Eksiksiz olmana gerek yok

MÜJDE IŞIL- Margot Robbie ve Ryan Gosling’in kıyıda patenle kaydıkları rengârenk çekim fotoğrafları önümüze düştü önce… Sonra çok pembe renge maruz kaldık. Greta Gerwig’in yönettiği ve senaryosunu Noah Baumbach ile birlikte yazdığı sinema boş olmaz dedik lakin bir yandan da bu kadar ağır pr çalışması karşısında hayal kırıklığına uğrama riskimiz vardı. İzleyince gördük ki “The Truman Show”dan Pixar’ın yaratıcı animasyonlarına kadar birçok ögesi birleştirip toplumun bayana biçtiği roller üzerinden hem dalgasını geçen hem de eleştirisini esirgemeyen bir üretimle karşı karşıyayız.

Barbie Land’de kusursuz ömründen geyet mutlu olan Barbie, bir akşam partilerken aklına birdenbire mevt niyeti geliverir. Oyuncak olarak bozulduğuna ikna olup Tuhaf Barbie’den yardım ister. Gerçek dünyadaki sahibi tarafından çok hırpalandığı için ismi “tuhaf”a çıkan o Barbie, bizim standart Barbie’ye bu sorunu çözmesi için gerçek dünyaya gitmesi gerektiğini söyler. Bu seyahat Barbie’nin de Ken’in de kendini sorguladığı bir serüvene dönüşür.

Pembeleşmiş Truman

Yönetmen Greta Gerwig, Noah Baumbach ile bir arada yazdığı senaryoda sinemanın ikonik üretimlerinden feyz aldığını hiç saklamıyor. Sinemanın Kubrick’in “2001: A Space Odyssey/2001: Bir Uzay Macerası”nın o ünlü sahnesine gönderme ile açılması, kız çocuklarını daha küçücükken anne olarak kodlamak üzere yetiştiren oyunlara, oyuncaklara ve toplum bakısına karşı bayanın bilinçlenmesinin vakit içinde nasıl geliştiğine dair çok şey söylüyor. Tıpkı “The Truman Show”da sabah kalkıp memnunlukla herkesi selamlayan Truman üzere Barbie de kusursuz hayatın rutinini yaşarken tekrar “The Truman Show”da Truman’ın başına düşen spot üzere Barbie’nin de zihnine mevt kanısı düşüyor. Ve gerçekte kim olduğunu sorgulama seyahati da bu türlü başlıyor. Sinemanın Pixar animasyonlarıyla da ortak noktaları var. “Toy Story/Oyuncak Hikâyesi”nin büyümek ile oyuncak ortasındaki duygusal bağı öteki bir forma dönüştürüyor “Barbie”. Latin Amerikalı bir annenin kızıyla ve ömürle ortasındaki soğukluğun yansıması oluveriyor bu bebek. Oyuncak tarihinden yola çıkarsak, insan olmak isteyen Pinokyo’nun da sinemada Barbie’nin ana kaynaklarından biri olduğunu söylemek gerek. “Inside Out/Ters Yüz”de olumlu olumsuz tüm hislerle yoğrulmanın insanı insan yaptığı vurgusunu hissettiriyor bir yandan da. Ancak sinemada özne tüm beşerler değil, bayanlar.

Kadına dair eğlenceli ve pembe rengin hâkimiyetindeki bir manifesto da denebilir “Barbie” için. Gerwig kendisinden umulduğu üzere toplumun bayandan beklentilerinin ipliğini pazara çıkarırken tiye de alıyor. Hem bayan bayanın yurdudur hem de bayan bayanın kurdurur olmaz, diyor. Bayan hem kusursuz olacak lakin tıpkı vakitte erkek kendisini kusursuz hissetsin diye zayıf üzere görünecek; bu türlü de olmaz, diyor. Tüm şekilciliklerle ve şablonlarla tatlı tatlı dalgasını geçiyor. Bayan hoşluğu algısını eleştirirken Margot Robbie’nin varlığına da dokunduruyor.

Filmin Mattel şirketi üzerinden erkek egemenliğini eleştirdiği kısımlarda mizah çok yavan olsa da Ken’in ataerkilliği keşfedişi ve Barbie Land’i erkekleştirmesi epey zekice yazılmış. Fakat bayanı cinsel nesne olarak gören anlayışa karşı çıksa da Ken’leri kandırmak için Barbie’lerin kadınlıklarını kullanması ve final kısmı, sinemanın eleştirel anafikrini çürütüyor maalesef. Esasen finale bağlayamama üzere kıymetli bir sorunu var Gerwig-Baumbach ikilisinin. Başından itibaren muhakkak bir ton tutturan sinema, son yarım saatte müzikalimsi bir değişim geçirip seyircisine katarsis yaşatmaya uğraş ediyor. Bu da finalden çok eklenmiş kısım hissi yaratıyor.

Ve son bir not: Sinemaya Barbie rolünde Margot Robbie’yi izlemek için gidenler, Ryan Gosling’e daha çok hayran kalacak.

Vizyonda öne çıkanlar

“The Inspection/Teftiş”: Elegance Bratton’ın kendi hayatından yola çıkarak senaryosunu yazdığı imal, birebir vakitte onun birinci uzun metrajlı kurmaca sineması. Siyah bir genç olan Ellis French, annesi tarafından reddedildikten sonra geleceği için seçeneği kaldığının farkındadır ve kendisini kolaylıkla dışlayabilecek bir sisteme, ne olursa olsun başarılı olabilmek için Deniz Piyadeleri’ne katılmaya karar verir. Tüm hedefi annesinin onayını alabilmektir. Fakat azaba varan temel eğitimlerle ve mobbingle karşı karşıya kalır. Ellis French’i canlandıran Jeremy Pope, sinemadaki performansıyla bu sene Altın Küre’ye aday olmuştu.

“Chariot/Uyanış”: Dr. Karn, reenkarnasyon geçişinde hastalara rehberlik eden bir uzmandır. Gizemli düşler gören Harrison, Dr. Karn’a sarfiyat ve evvelki hayatında sevdiği bir bayanla olan müsabakasını anlatır. Sistemdeki bir aksaklığı fark eden hekim, hastasının geleceği kalıcı olarak rayından çıkmadan evvel sorunu çözmeye çalışır. Bilim kurgunun başrollerinde John Malkovich ve Thomas Mann var.