LED tabelalar vakti anlatır

KÜLTÜR SANAT SERVİSİ – İstanbul Kabataş’ta her yıl iki farklı yeni sanatkara ‘ifade alanı’ açmayı hedefleyen Kahve Dünyası imzalı Yanköşe Aktüel Sanat Projesi’nin dokuzuncusu, dün Karaköy’deki Salt Galata’nın 4 No’lu atölyesinde yapılan özel bir tanıtımla basınla paylaşıldı. Bir kamusal sanat projesi olan Yanköşe’nin nisan ve ekim ayları ortasında sürecek son halkası, çalışmalarına İngiltere ve Türkiye ortasında devam eden disiplinlerarası sanatçı ve dizayncı ikilisi Dr. Cansu Cürgen ile Doç.Dr. Avşar Gürpınar’ın imzasını taşıyor.

İkili, Muğlak Standartlar Enstitüsü imzasıyla ortaya koydukları “Balık Kavağa Çıkınca” isimli projelerinde, gündelik hayattan hepimize tanıdık gelen LED tabelalar yoluyla, “Zamanın Muğlak Standartları”nı belirliyor. Proje, kavramsal temelini muharrir Ahmet Hamdi Tanpınar’ın “Saatleri Ayarlama Enstitüsü” isimli romanına yaslarken ikili Tanpınar’ın yapıtında lisana getirdiği “Saatin kendisi yer, yürüyüşü vakit, ayarı insandır… Bu da gösterir ki, vakit ve yer, beşerle mevcuttur” sözüne gönderme yapıyor.

2014’ten bu yana çalışan ve üreten, tıpkı yaklaşımla Açık Radyo’da dinleyicilerle buluşan ikili, dünkü proje tanıtımına semtten satın aldıkları rozet-LED’lerle katılarak herkese yine tebessüm ettirdi. İkilinin; Dilara Altınkılıç Kutmangil, Kaan Altınkılıç, Bülent Erkmen, Fatoş Üstek ve Evrim Altuğ’dan oluşan Seçici Konsey kararıyla davet edildikleri Yanköşe projesi, tramvay, vapur ve otobüslerin kesiştiği, trafiğin ağır olduğu bir noktada olmasından dolayı, bilhassa özensiz bir biçimde muhite gelip geçen konukların ilgisini çekiyor. Sanatçı ve dizayncı ikili, “Balık Kavağa Çıkınca” projesinde bilhassa vakte dayalı tabirleri referans alıyor.

Yapıt, Cansu Cürgen’in de proje koordinatörü Tuna Ortaylı Kazıcı’ya dediği üzere “Gündelik hayatın tuhaf, akışkan ve kesimli yapısı”na yaslanarak, “Eminönü Tahtakale’de kitle bağlantıya sızan, marketlere giren ve böylelikle görsel, işitsel hafızamızda yer eden banal ve gündelik objeleri ciddiye almak” üzerine konseyi. Avşar Gürpınar proje hakkında Kazıcı’yla yaptığı röportajda özellikle ‘oyun’ kavramının altını çiziyor: “Projedeki tabelalarda görünüp kaybolan 330 tabir bu 17 tabelaya rastgele yerleştirilmedi. Aslında her tabelanın bir bağlamı var. Sözgelimi, ‘modern hayatın muğlak vakit ifadeleri’, iki numaralı tabelada yer alıyor. İçinde vakit sözü geçen sözler beş, aciliyet ya da çabukluk sözleri ise sekiz numaralı tabelalarda. Öbür 14 mevzu tabela eşleşmesini bulmayı da, izleyiciye bırakalım.”

İstanbul Çağdaş, Tophane-i Âmire Kültür Sanat Merkezi, İstanbul Fotoğraf Heykel Müzesi üzere birçok kültür sanat alanına komşuluk eden Yanköşe’nin bu yeni çalışması, bir tıp ‘elektronik graffiti’ tabanı olarak dikkat çektiği üzere akla Andy Warhol’dan Joseph Kosuth’a, Joseph Koudelka’dan Ayşe Erkmen, Cengiz Çekil ve Hüseyin Bahri Alptekin ile Burak Arıkan’a kadar pek çok şimdiki sanat ustasının görsel karakterlerini getiren, anısal olduğu kadar anıtsal ve aksiyoncu bir bünye de ortaya koyuyor. İkili, bu istikametiyle yapıtlarında Peter Greenaway ve Jenny Holzer üzere öncü çağdaş sanatkarları anarak sözcüklerden ürettikleri bu ‘iş’ hanı için herkesin tanıklığı, müdahalesi ve yorumunu bekliyor.