çeşit serpme kahvaltı bir ay öncesine kadar kişi başı 390 TL’ydi. Fakat işletme çok fazla israf olduğu için geçen ay serpme kahvaltı yerine seçme kahvaltıya geçti. İşletme sahibi, “Servis ettiğimiz bir eseri ikinci kere diğerine servis etme durumumuz olmadığı için çöpe çok fazla eser atıyorduk. Biz de bunu engellemek için seçmeli kahvaltıya geçtik. Tamam parasını veriyorlardı fakat yemiyorlardı” dedi.

‘Yemedikleriniz bile getiriliyor’

Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Genel Lideri Ramazan Bingöl: “Mesela siz şeker hastasısınız. Size verilen 3-4, tahminen de 10 çeşit reçel çöp oluyor. Diyelim ki, yumurta alerjiniz var, o da çöpe atılıyor. 100 bin restoranda ikişer yumurta çöpe gitse 200 bin yumurta eder. Beş arkadaşınızla serpme kahvaltı yapan yere gidiyorsunuz. Diyorsunuz ki, ‘Biz dört kişilik kahvaltı istiyoruz, bir arkadaşımız tok’. Fakat birçok yer kabul etmiyor ve kaç kişi varsa o kadar kahvaltı getiriyor. Gidenlerin ortasında şeker hastası olan var, diyet yapan, şarküteri yemeyen, alerjisi olan var. Bunları yemeseniz bile serpme kahvaltıda bunlar da geliyor, haliyle yemiyorsunuz ve çöp oluyor. Siz de yemediğinizi ödemiş oluyorsunuz. Serpme kahvaltının yıllık ziyanı ortalama 100 milyar lirayı buluyor!”

‘Seçmeli israfı önler’

İsrafı önlemek için kendi restoranlarında seçmeli kahvaltıya geçtiğini söyleyen Bingöl, “Buna öteki restoranların da geçmesinde yarar var. Seçmeli kahvaltı israfı önlüyor. Neyi yiyorsanız yalnızca onu alıp parasını ödüyorsunuz. İsraf, rahmet, müşteri memnuniyeti ve sıhhat açısından da seçmeli kahvaltı daha hakikat. Zira gereğinden fazla israf var. Kalanları hayvanlara veriyorsun lakin hayvanlar da hepsini yemiyor” dedi.