Kira sıkıntısına yeni bir formül
AYLİN RANA AYDİN – GYODER Lideri Mehmet Kalyoncu, kamu tarafından tahsis edilen emlakta özel bölümün üst kullanım hakkı ile kiralık konut üretebileceğini belirterek, “Bu model, arsa maliyetini sıfıra indirerek kiraları yarı yarıya düşürüyor. Kira bedeli için üst limitler konularak on binlerce düşük kiralı konut üretilebilir. Bugünün koşullarından örnek verirsek kiralar İstanbul’da 10-12 bin liraya, hatta bunun da altına inebilir” dedi.
Konut üretme sürecinde en büyük maliyetin arsa maliyeti olduğunu lisana getiren Kalyoncu, “Şu anda Türkiye ortalaması yüzde 50 düzeylerinde. Kamu kuruluşlarının, lokal idarelerin yahut gibisi kurumların elindeki yerler, muhakkak bir periyotta Kamu–Özel İşbirliği Tekniği ile kıymetlendirilerek ve bir kira tarifesiyle aşikâr üst limitler konularak on binlerce düşük kiralı konut üretilebilir” diye konuştu.
Yap-işlet-devret
Bu noktada GYODER Yeni Konut Modeli’ni oluşturduklarını söyleyen Kalyoncu, şöyle konuştu: “Yap-işlet-devret modeliyle, ferdî değil kamusal kiraya veren yapısını oluşturuyoruz ve kiracıyla kiraya veren ortasındaki sorunları ortadan kaldırıyoruz. Bu model, arsa maliyetini sıfıra indirerek kiraları yarı yarıya düşürüyor. Kamu ve özel kesim iş birliği modeliyle kullanıma açılacak emlakta konutların üretilmesi sağlanırken, emlakın mülkiyeti de devlette kalıyor. Kiralar ise, mesken sahiplerinin denetiminden çıkarılarak devletin hakkaniyetli kontrolüne ve kurumsal firmaların idaresine veriliyor. Bu modelle konut üretimlerinin 1 yıl içinde tamamlanması hedefleniyor. Bu sayede düşük kira sayılarıyla etraftaki yerleşim yerlerinin de ucuzlaması sağlanmış olacak. Bu sayede orta ve orta alt gelir kümesinin hane halkı gelirinin yüzde 30-50’sini aşmayacak bir formülle barınma tahlili sunmuş olacağız. Bugünün kurallarında İstanbul’da kiralar konutların büyüklüğüne nazaran değişmekle birlikte 10-12 bin liraya, hatta bunun da altına inebilir.” Kalyoncu, yeni konut modelinin kentsel dönüşüme de katkı sunacağını kaydetti.
Model nasıl çalışacak?
– Kamu özel dala kiralık konut üretimi için arsa tahsis edecek. Emlak müsaade ve imar süreçleri tamamlanmış, ruhsatlandırılmaya hazır yahut ruhsatı alınmış biçimde hazırlanacak.
– İhale yapılacak ve yeterli teklifi veren özel dal proje geliştirmeye hak kazanacak.
– Yerin üst kullanım hakkı özel bölümde olacak, mülkiyet devlette kalacak.
– Zamanı alan özel dal, proje için Özel Maksatlı Şirket (ÖAŞ) kuracak. Geliştirici firma, finansmanı bulma, tasarım, inşaat, bakım ve tamirinden sorumlu olacak.
– Kira fiyatları devlet tarafından belirlenecek.
– Kira mukaveleleri istenirse 3 yıl ve üzeri olabilecek.
– Kontrat mühleti sonunda konutların mülkiyet hakkı devlete devredilecek.