Lojistikte gençlik aşısı beklentisi

AYLİN RANA AYDİN- Son yıllarda global bir sorun haline gelen şoför istihdamının artırılması gayretleri sürüyor. Türk lojistik dalı depolama ve nakliyatta büyümesini sürdürürken, bilhassa şoförlerde yüksek olan yaş ortalamasının da düşürülmesi için çalışmalar devam ediyor. Lojistik kesimi temsilcileri, yük taşıtı şoförlüğünün gençler için cazip hale getirilmesi gerektiğini belirtirken, bu alanda STK, kamu ve üniversitelerin de kolektif bir halde çalışması gerektiğinin altını çiziyor.

Geçtiğimiz aylarda yayınlanan Tırport’la 2022’ye Bakış Raporu’nda yer alan Memleketler arası Karayolu Nakliyatı Birliği’nin (IRU) bilgilerine nazaran, 2021 prestijiyle Avrupa ülkeleri ve ABD dahil dünyada hissedilir oranda nitelikli kamyon şoförü muhtaçlığının bulunduğu ve açık konumların artmaya devam ettiği belirtiliyor. Raporda, yalnızca Almanya, İspanya, Fransa, Romanya, Polonya ve Danimarka’da geçen yıl şoför gereksiniminin 83 bini geçtiği ve tüm Avrupa’da 600 binin üzerinde şoför açığı olduğu bedellendiriliyor.

Önlisans programı

Lojistik Derneği (LODER) İdare Konseyi Üyesi Dr. Kayıhan Özdemir Turan, yük taşıtı şoför açığına yönelik olarak Kütahya Dumlupınar Üniversitesi ve LODER işbirliği ile ‘yük taşıtı şoförlüğü önlisans programı’ oluşturduklarını ve Yükseköğretim Kurulu’na (YÖK) sunduklarını belirterek, YÖK’ten programın kabulüyle ilgili onay beklediklerini açıkladı. Türk şoförlerin Avrupa’da iş bulabilecek deneyimde ve yeterlilikte olduğunu lisana getiren Turan, “Burada asıl sorun bugün değil de yarına yönelik… Gençlerin bu mesleği tercih etmemesi sebebiyle şoförlerin yaş ortalaması yükseliyor. Bu nedenle de gençlerin bu alana talebini artıracak bir yapıyla bizim hareket etmemiz gerekiyor. Aksi takdirde kısa mühlet sonra yaşı yüksek olan şoförler de yaş hududuna takılacak. Buradaki emelimiz aslında bir başlangıç yapmak. Şoför mesleğine bir toplumsal statü kazandırmak ve bu mesleğin üniversite mezunu olarak yapılabileceğini söz etmek. Tıpkı vakitte bilhassa memleketler arası karayolu nakliyecilik bölümünde şoför maaş ve prim fiyatlarının cazip düzeylerde olduğunu ön plana çıkararak gençlerin ilgisini çekmeyi hedefliyoruz” diye konuştu.

Bu programın başarılı olacağına inandıklarını lakin tek bir programdan mezun olacak 25 gencin dalın tüm gereksinimini karşılamaya kâfi olmayacağını ancak yeniden de olumlu tesiriyle birlikte Anadolu’daki başka üniversitelerde bu programın açılabileceğini lisana getiren Turan, şöyle konuştu: “Bir değil birden fazla program farklı üniversitelerimizde ve bölgesel dal temsilcilerinin takviyesiyle açılabilir ve gençler için bu meslek cazip hale getirilebilir. Cazip gelir düzeyi ile ailelerine de takviye olabilirler. Bu mesleğe toplumda hak ettiği toplumsal statüyü kazandırmalıyız. Gençlerimize bilhassa memleketler arası taşımalarda ülkemizi yurtdışında temsil etme konusunda bu mesleğin çok kıymetli olduğunu anlatabilirsek gençler de bu mesleği tercih edecektir.”

600 bin açık var

Tırport İdare Şurası Lideri Dr. Akın Arslan ise, Avrupa’daki şoför açığının devam ettiğini lisana getirdi. IRU’nun raporlarına nazaran Avrupa’da 600 bin şoför açığı olduğunu ve kısa vadede bu açığın kapatılamadığını söyleyen Arslan, “Özellikle Türkiye üzere nitelikli genç nüfusa sahip ülkelerden şoför tedariki konusunda çalışmalar sürüyor” dedi. Tırport olarak buna yönelik gelecek devirde spesifik çalışmalar yapacaklarını kaydeden Arslan, “Türkiye’de adetsel olarak kamyon şoförü yüksek olsa da Avrupa’nın istediği kriterlerde AB yollarının konusunda bilgili, kâfi lisan bilgisine sahip, prosedürler konusunda yeterliliği olan şoför sayısı az. Avrupa yollarının daha âlâ öğrenilmesi için simülatörlerle eğitimler yapılabilir, bu bahse yönelik birkaç simülatör firmasıyla da görüştük” diye konuştu. Yaş ortalamasının 50’nin üzerinde olduğunu hatırlatan Arslan, kelamlarına şöyle devam etti: “Bu ortalama biraz düştü. 5-6 yılda bu yaş ortalamasının 35 yaş seviyelerine gelmesini bekliyoruz. Aslında yaş ortalamasını düşürmenin yanı sıra kıymetli olan 30 yaşındaki şoförün birkaç yıllık önemli bir deneyimle o düzeye gelmesi gerekiyor.”