Enflasyona ‘ücretsiz gaz’ ayarı

MİTHAT YURDAKUL Ankara – TÜİK’ten yapılan açıklamaya nazaran, doğal gazın bir ay fiyatsız verilmesi nedeniyle mayıs ayında TÜFE hesabında yer alan gaz fiyatları için “sıfır fiyat” sistemi uygulanacak. 2023 Haziran ve 2024 Mayıs ortasındaki TÜFE hesaplamasında ise 25 metreküpe kadar gaz tüketimi için yapılacak indirim dikkate alınacak.

Avrupa örnek oldu

Karar için Avrupa’daki düzenlemelere işaret edilen TÜİK açıklamasında, “Avrupa genelinde artan güç fiyatlarıyla başa çıkabilmek için geçtiğimiz yıl içerisinde birçok AB ülkesinin hanehalklarının desteklenmesine yönelik gibisi önlemler almış olması nedeniyle Eurostat 16 Aralık 2022 tarihinde bu hususa özel bir metodolojik doküman yayımlamıştır. Gerek Eurostat ile gerçekleştirilen yazışmalar, gerek Eurostat tarafından yayınlanan ilgili dokümanın incelenmesi sonucunda, 2023 yılı Mayıs ayı TÜFE hesaplamaları kapsamında doğalgaz için ‘sıfır fiyat’ (zero price) formülü uygulanacaktır” denildi. Haziran ayından Mayıs 2024’e kadarki periyotta de 25 m3’e kadar olan doğal gaz tüketimlerinin fiyatsız olacağı anımsatılan açıklamada, gazdaki indirimin de, 11 ay boyunca TÜFE hesaplamalarında dikkate alınacağı söz edildi. Açıklamada, indirimli gaz için de tüketicilerin 25 m3’ün üzerindeki kullanımları için ödediği ortalama fiyatın dikkate alınacağı kaydedildi.

Yıl sonunda baz etkisi

Açıklamada, fiyatsız ve indirimli gazla birlikte değişen enflasyon hesabının, doğal gazın TÜFE sepetindeki yükü da dikkate alındığında, genel fiyat endeksi üzerinde mayıs ayı prestijiyle aşağı taraflı kuvvetli bir tesir oluşturacağı, fakat doğal gaz tüketiminin artacağı yıl sonuna yanlışsız bu tesirin kuvvetli formda üst döneceği vurgulandı. TÜFE sepetinde doğal gazın yüzde 2.88’lik tartısı bulunuyor. Gazda “sıfır fiyat” hesabının, mayıs ayı enflasyonuna değerli bir yansımasının olması, mayısta yıllık enflasyonunun da uzun müddetten sonra yüzde 40’ın altına düşmesi bekleniyor.

Aylık bazda düşen oranlar, 6 aylık enflasyon sayılarına da tesir edecek. Gazda 1 aylık “sıfır fiyat” ve daha sonra indirimin enflasyonu düşürücü tesiri, temmuz ayında netleşecek 6 aylık enflasyon oranları ve bu oranlara nazaran şekillenen memur ve emeklinin aylık farklarına yansıyacak.