Lale Orta, Galatasaray, Fenerbahçe ve Beşiktaş maçlarındaki tartışmalı durumları kıymetlendirdi: VAR uyarmalı!
Merkez Hakem Şurası Lideri Lale Orta ve Merkez Hakem Şurası Danışmanı Hugh Dallas, yayıncı kuruluşta Galatasaray’ın Fenerbahçe’nin ve Beşiktaş’ın oynadığı lig maçlarında hakemlerin verdiği kararları kıymetlendirdi ve tek tek yapılan yanlışları açıkladı.
Sözlerine genel bir konuşma ile başlayan Lale Orta, “MHK, hakemlerin en üstündeki kurumsal bir yapı. Bütün gözlemciler, hakemler, eğitimciler amatöründen profesyoneline kadar vazife yapanların hepsi bu kurumun altında. Hakemler ve gözlemciler ile ilgili her türlü durumda MHK’nin her türlü karar alma, eğitim verme yetkisi var. Hakemler algoritma ile atanıyor lakin gözlemcileri MHK atıyor. Biz hiçbir vakit kurumsallıktan öteye geçmiyoruz. Son vakitlerde bilhassa gözlemcilerle ilgili aranılarak aşikâr notların verilmesi istendiği söyleniyor. Mutlaka hakikat değil. Ben nasıl olduğunu açıklamak istiyorum.” dedi.
Gözlemciler hakkında konuşan Orta, “Gözlemciler, atandıkları maçta MHK ismine vazife yapıyorlar. Harika Lig maçlarında iki gözlemci misyon yapıyor. İki gözlemci ortasında puan farkı olduğu vakit MHK, o puan farkıyla ilgili geri dönüş isteme hakkına sahip. Bunu da alışılmış ki yazılı olarak gözlemcilere bildirip, ‘notunuzu yükseltin’ yahut ‘notunuzu düşürün’ biçiminde değil; ‘Bir kere daha gözden geçirin’ biçiminde yazılı gönderilir. Gözlemci bunun üzerine notunu değiştirebilir ya da değiştiremeyebilir” sözlerini kullandı.
Başarı ve başarısızlık MHK’ye ilişkin olduğunu tabir eden Lale Orta, “Bununla ilgili bir şey yok. MHK’nin o maçla ilgili verdiği karar kesindir. Muvaffakiyet yahut başarısızlık sonucu MHK’ye aittir. Hakem raporları incelendiği vakit görülecektir ki hem Türkiye’nin hem UEFA’nın raporunda MHK müdahalesi var mı diye bir kısım ayrılmıştır. UEFA raporunda da MHK müdahalesi var mı diye yazılır. Gözlemcilerle ilgili birebir görüşte değilseniz MHK’nin görüşü temeldir. Bunu yasal yollarla yaparsınız” kelamlarını sarf etti.
VAR hakkında konuşan Orta, “İki gözlemcinin verdiği notlar ortasında yüzde 15’ten fazla fark varsa, bir farklılık var demektir. Genel manada gözlemci raporlarında, sene başında hazırlandığı için aslında değiştirmek istedik ancak haksızlık olabileceği için değiştirmedik. VAR müdahalesi olduğu vakit 15 puan üzere çok radikal bir puan eksiliyor hakem notundan. Bu hakem performansını etkiliyor. Hakemin görebileceği bir konumdu yoksa göremeyeceği bir durumda VAR müdahalesi oldu, bu çok önemli” açıklamalarında bulundu.
İşte MHK Lideri Lale Orta ve MHK Danışmanı Hugh Dallas’ın oynanan maçlardaki değerlendirdiği konumlar…
Adana Demirspor – Fenerbahçe
Fenerbahçe’nin iptal edilen golü
Lale Orta: Şubat ayı başında oynanmıştı. 8 Mart’ta program yapmıştık. Geçen vakitten dolayı bu maç programa girmemişti. Kulüpten gelen talep doğrultusunda birtakım konumları aldık. Bilerek oynamıyor Mert Hakan, ancak kural gereği bir futbolcu gol atmadan evvel top kazara eline değse bile o gol geçersiz olur. Futbolcu elle oynamıyor ancak top eline değiyor. Bu gol bu yüzden iptal edildi.
Adana Demirspor – Fenerbahçe maçı 27. dakikası
Lale Orta: Burada yüzde yüz bir penaltı konumu var. Rakibi Batshuayi’yi alıyor, sarmalıyor ve olduğu yerden çevirerek yere gerçek indiriyor. Hafif bir itme değil. Çok somut görülebiliyor. Hakemin görmediği durumda VAR devreye girmeliydi. Burada bir penaltı verilmeliydi.
Adana Demirspor – Fenerbahçe maçı 28. dakikasında Adana Demirspor’un kazandığı penaltı
Lale Orta: Elle oynama var. Hakem görmedi. VAR müdahalesi oldu. Gerçek bir müdahale. Hakem görmeyince doğal VAR müdahalesi oldu. Eller açık ve top ele geliyor. Hakikat bir müdahale ve gerçek bir karar.
Adana Demirspor – Fenerbahçe maçı 80. dakikasında yaşanan penaltı pozisyonu
Lale Orta: Kaleci durumlarında, kalecinin topla oynayıp oynamaması kriter olarak alınır. Evvel rakibine mi değiniyor, evvel topa mı değiyor. Kalecinin topla oynamadan önce rakibine teması var. Bu net bir penaltı. Verilmiş yanlışsız bir penaltı kararı var.
Karagümrük – Fenerbahçe
Maçın 3. dakikasında Fenerbahçe’nin iptal edilen golü
Hugh Dallas: Hakem düdüğünü çalmıyor, top oyundan çıkana kadar. Kendi durumundan görebiliyor ki Fenerbahçeli oyuncu rakibinin omzuna eliyle baskı yapıyor. VAR da bunu denetim ediyor. Burada ispat gereğince açık görünüyor. 99 numaralı Karagümrük oyuncusu arttan itiliyor. Gol haklı bir kararla iptal edildi.
Karagümrük – Fenerbahçe maçında Karagümrük’ün golünden evvel kaleci Batuhan’ın topu elinden bırakıp tekrar alması
Lale Orta: Bu manzarayı bilhassa istedik. Bu konumun devamında gol oldu. Burada bir kalecinin alması ikinci kere topa dokunması üzere bir ihlal kelam konusu değil. Bir kaleci topa ne vakit tekrar dokunamaz, topu oyuna soktuktan sonra tekrar dokunamaz. Oyuna sokmadan kelam edemeyiz. Kaleci doğrulmak için mecburen bunu yapıyor. Oyunun doğal akışı içinde.
Fenerbahçe – İstanbulspor
Maçın 4. dakikasında Fenerbahçe’nin iptal edilen golü
Hugh Dallas: Buradaki karar kaleciyi ilgilendiriyor direkt. Yanlışsız bir karar olduğunu düşünüyorum. Hamle oyuncusu (Joao Pedro) 10 metre dışarıdan koşuyor. Kaleciye hakikat koşuyor. Topa hiçbir müdahalesi yok. Kaleciyse burada topa müdahale edebiliyor. Değerli olan bahis, kalecinin topla oynayabilmiş olması. Hamle oyuncusu, topla oynayamadığı halde kaleciye çarptı. Faul kararı verilmesi gerçek. Kimin topa müdahale ettiği ve sahip olduğu çok kıymetli. Kaleciye faul yapılıyor. Bence yanlışsız bir karar verilmiş.
Galatasaray – Kayserispor
Maçın 45+12. dakikasında Nelsson’un Mame Thiam’a yaptığı müdahale
Hugh Dallas: Burada görebiliyoruz ki, tartışma şunun üzerine; sanki umut vaad eden bir atak kelam konusu mu? Hakem faul bile vermemiş. VAR bu türlü bir durumda müdahale edemez. Faul verilmiş olsa bile umut vadeden bir gol konumu olmadığı için alışılmış ki gerçek bir fırsat ortaya çıkmamış olacağından, kırmızı kart da çıkamayacağından VAR’ın müdahale etmemesi doğrudur. Hakem faul bile vermemiş. Bu durumda VAR dahil olamaz.
Alanyaspor – Galatasaray
Hakem tarafından verilen penaltı kararı
Lale Orta: Hakemlerin kararı alanda almasını istiyoruz. Hakikaten kendilerinin göremeyeceği konumda VAR devreye girmeli. Yanlışsız verilmiş bir penaltı kararı. Denetimsiz bir faul var. Kesinlikle bir sarı kart da gerekiyordu.
Galatasaray – Karagümrük
Maçın 41. dakikasında Galatasaray’ın VAR denetiminin akabinde kazandığı penaltı kararı
Hugh Dallas: Değişik bir konum. Hakem için çok sıkıntı. VAR’dan yardım alınabilecek bir durum. 24 numaralı oyuncu içgüdüsel bir formda hareket ediyor. Kol dışarı hakikat hareket ediyor. Elle oynama var, penaltı kararı hakikat.
64. dakikada Galatasaray’ın Rashica ile penaltı kazandığı pozisyon
Hugh Dallas: Hamle oyuncusu (Rashica) gidiyor ceza alanı içine gerçek. Defans oyuncusu koşu yolunda. Rashica’yı durdurabilmek istiyor, topla oynama gayreti görülmüyor. Rashica topa yanlışsız müdahalede bulunmak için ivmelendiğinde faul var, penaltı kararı gerçek.
Beşiktaş – Giresunspor
İlk yarının son kısımlarında Aboubakar’ın topsuz alanda rakibine yaptığı müdahale
Hugh Dallas: Net görünüyor ki top olayın gerçekleştiği yerde değil. Medyada okuduğumuza nazaran burada bir kırmızı kart olabilirdi. Kaleyi arttan gören bir konumda, net bir imaj ve ispat ortaya çıkmıyor. Kolun kaldırıldığını görebiliyoruz. Yüzüne mi, boynuna mı çarpmış göremiyor. VAR net delil elde etmek zorunda. Çok net ispatlı bir müdahale yok. Bir temas var fakat net olarak temasın başa, boynuna çok şiddetli formda mi olup olmadığına dair bir delil yok.
Kasımpaşa – Trabzonspor
57. dakikasında VAR devreye girilerek gol iptal edildi
Lale Orta: Uzaktan bakınca doğal bir geçiş varmış üzere görünüyor ancak hakemin faulü vermemesini anlayışla karşılıyorum. VAR müdahalesi de çok hakikat. Rakibin ayağına takarak faul yapıyor. Hakikat bir müdahale ve gerçek bir gol iptal kararı.
Konyaspor – Adana Demirspor
52. dakikasında Adana Demirspor lehine verilen penaltı kararı
Lale Orta: Hakem yanlış bir penaltı kararı var. Kaleci topla oynuyor. Rakibine temas etmeden evvel bunu yapıyor. Katiyen penaltı değil. VAR müdahale etmeliydi. Yanlış verilmiş bir karar.
46. dakikasında VAR denetimi sonrası Akintola’nın kırmızı kart gördüğü pozisyon
Hugh Dallas: Çok çok sert ve çok makus bir müdahale. Türkiye üzere üst düzey bir ligde bu tıp durumlarda son derece ve sıhhati tehlikeye atan bir müdahale var, kırmızı kartın VAR müdahalesiyle gelmesi son derece hakikat ve yerinde.
İstanbulspor – Antalyaspor
85. dakikasında Antalyaspor’un kazandığı penaltı pozisyonu
Hugh Dallas: Bu konumda çoklukla hakemin birinci basamakta gerçek kararı vermesini bekliyoruz. Hamle oyuncusunun hakemi biraz yanılttığını düşünüyorum. Hakem bu halde yanlışlı karara yönlendi. Burada çok hafif bir temas var. Futbol bir temas oyunu. Bu olağan karşılanmalı ve penaltı verilmemeliydi. VAR’ın müdahalesi yerinde. Çok bir cezalandırma yapılmıştı.
Giresunspor – Başakşehir
90+3. dakikasında VAR denetimi sonrası hakemin kararını değiştirmediği pozisyon
Lale Orta: Hakem Zorbay Küçük devam dedi. Kalecinin topa müdahalesi vardı. VAR hakemi davet etti. Ayağıyla ekstra bir hareket yaptığını düşündü. Zorbay Küçük, OFR’ye gitti, inceledi ve gerçek karar vererek penaltı vermedi. Kalecinin niyeti topla oynamak ve oynuyor da. Ondan sonra olacak temaslar futbolun kaçınılmaz temasları. Hakem yanlışsız karar verdi.
Altınordu – Bandırmaspor
83. dakikasında Altınordu lehine verilen ve VAR sonrası değişmeyen penaltı kararı
Hugh Dallas: “Çok hafif bir temas var. Şayet burada ufak bir temas var ise bile mutlaka hakem, atak oyuncusunun çok reaksiyonundan dolayı yanılgıya düşmüş. Bence bir penaltı olmamalıydı. VAR’ı bu türlü durumlarda müdahale etmesi için cesaretlendiriyoruz. Ben hakemleri eleştirmeyi sevmem, işleri çok güçlü lakin beni şaşırtan mevzu; hakemler monitöre gidip bu cins durumları daha âlâ incelesinler, kararlarını değiştirebilsinler. Lakin burada bu türlü olmadı.”