Her 8 bayandan 1’i için risk oluşturuyor! ‘Ailede varsa tehlike 2 kat artar’
Meme kanserinde erken teşhis birçok bayanın hayatını kurtarıyor. Göğüs kanserinin bayanlarda en sık görülen kanser çeşidi olduğunu belirten Doğum ve Perinatoloji Uzmanı Prof. Dr. Sevinç Kavak, toplum sıhhati açısından farkındalığın ve erken teşhisin büyük ehemmiyet taşıdığının altını çizdi. Başka tüm kanserler üzere göğüs kanserinin de gelişen cerrahi metotlar, kemoterapi ve radyoterapi sayesinde tedavi edilebilir bir hastalık olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Sevinç Kavak, “Kansere yakalanmadan koruyucu tedbirleri almalı, tertipli aralıklarla kanser taraması yaptırarak erken teşhisi sağlamalı ve belirtilere karşı dikkatli olmalısınız” dedi.
“AYNA VE DUŞLA DOST OLUN”
Meme kanserine karşı bayanların belirtileri çok güzel bilmeleri gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Kavak, bayanlara “Memelerinizin dedektifi olun” çağrısında bulundu. “Kadınların nizamlı olarak ayna karşısında kendilerine göğüs muayenesi yapmalar önemli” diyen Prof. Dr. Sevinç Kavak, “Elle muayene için bayanlara her vakit şunu öneriyoruz: Kendinizi yeterli hissettiğiniz bir gün aynanın karşısına geçin. Bel üstü çıplak olarak aynada kendinize bakın ve göğüs dokularında herhangi bir değişim olup olmadığını gözlemleyin. Her iki göğüs dokusu ortasında bir asimetri var mı, bugüne kadar olmamış olan bir değişiklik görüyor musunuz, göğüs uçları birebir tarafa mi bakıyor, yoksa göğüs uçlarında asimetri var mı? Bunları takip edin” dedi.
ELLE MUAYENENİN PÜF NOKTASI
Meme kanserinde bayanların kendi kendine elle göğüs denetimini nizamlı ve gerçek yapmasının hayat kurtarıcı olabildiğini belirten Prof. Dr. Sevinç Kavak, şöyle devam etti:
“Elle muayenede değerli noktalardan bir tanesi, şayet sol göğüs dokusu muayene edilecekse sağ elin parmak uçları ile değil, iç yüzü ile dairesel hareketlerle denetim edilmesi. Sağ göğüs için de sol el kullanılmalı. Bu halde hareket ettirdiğinizde kitlesel değişiklik varsa çabucak ele gelir. Ayda bir kere rutin olarak göğüs muayenesini yapmak hayati ehemmiyet taşır.”
DUŞTA KOLTUK ALTI DENETİMİ YAPILMALI
Duşta göğüs ve koltuk altlarının denetim edilmesinin gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Sevinç Kavak, “Duşta su ve sabunun kayganlaştırıcı özelliğinden yararlanarak göğüs muayenesi yapmak çok daha rahat olabilir. Muayeneye devam ederken göğüs dokusunu bitirdikten sonra, koltuk altlarını da ele gelen bir kitle, bir değişiklik var mı diye denetim etmek gerekir. Zira biliyoruz ki göğüs kanseri öncelikle koltuk altı lenf bezlerine doğru yayılma gösterir ve koltuk altı bölgesindeki şişlikler de göğüs kanserinin teşhisinde önemli” bilgilerini paylaştı.
ERKEKLER DE TAKİPTE OLMALI
Özellikle son yıllarda erkeklerde de göğüs kanseri riskinin arttığına dikkat çeken Prof. Dr. Sevinç Kavak, “Bu muayeneyi erkeklere de tavsiye ediyoruz. Erkeklerin olağanda göğüs dokusu olmadığı için, en ufak bir büyüme, ele gelen bir şişlik olduğu vakit çok daha erken devirde fark edilebiliyor” diye konuştu.
40 YAŞINDAN SONRASI MAMOGRAFİ ZAMANI
Kadınların göğüs muayenesi ile yetinmeyip tıbbi denetimlerini de sistemli yaptırmaları gerektiğini belirten Prof. Dr. Sevinç Kavak, “Meme muayenesi teşhise yardımcı olur lakin mamografi, göğüs ultrasonu ve göğüs MR’ı kadar erken sinyal vermez. Bu yüzden 40 yaşından sonra iki yılda bir mamografi yanında göğüs ultrasonu da öneriyoruz. 50 yaşından sonra mamografi tertipli olarak her yıl yaptırılmalı. Bayanlarda göğüs kanseri tarama programı kapsamında, ayda bir kişinin kendi kendine göğüs muayenesi, yılda 1 hekim tarafından göğüs muayenesi yapılmasını ve 40-69 yaş ortası 2 yılda bir mamografi ve göğüs ultrasonu çekilmesini öneriyoruz” bilgilerini paylaştı.
ANNE VE TEYZEDE VARSA KONTROLÜ 10 YIL ERKENE ÇEKİN!
Aile öyküsünün çok kıymetli olduğunun altını çizen Prof. Dr. Kavak, “Eğer ailede bilhassa anne tarafında annenizde, teyzenizde, ablanızda göğüs kanseri varsa, normal bir bayana nazaran göğüs kanserine yakalanma riskiniz istatistiki olarak 2 kat artar. Ailede anne soyunda göğüs kanseri varsa tarama programları ailede görüldüğü göğüs kanseri yaşından 10 yıl evvelce başlamalı. Diyelim ki anneniz 50 yaşında göğüs kanseri oldu, biz 40 yaşında tarama programına girilmesini, her sene mamografi çektirilmesini öneriyoruz. Şayet teyzede mesela 45 yaşında göğüs kanseri çıktıysa tekrar 35 yaşında tarama programına girilmesi tavsiye edilir. Ailesel riskler değerli alarmlardır” dedi.
‘KİLOMUZA DİKKAT EDELİM, HER GÜN YÜRÜYELİM’
Prof. Dr. Zehra Sevinç Kavak, “Tıp, kanser teşhis ve tedavisi konusunda büyük ilerleme kaydediyor lakin biz de bu ortada boş durmamalı, kansere yakalanmamak için elimizden geleni yapmalıyız” diyerek, şu tekliflerde bulundu:
- Kilo, göğüs kanseri için değerli bir risk faktörüdür. Bilhassa bel bölgesindeki yağlanma göğüs kanseri için bir alarmdır. Vücuttaki yağ oranının artması âdeta kansere davetiye çıkarır. Hasebiyle yağ oranını azaltmak için diyet programları uygulanmalı, şekerli, yağlı, tuzlu beslenmeden kaçınılmalı.
- Sebze yüklü Akdeniz diyeti formunda beslenme biçimi benimsenmeli.
- Meme dokusunun büyük olması da tekrar büyük bir risk faktörüdür. İri göğüs dokusunda kanser görülme riski buna bağlı olarak artar.
- Düzenli idman hayat üslubu haline getirilmeli. Mümkünse her gün, değilse de haftada en az 4 gün 30 dakika tempolu yürünmeli.
- Sigara ve alkolden uzak durulmalı.