‘En büyük taban kaymasını gördük’

MERT İNAN İstanbul – Felaketin yaşandığı fay sınırında bilimsel araştırmalarda bulunan İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Cenk Yaltırak, birinci izlenimlerini Milliyet’e anlattı. Prof. Dr. Yaltırak, şimdiye kadar ki en büyük taban atımını gördüklerini belirtti.

Prof. Dr. Yaltırak incelemeleri sırasında 12 metrelik yer kayması tespit ettikleri lokal bölgeler olduğunu belirtti.

Prof. Dr. Yaltırak, “Şimdiye kadar sanırım Türkiye’de olan bir sarsıntıda oluşan azamî atımı, Çardak Fayı üzerinde drone ile tam 12.7 metrelik bir taban atımı olarak saptadık. Bugüne kadar 7 metreye varan atımları görmüştük. Fakat fayın geçtiği yüzeydeki bir alanda 12 metrelik atımı görmek açıkçası felaketin boyutunu gözler önüne seriyordu” dedi.

Prof. Dr. Yaltırak kelamlarını şöyle sürdürdü; Ayrıyeten bölgede Çardak fayının güneyi, kuzeye göre 130 cm yükselme ile 210 cm sol yanal hareket ettiğini de tespit ettik. Zelzelenin olduğu günden başlayarak 30 cm imgelerle bulduğumuz tüm atımların toprakta doğrulamasını yapmaya çalıştık. Bu nedenle yerde aramak yerine bulduğumuz atımın koordinatlarını girerek yeni bir yaklaşımla hareket ettik. Araştırmamızda Nurhak Dağları’ndan Çardak Fayı’nın izini takip ederek Gölbaşı-Adıyaman’a yanlışsız ilerledik. Arazi şartları vakit zaman işimizi zorlaştırdı lakin takımımız çok sağlamdı. Bize eşlik eden Elbistan Off Road Kulubü’ne de ayrıyeten teşekkür etmem gerekir. Fayın üzerinde bulduğumuz atımlar fayın tekil olduğu yerlerde Dağ yamacındaki bahçelerde 5 ile 6 metrelik atımlar oluşmuş.”

Kırsal bölgelerde fayın ortasından geçtiği konutları adeta modül kesim ettiğini de lisana getiren Prof. Dr. Yaltırak, “Maalesef fayın yıktığı meskenlerde önemli can kayıplarımız olduğunu yöre halkından da dinledim. Zelzelenin tüm sonuçlarını gördüğümüz bir yerde yaşananı anlatmak çok güç. Acıyı içinizde hissedebiliyorsunuz. Kırsaldaki kerpiç konutlar ya çökmüş ya kullanılmaz halde. Betonarme de pek parlak değil” dedi.

Ekipte başarılı üç bayan jeolog

Arazi çalışmasına İTÜ’den 3 yer bilimci bayan meslektaşının da katıldığını belirten Prof. Dr. Yaltırak, şunları söyledi:

“Doç. Dr. Orkan Özcan’ın yanı sıra takımımızda 3 jeolog bayan meslektaşım Dr. Ufuk Tarı, Dr. Öğretim Üyesi Aynur Dikbaş ve Dr. İrem Elitez de yer aldı. Bayan meslektaşlarımla birlikte çalışmaktan duyduğum memnunluğu belirtmeliyim. Jeoloji disiplinin güç arazi şartları nedeniyle yıllarca bayanlar için güç bir meslek olduğu önyargısını yıkan birçok bayan meslektaşım üzere sevgili Ufuk, Aynur ve İrem de mesleklerine olan tutkuları ile güçlü örnekler oldular. Sırf Türkiye’de değil, dünyada da bayan bilimciler bilimsel ve mesleksel muvaffakiyetlerini duyurmakta, takım bulmakta, atıf ve ödül almakta, medyada seslerini duyurmakta zorlanıyorlar. Elbette üçü de çok güçlü ve mücadeleci.”