Para cezası erkeği korkutuyor

ÇİĞDEM YILMAZ İstanbul – Mor Çatı Bayan Sığınağı Vakfı, “Türkiye’de Erkek Şiddetiyle Uğraşta Kolluk Uygulamaları” raporunu açıkladı. Raporda bayanların kolluğa gittiğinde yaşadıkları tecrübelere ve Aile İçi ve Bayana Karşı Şiddetle Gayret Ofis amirliklerinde misyon yapan kolluk çalışanının anlatımlarına yer verildi.

Raporda, kolluk işçisinin, şiddetin toplumsal cinsiyet eşitsizliğinden kaynaklandığına, şiddetin dinamiklerine ve şiddete maruz kalan bayanların gereksinimlerine dair bilgileri olmadığı için bayanların gereksinim duydukları hizmeti sunmakta yetersiz kaldığı ve bayanların gereksinimlerine bakılmaksızın en sık verilen önlemin uzaklaştırma kararı olduğu belirtildi. Bir kolluk işçisi de bu uygulamayı şu sözlerle anlattı: “Uzaklaştırma veriyoruz, yolluyoruz. Ne yapacaksın öteki? Şikâyetçi olmuyor ki…”

Gizlilik ihlal ediliyor

Raporda, bayanların saklılığının ihlal edildiğine de yer verildi. Görüşülen kolluk işçisinin, ŞÖNİM’lerin saklılık konusunda dikkatli davranarak kendilerine dahi bilgi vermediğini, ama kolluk vazifelilerinin faili tanıdığı durumlarda bayanları tehlikeye atacak halde zımnilik ihlali yaşanabileceği ve kapalılığa dikkat edilmediğini söyleyip durumu şu örneklerle açıkladı: “Mesela bayan geliyor. Durumu söylüyor. Bizim ağabeyler oluyor, bazen kocalarını tanıyor. ‘Ya o yapmazdı, etmezdi’ deniliyor. Sulh yoluna götürmeye çalışıyorlar. Ya da kocasını tanıyor, gidiyor, kocasına söylüyor. Makûs niyetle değil lakin adamın her şeyden haberi oluyor. Bir de erkekleri genelde parayla korkutacaksın. ‘Ceza yazarım’ dedin mi, erkekler biraz düzeliyor.”

‘Barıştırıp gönderdik’

Başka bir kolluk vazifelisi de şu bilgilere yer verdi: “Mesela buyruk yok. Lakin kimi şeyleri yapmanı istiyorlar. Neler olduğunu söylemeyeyim artık. Birkaç ay evvel bir aile geldi. Saygın bir aileymiş. O yüzden ‘İşlem yapmamaya çalışın’ dendi. Karı kocayı barıştırıp gönderdik. Artık buyruk yok fakat yapmak zorundasın bir halde. Diğer yerlere gitmek istemiyorsan. Çok çıkıntı olmaman lazım. ‘Tamam’ demen lazım. Yani ne denirse yap geç, çok sorgulama durumu var.”

‘Polisler eşime ayaklarımı öptürdü  sonra meskene gittik’

Uğradığı şiddet sonucu darp raporu alan bir bayan da, gittiği polis merkezinde yaşadıklarını şöyle anlatıyor: “Polisler eşimi karakola çağırdı. Bana ‘Şimdi şikâyetçi olsan 3-4 yıl sonra adamla barışacaksın, sonra devlete 10 bin ceza ödeyeceksiniz. Artık barışın’ dediler. Eşim ifadeden çıkınca bana ‘İfade odasında kızdıklarını mı sanıyorsun. Bana taktik verdiler’ dedi. Polisler, eşime ayaklarımı öptürdü ve birlikte meskene gittik.” Kocası tarafından boğazından bıçakla yaralanan, öbür bir kadın acil durumda gelen kolluk görevlileriyle ilgili şunları söyledi:  “Polisler geldi, bana saldıran kocamı dövdü. Adalet yok, ‘Kendine daha çok ziyan verip o denli git polise ki bu adamı içeri alsınlar’ dediler.”

‘Bu kadar kendini dövdürecek ne yaptın!’

Raporda, şiddet gören bayanların kolluğa gittiğinde yaşadıkları tecrübelere de yer verildi.

“‘Sende darp bile yok, uzaklaştırma veremeyiz’ dediler. ‘Önceki darp raporum da var’ dedim.Bunun üzerine 10 günlük uzaklaştırma kararı verdiler. Aile mahkemesine gideceksin, birer aylık verilecek, her ay tekrar talep edeceksin. Ayrıyeten eşin de kapıya bir sefer gelirse reddedebilirsin. İkinci sefer gelirse polis çağır’ dediler.”

Mağdur bir bayana da kolluk çalışanı şunları söyledi: “Kocan seni yeterli benzetmiş, bu kadar kendini dövdürecek ne yaptın?, 20 yıldır başvurmamışsın, bizi mi buldun, işimiz gücümüz yok üzere bir de seni hastaneye götürüyoruz.”