İstanbul’da barajlarda buharlaşma! Cuma gününe dikkat

İstanbul’da tehlike çanlarının çaldığı barajlar için uzmanlar sıcak havayla birlikte rekor düzeye ulaşacak buharlaşmayla ilgili ikazda bulundu. Kentin su muhtaçlığını karşılayan barajlarda bugün itibariyle doluluk oranı yüzde 41. 89 oldu. Geçen yıl birebir tarihte doluluk oranı ise 71.51’di.  Doluluk oranı yeterlice düşen barajlarda çekilen imajlarda köpükleşme ve taban pisliği dikkat çekiyor.

Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Levent Kurnaz, “Bu buharlaşma öncelikle havada ne kadar nem olduğuna bağlı, sonra havanın sıcaklığına bağlı, bir de rüzgar suratına bağlıdır. Bugün mesela öğlen vakitlerinde Ömerli barajından her saat yaklaşık 17 bin ton su buharlaşıyor. Cuma günü bu 34 bin tona çıkacak. Zira sıcaklık artıyor, nem birazcık azalıyor. Rüzgar da azaldığı için çok önemli bir buharlaşma olacak. Melen’den Ömerli barajına yaklaşık 100 bin ton su geliyor, bunun üçte biri cuma günü buharlaşacak demektir. Fakat bunu çarpı 24 diyerek bir güne yaymanın manası yok zira sabaha karşı baktığımız da bu buharlaşma neredeyse sıfıra yaklaşıyor. Öğlen vakitlerinde artıyor ben burada en yüksek sayıyı söyledim. Yaz aylarında buharlaşma barajlarımız için en büyük sorunlardan bir tanesi” dedi. Kurnaz, “Geçen sene ki sayılara baktığımızda neredeyse yarısı kadar su var barajlarımızda fakat burada hiç kimsenin uykusunu kaçırmak istemiyorum. İstanbul’da barajlara gelen suyun değerli bir kısmı Melen’den geliyor. Melen de su olduğu surece İstanbul’da çok uzun müddet susuzluk çekilmez. Lakin bu demek değil ki otomobil yıkayalım, halı yıkayalım, havuz dolduralım. Suyumuzu olabildiğince dikkatli kullanmamız gerekiyor” diye konuştu.

‘MELENDE SU OLDUĞU SURECE İSTANBUL SUSUZ KALMAZ’

Barajlarda görülen kirliliği de pahalandıran Kurnaz, “Barajların olağanda derin olması gerekir. Yüzey alanı ne kadar genişse o kadar fazla su buharlaşır, bu yüzey alanıyla alakalı bir şeydir. Yalnız barajlar uzun mühlet kaldıklarında, barajların içerisinde etraftan gelen alüvyon birikir. Münasebetiyle barajların derinliği azalır, genişliği çoğalır. Genişliği çoğaldıkça onula birlikte buharlaşma artar. Bizim Türkiye’deki bilhassa eski barajlarda yaşadığımız temel sorun bu. Ne yapmamız lazım gerekiyor, vinçler alacağız. Bunun içerisinde biriken alüvyonları ki alüvyon da çok değerli topraktır, götürüp bununla tarım yapacağız. Ancak bu inanılmaz masraflı bir şey. Yani rastgele bir barajda bunun yapılması çok sıkıntı. Onun için gitgide barajlarımızda havaların ısınmasıyla birlikte buharlaşma artıyor ve içeride kalan su da biraz sığ su olduğu için oradaki kirlilikte doğal olarak daha fazla artıyor. Baraj derin olduğu vakit en tabandaki suyun ne derece pak ne derece kirli olduğunu bilmiyorsun fakat ya su buharlaşıp sen tabanını görmeye başladığında ya da çok geniş bir alan olduğunda suyun derinliği azaldığında o vakit bu kirlilik daha da göze çarpıyor.” halinde konuştu.

‘KORKULACAK BİR ŞEY YOK’

Barajlarda görülen kirliliğin insanlara ziyanı olmayacağını söyleyen Levent Kurnaz, “İSKİ barajlardan suyu alıyor, bunu tahlil ediyor. Şayet ziyanlı bir şey görülmezse şehire veriyor bu suyu. Onun için bu bahiste uykumuzu kaçıracak bir şey yok. İstanbul’un kıymetli bir çoğunluğu zati içmek için şişe suyu kullanıyor. Ancak dua edelim birazcık daha yağmur yağsın, zira ne kadar yağmur yağarsa o suyun içerisinde ki kirlilik oransal olarak azalıyor. Değerli olan suyu doğal yollarla temizlemek, biz şuan da suyu kimyasal yollarla temizliyoruz. Keşke doğal yolarla temizleniyor olsa” halinde konuştu.

BARAJLARDA SON DURUM

İstanbul’un su gereksinimini karşılayan barajların doluluk oranları şöyle: 

Ömerli 74.21, Darlık 58.19, Elmalı 33.26, Terkos 31.53, Alibey 23.19, Büyükçekmece 23.89, Sazlıdere 25.73, Istrancalar 34.78, Kazandere 6.6, Pabuçdere 4.6.