‘Kadınlar yalnızlaştıkça özgürleşiyor’
Müjde Işıl – Bayan kıssalarının nadiren perdeye geldiği sinemamızda orta yaş/üstü bir bayanın hayata tutunma eforunu izlemek dikkate paha bir tecrübe. “Suna”nın yönetmen/senaristi Çiğdem Sezgin ve başrol oyuncusu Nurcan Eren ile sineması konuştuk.
Suna özgür ruhlu ve dirençli bir bayan. Toplumdaki birçok (orta yaş) bayanı mı temsil ediyor?
Özellikle orta yaşlara gelmiş bayanların çok cesaretli ve özgür ruhlu olduğunu görüyorum. Orta yaş bayanı baba baskısından kurtulmuş, koca baskısından da ya kurtulmuş ya da kurtulmak üzeredir. Bayanlar boşandıktan sonra deri değiştirir, hayata sıfırdan başlar. Gençlik geçmiştir zira. Hayatı ıskalamış olmanın acısı, ‘keşke’lerin gün geçtikçe artışı, geriye dönüp bakıldığında daima diğerleri için yaşamış olduğunu fark etmesi, bayanların daha özgür yaşamaya olan hevesini artırıyor bence. Kocasından boşanan bayanlar sinemaya gidiyor, tatile gidiyor, keza kocası vefat eden bayanlar da öyle… Bayanlar yalnızlaştıkça özgürleşiyor. Doğal hayatın yükünü tek başına omuzlamak da onları kaçınılmaz olarak güçlü kılıyor. Ekonomik olarak birine bağımlı değilseniz özgürsünüz demektir. Suna’nın hiçbir geliri yok, mesleği yok; yorgun ve yaralı biri. Yoksulluk onun ezik olmasının nedeni aslında lakin karakter diye de bir şey var. İnsan yoksullaşınca huy değişmez ki…
Filmdeki hiçbir erkek kurtarıcı olarak kodlanmıyor.
Hiçbir erkek bir düşmüş bayanın kurtarıcısı olamaz. Bayan, düştüğü yerden kendisi kalkar. Kalkamaz veya… Bayanlar, kendilerini düştüğü yerden kurtaran adamların diyetini ödemekle geçirir kalktıktan sonraki hayatlarını, ki bu da farklı bir düşüştür, minnet ve eziyet vardır burada. İnsan bağlantılarında denkliğin gerekliliğine inanıyorum. Suna dengini bulamıyor sinemada. Ben dengini bulamayan Suna sineması yapmak istedim.
Suna”da başrolü kimi düşünerek yazdınız?
Nurcan Eren güzel arkadaşımdır, âlâ de oyuncudur. Sakin, bağırmadan oynar. İnsanın içine işler oyunculuğu. Sineması, öbür birini düşünerek yazdım lakin daha yazım evresinde onunla vedalaştım. Daha sonra çalışmak istediğim bir bayan oyuncu ile ruhen ve fikren ayrılığa fikir yolumuz ayrıldı. Nurcan Eren senaryoyu okumuştu. Meskene gelen komşu bayan olacaktı lakin Suna oldu. Suna’yı Nurcan Eren’in yorumlaması ile sinema senaryonun üstüne çıktı. Nurcan Suna’ya çok yakıştı.
NURCAN EREN: ‘Suna’da her bayandan bir modül var’
Senaryoyu birinci okuduğunuzda Suna karakteri hakkında yorumunuz ne oldu?
İlk okuduğum andan itibaren Suna’yı çok sevdim. Yaşadıkları, yaşatılanlar ve yaraları çok tanıdıktı. Tüm bu sıkışmışlığın ortasında, bilinene ve beklenene razı gelmeyen, cesaretli, kendine has bir duruşu da vardı. Yoksulluğun ortasında yine başlayabilen bir bayan. Bu coğrafyada bayan olarak var olma çabasını Suna’nın yolculuğundan görmek beni çok etkiledi.
Suna’nın yaşadıkları ile hayatınız ortasında paralellikler var mıydı?
Suna’da çocukluğumdan beri tanıdığım her bayandan bir modül var. Bazen sonlarının dışına çıkmasına hiç müsaade edilmemiş bir akrabamı görüyorum, bazen tüm yaşadıklarına susmak zorunda hisseden komşumuzu, bazen de kendimi…