Konut satışında dikkat çeken detay! Vatandaşın tercihi değişti
Milliyet.com.tr/ Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) mart ayı konut satış istatistiklerini açıkladı. Konut satışlarında İstanbul 18 bin 166 konut satışı ve yüzde 17,2 ile en yüksek hisseye sahip oldu. Satış sayılarına nazaran İstanbul’u 12 bin 23 konut satışı ve yüzde 11,4 hisse ile Ankara, 6 bin 120 konut satışı ve yüzde 5,8 hisse ile Antalya izledi.
Peki konut satışındaki düşüşün sebebi ne? Vatandaş hangi yatırım araçlarına yöneldi? Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı cevapladı.Özelmacıklı açıklamasında şu tabirleri kullandı: “Türkiye genelinde mart ayında 105 bin 476 konut satıldı. Konut satışlarının birinci 3 aylık devrine baktığımızda geçen yıla nazaran yüzde 11.5 azalışla toplamda 283 bin 215 olarak gerçekleşti.
Konut fiyatlarında mart ayında, şubata nazaran çok önemli bir artış var diyebiliriz. Konut satışlarını yalnızca geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran değil, aslında bir evvelki aya nazaran kıymetlendirmek daha yararlıdır.
‘GEÇEN AYA NAZARAN YÜZDE 30 ARTTI’
Geçen ay yaklaşık 80 bin konut satılmıştı. Bu ayki satışlara baktığımızda aslında yaklaşık yüzde 30’luk bir artış olduğunu geçen aya nazaran söyleyebiliyoruz.
Özellikle zelzele sonrasında insanların konut tercihleri bir nebze sorgulanır hale geldi. ‘Acaba eski bir yapıyı alsak mı, daha yeni bir yapıya geçsek mi?’ bu karar süreçlerinden etkilendiler. Bununla birlikte genel manada önemli bir finansman sorunu var. Şu an tüketicilerin konut kredisine erişimi neredeyse yok denecek düzeyde.
‘TÜKETİCİLER YÜZDE 50 ORANINDA KREDİYE ULAŞABİLİYOR’
Özellikle binalardaki güç kimlik düzeyleri de 2. elde değerlendirmeye alındığı için şu anda 2 düzeyi ve üstündeki düzeylerde en fazla özel bankalarda bile olsa tüketiciler yüzde 50 oranında krediye ulaşabiliyorlar.
Bu açıdan baktığımızda finansmanda yaşanan sorun nispeten satışların yine bir daralmasına neden oluyor. Fakat direkt daralmadan bahsetmek mümkün değil, burada daha çok geçen aya nazaran bir artıştan bahsedebiliyoruz.
Gayrimenkul satışlarında biz birinci 3 ay daha yüksek bir orana sahiptik. Aslında mart ayında tüm satış süreçlerinde şubata nazaran yüzde 83 bir artış yaşandı. Konut satışları yüzde 30 arttı fakat tüm gayrimenkul cinslerinde şubata nazaran mart ayında artış yüzde 83 biçiminde gerçekleşti.
‘ARSA VE YERLERDE 172 BİN SATIŞ GÖRÜYORUZ’
Mart ayında toplamda 277 bin 496 gayrimenkul satışı yapıldı. Öteki gayrimenkul çeşitlerinde 172 bin adet satış yaşandığını görüyoruz. Arsa ve topraklardaki satış oranını bu gösteriyor. Bu durumda vatandaş arsa ve tarlaya yöneldi.
Mart ayında konut dışı gayrimenkullerin 172 bin düzeyine ulaştığını görüyoruz. Bu açıdan baktığımızda hatta mart ayında 93 bin tarla, 51 bin arsa 10 bine yakın da iş yeri satışı oldu.
KONUT SATIŞINDA DİKKAT ÇEKEN DETAY
Satışlarda en ağır vilayet tekrar İstanbul olarak gerçekleşti. Fakat dikkat cazip bir öge daha var. İpotekli satışların hissesinde da geçen aya nazaran yaklaşık yüzde 3’lük artış var. Krediler yüksek olmasına karşın ipotekli satışların hissesinde bir artış olduğu gözleniyor.
‘YENİ İNŞAAT ÜRETİMİNDE YAVAŞLADIK’
Burada dikkat cazibeli başka bir öge birinci el konut satışlarıdır. Toplam konut satışları içerisinde birinci el konut satışlarının hissesi yüzde 31 düzeyinde gerçekleşti. Bu yeni inşaat üretiminde yavaşladığımızı ve bu noktada daha çok yeni konuta gereksinimimiz olduğunu gösteriyor.
‘MART AYI ŞUBATA NAZARAN HAREKETLİ’
İkinci el konut satışlarında ocak-mart periyodunda bir evvelki yılın birebir devrine nazaran yüzde 11.7 azalış var. 200 bin adet olarak gerçekleşti. Buradaki en değerli düşüş şubat ayında azalan satış ortalamalarıdır. Biz mart ayını şubat ayına nazaran çok daha tesirli ve hareketli bir ay olarak kıymetlendiriyoruz.
KONUT SATIŞLARINDA ‘RAMAZAN’ ETKİSİ
Bu noktada Ramazan’ın tesirini unutmamak lazım. Beşerler Ramazan’da gayrimenkul hareketliliğini azaltıyorlar. Bilgilerin tekrar nizamlı hale gelmesi bizim için nisan ve mayıs aylarını bulacaktır.
İŞTE YABANCIYA EN ÇOK KONUT SATIŞI YAPILAN 3 İLÇE
Yabancılara yapılan konut satışında Antalya birinci sıraya geçti. 1324 konut satışı ile Antalya birinci sırada yer alırken 1090 konut satışı ile İstanbul, 240 konut satışı ile Mersin birinci 3’te yer aldı.
Yabancılara satışta ocak-mart periyoduna baktığımızda geçen yılın birebir devrine nazaran yüzde 23.8 azalma var. Bilhassa yabancıların seçim üzere siyasi konjonktürden etkilendiğini ve belirsizlikler çerçevesinde yatırım kararlarını değiştirdiklerini söylemek mümkün.
Yabancılar açısından da Türkiye’deki zelzele gayrimenkul ve yapı stokunu sorgulanır hale getirdi. Zelzelenin aslında yabancı yatırımcılar açısından da Türkiye’ye oluşturduğu hesap edilmeyen bir ekonomik tesiri mevcut.
Gayrimenkul son vakitte bir yatırım aracı olarak görülüyor. Bir formda parasını korumak isteyen bireyler için alternatif bir kanaldır. Bu açıdan gerek dolar gerekse de öteki yatırım araçlarına nazaran çok daha yüksek bir getiri sağladı.
‘GAYRİMENKUL KAZANDIRAN YATIRIM ARACI OLDU’
Mart ayı finansal yatırım araçlarının gerçek getiri oranlarına baktığımızda gayrimenkulün avantajlı olduğunu görmüştük. Yıllık değerlendirmede mart ayında ABD doları, altın üzere yatırım araçları kaybettirmişti. Yurt içi ÜFE’ye indirgendiğinde gerek dolar, altın, mevduat faizi kaybettirmişti. Bu açıdan baktığımızda gayrimenkul en çok kazandıran yatırım aracı olmuştu.
‘MAYIS AYINDA HAREKETLİLİK ARTACAK’
Gayrimenkulün sarsıntı sonrasındaki hareketliliği, Ramazan sonrası evlenecek genç çiftlerin hareketliliği ile mayıs periyodunda daha yüksek orana çıkacağını düşünüyoruz. Nisan ayında Ramazan’ın belirli bir tesirini düşüşlerde görsek bile mayıstan sonra toparlanma gerçekleşir.”