Grip değil sivrisinek ısırığı! ‘İlk belirti kabuklu yaralar’ diyerek açıkladı

Sıcakların gelmesiyle birlikte sinek ve sivrisinek şikayetleri yüzünden hastanelere başvuranların sayısı süratle artmaya başladı. Uzmanlara nazaran bu sayıların her geçen yıl artmasının birçok sebebi var. Sinek ve sivrisinek ısırığının yanma, kaşıntı ve bazen alerjik tepkiler göstermesinin dışında çok önemli sıhhat sıkıntılarına da yol açabileceğini vurgulayan Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Doğaç Uğurcan, sinek ve sivrisineklerin neden bu kadar sorun haline geldiğini açıkladı.

Dr. Öğr. Üyesi Uğurcan “Vektörler (taşıyıcılar) ve vektörlerle bulaşan hastalıklar son yıllarda global ısınmaya bağlı meydana gelen iklimsel değişiklikler ve azalan kaynaklar, ağaçların yok edilmesi, ilaçlara karşı direnç gelişmesi, patojenlerin genetiklerindeki değişiklikler, denetimsiz insan ve hayvan hareketleri, sıhhatsiz kentleşme üzere sebepler yüzünden maalesef tekrar kıymet kazanmaya başladı. Zira vektörler çoğalmaya başladı. Yeryüzünde teşhisi yapılan ve sistematikteki yeri belirlenen canlıların yüzde 80’den fazlasını eklem bacaklılar teşkil eder. Eklem bacaklar en kıymetli vektörlerdir. Medikal ve veteriner kıymete sahip eklem bacaklılar şahsen kan emerek, kas ve kemik etkileşimlerine yol açarak, alerji, felç ve toksikasyon oluşturarak da konaklarına ziyan verebildiği üzere en kıymetlisi bakteriyel, viral, paraziter birçok hastalığı insan ve hayvanlara nakleder. Hayvanlardan insanlara geçen birçok hastalık da eklem bacaklılar tarafından nakledilir. Sivrisinekler, kara sinekler ve başka küçük konut sinekleri bu eklem bacaklılar kümesine dahildir ve enfeksiyon taşıyıcı özelliğe sahiptir. Bu enfeksiyonlar grip gibisi belirtiler gösterebilir” dedi.

BU BELİRTİLERE DİKKAT EDİN

Özellikle sivrisinekler ve karasineklerle en sık bulaşan enfeksiyonların sıtma ve layşmanyaz (kala-azar) hastalıkları olduğunu kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Doğaç Uğurcan, “Günümüz dünyasında 2 milyar nüfus sıtma riski altında olup, bu nüfustan her yıl 160-200 milyon kişi sıtma hastalığına yakalanmaktadır. Sıtma, plazmodium ismi verilen, tek hücreli ve hücre içi parazit ile oluşan bulaşıcı bir hastalıktır. Parazit, temel olarak, karaciğer hücrelerini ve alyuvarları meblağ. İnsan kanı ile beslenen sivrisinekler tarafından, hasta ya da paraziti taşıyan beşerden alınarak sağlam insanlara taşınır ve onları da hastalandırır. Beşerde sıtma yapan parazitler, sadece insan bedeninde bulunur ve rezervuarı insandır. Diğer hiç bir canlıda yaşamaz ve rastgele bir ortamda da üretilemez. Sıtma paraziti, plasenta yolu ile fetüse geçebilir. Bu geçişe bağlı olarak, fetüs vefatları, düşük, erken doğum ve yeni doğan sıtması oluşur. Yüksek ateş, üşüme, titreme ve bol terleme görülür. Bu belirtilere kusma ve ishal eşlik edebilir. Sıtmadan korunmak için, bu hastalığa neden olan faktörün yani sivrisineklerin ortadan kaldırılması ya da üremesini engelleyici önlemlerin alınması gerekir. Erken teşhis ve tedaviyle parazitlerin kaynağı yok edilmektedir” sözlerini kullandı.

Layşmanyaz hastalığının da yeniden eklem bacaklılar kümesinden olan kum sinekleri tarafından (tatarcık, yakarca) kan emme sırasında bulaştırıldığını söyleyen Doğaç Uğurcan, “Türkiye’de tatarcıklar Ege ve Akdeniz bölgelerinde endemik, öteki bölgelerde ise sporadik seyretmektedir. Birinci belirti, tatarcığın sokma yerindeki kabuklu yaralardır. Birçok olguda öbür belirti yoktur. Subakut ve kronik olgularda ateş, halsizlik, iştahsızlık, öksürük ve kilo kaybı vardır. Çocuklarda ise ek olarak gelişme geriliği ve organomegali görülür. Enfeksiyonu önlemede aşı ve ilaç tedavisi yoktur. İlaç olarak antibiyotik kullanılır. Ayrıyeten demir preparatları, vitaminler ve kan transfüzyonları ile hasta desteklenir” biçiminde konuştu.

Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Uğurcan, “Sonuç olarak ülkemizde sivrisineklerin üreme ve çoğalması için uygun iklim ve etraf koşulları bulunmaktadır. Yaz sonu ve sonbahar başında, seyahat ve maruziyet hikayesi olan, grip gibisi semptomlar tanımlayan ve/veya nörolojik bulguları (menenjit, ensefalit, asimetrik flask paralizi) olan hastalarda aklımıza bu hastalıklar da gelmeli ve çabucak bir enfeksiyon hastalıkları uzmanına başvurmalıyız” diye konuştu.