Pistten çıkan uçağın ikinci pilotu: Sağ motor geri itiş sisteminde arıza mevcuttu

Duruşmada savunma veren ikinci pilot İrfan Yavuz, “Uçağın denetimini ele aldığımda otomatik pas geçme sistemini etkin ettiğimi fark ettim ve çabucak sistemi devre dışı bıraktım. Uçağın sağ motor geri itiş sisteminde arıza mevcuttu. Sağ motordaki arıza uçuşa pürüz değildir; lakin sistem çalışsaydı kaza meydana gelmezdi” dedi.

Ankara- Trabzon seferini yapan, Pegasus Havayolları’na ilişkin, PC 8622 sefer sayılı ‘Zeynep’ isimli Boeing 737-800 tipi yolcu uçağı, 13 Ocak 2018’de Trabzon Havalimanı’na inişi sırasında pistin kuzey istikametindeki deniz tarafına yöneldi. İniş kadroları balçığa saplanan uçak, denize 25 metre kala durabildi. Uçaktaki 162 yolcu ile 6 kişilik mürettebat, grupların müdahalesi ile tahliye edildi. Uçuş trafiğine kapatılan Trabzon Havalimanı’nda uçak için kurtarma çalışması yapıldı. 500 ve 350 tonluk 2 vinçle 100 kişilik grubun 20 saat süren çalışması ile bulunduğu yerden çıkarılan uçak, inançlı bölgeye çekilerek, sigorta şirketi ile uzman takımlarca incelendi. Bir daha uçmayacağı belirlenen uçağın, Yomra Belediyesi’ne tahsis edilip, restorana dönüştürülmesi planlandı. Uçak, yüklendiği TIR’la 29 Eylül 2018’de Yomra ilçesindeki pazar alanına götürüldü. Hurdaya ayrılan uçak, daha sonra Yomra ilçesi kıyısında ‘pide salonu’ olarak dönüştürüleceği alana taşındı.

PİLOTLAR HAKKINDA DAVA AÇILDI

Kazayla ilgili Trabzon Cumhuriyet Başsavcılığı’nca yürütülen soruşturma kapsamında pilotlar, kabin grubu ve yolcuların tabirlerine başvuruldu. Kaza ile ilgili 10 yolcu şikayetçi oldu, başkaları ise şirket ile uzlaştı. Pilotlar Seçkin Bayraktar (67) ve İrfan Yavuz (51) hakkında ‘taksirle birden fazla kişinin yaralanmasına neden olma’ kabahatinden 3 yıla kadar mahpus istemiyle dava açıldı.

İLK DURUŞMA GÖRÜLDÜ, İKİNCİ PİLOT SAVUNMA YAPTI

Trabzon 7’nci Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın birinci duruşması görüldü. Duruşmaya sanık olarak yargılanan ikinci pilot İrfan Yavuz ile müştekiler ve taraf avukatları katıldı. Daha evvel talimatla sözü alınan pilot Nadir Bayraktar ise duruşmaya katılmadı.

‘KULE ALDATICI BİLGİLER VERDİ’

Duruşmada savunma yapan ikinci pilot İrfan Yavuz, Türk Silahlı Kuvvetleri’nde 20 yıl savaş pilotu olarak misyon yaptığını ve kazanın yaşandığı periyotta Pegasus şirketinde 2 yıldır ikinci pilot olarak misyon yaptığını söyledi. Kaza günü ikinci pilot olarak uçakta vazife yaptığını, birinci pilotun gözlemci pilot olarak vazife yaptığını kaydeden Yavuz, bahse husus gün içinde ise birebir formda 3 sefer gerçekleştirdiklerini belirtti.

Uçağın piste iniş hazırlığı sırasında yaşananları anlatan Yavuz, “Trabzon Havalimanı’na yaklaştığımızda kule operatörünün bize havalimanını hava durumuyla ilgili aldatıcı bilgiler verdi. Verdiği bilgilerle bizdeki datalar uyuşmuyordu. Bu sebeple bizden düşük görüş yöntemlerinin uygulanması istendi. Kullandığımız uçakta düşük görüş yollarını uygulanmasına müsait donanım vardı lakin Trabzon Havalimanı’nın bu yolun uygulanmasına ait bir altyapısı yoktu” dedi.

‘SAĞ MOTOR GERİ İTİŞ SİSTEMİNDE ARIZA MEVCUTTU’

Birinci pilot Seçkin Bayraktar’ın yollara nazaran davranmadığını ve ikaz yapmadan uçağın denetimini kendisinden aldığını öne süren Yavuz, şunları söyledi:

“Uçak olağanda havalimanına yaklaştığı anda otomatik pilot belirli bir aralığa kadar uçağı indirir, akabinde bizler denetimi alırız. Tam bu esnada uçağı karaya indirmekle vazifeli ve yetkili olarak denetimi ele aldığımda otomatik pas geçme sistemini etkin ettiğimi fark ettim. Fark ettikten çabucak sonra yordamınca gerekli kuralları uygulayarak bu sistemi devre dışı bıraktım ve uçağın karaya denetimli formda temasını sağladım. Lakin bu anlattıklarımdan evvel birinci pilot ısrarla otomatik pas geçme sistemini faal edilmesinden bahsediyordu. Yanlış bastığım tuştan kaynaklı yanılgıyı bertaraf ederek uçağı denetimli halde karaya indirdim. Karada seyrederken birinci pilot olağanda beni ikaz ettikten sonra denetimi alması gerekirken rastgele bir ikaz yapmadan denetimi elimden aldı. Ben bu durumu birinci pilota baktıktan sonra fark ettim ve ikaz yapılmış üzere denetimi bıraktım. Birinci pilot denetimi eline aldıktan sonra eli gaz pedalı üzerinde bulunması gerekirken eli buranın üzerinde değildi. Ayrıyeten uçağın sağ motor geri itiş sisteminde arıza mevcuttu. Bu anlattıklarımın tesiriyle uçak pistten çıkarak kaza meydana geldi.”

PANİK YAPAN YOLCU ACİL ÇIKIŞ KAPISINI AÇMIŞ

Uçağın kaza yapma sebebinin, pisti pas geçme tuşuna basılmasından kaynaklanmadığını ileri süren Yavuz, şöyle devam etti:

“Ben bu tuşa bastıktan sonra denetimli bir halde uçağı piste indirdiğim için kazanın bundan kaynaklanmadığını söyleyebilirim. Birinci pilot denetimi almadan evvel beni ikaz etmesi gerekiyordu. Bu türlü bir ikaz yapılmadı. Birinci pilot denetimi eline altıktan sonra gaz koluna eliyle müdahale etmesi gerekirken etmedi. Havalimanlarında standart olarak pistlerin kenarlarında bu tıp kazaların engellenmesi ismine kenara 90 metre uzaklık bulunur. Trabzon Havalimanı standart dışı bir liman olduğu için bu ara 40 metre civarındadır. Yalnızca bu ara kuralı sağlanmış olsaydı dahi kaza gerçekleşmemiş olabilirdi. Ayrıyeten kaza meydana geldikten çabucak sonra yolculardan biri kendisine bu manada grup tarafından bir talimat verilmeksiniz muhtemelen yaşadığı paniğin tesiriyle acil çıkış kapısını açtı ve buradan inmeye çalıştı. Kapı açılınca uçağın hidrolik sıvısı aktığı için bu sıvı uçağın içerisine doldu ve sıvının içeri dolmasıyla kokudan yolcuların tahliyesinde zahmetler yaşadık.”

Birinci pilotun kendisine yönelik suçlamalarını kabul etmeyen Yavuz, ayrıyeten olay günü pistin ıslak oluşunun, kazaya tesir eden etmenlerden biri olduğunu da kelamlarına ekledi.

Cumhuriyet savcısının sağ motordaki geri itiş sistemindeki arızanın kazaya neden olup olmadığına ait sorusuna Yavuz, “Sağ motordaki arıza uçuşa mahzur değildir lakin sistem çalışsaydı, kaza meydana gelmezdi” cevabını verdi.

YOLCULAR ŞİKAYETÇİ

Duruşmaya müşteki olarak katılan yolculardan Ali Şükrü Karadeniz, yaşadıklarını anlatarak, uçağın yere sert inişi yaptığını, uçakta dehşet ve panik yaşandığını, iniş sırasında başını çarparak yaralandığını, uçak durduktan sonra uçağın kanadı üzerinden inmeye çalışırken de yere düşerek yaralandığını söyledi.

‘7 DAKİKA ANONS YAPILMADI’ İDDİASI

Yolculardan Ferhat Yılmaz da uçağın Trabzon semalarına yaklaştığında çok yüksekten uçtuğunu fark ettiğini, uçağın havalimanının dış çizgiler kısmı çıkışında yere indiğini, uçağın yere inerken adeta çakıldığını ve tekrar havalanıp yine yere çakıldığını ve bu sırada başını uçağın iç kısmına çarparak yaralandığını öne sürdü. Uçak durduktan sonra 7 dakika boyunca pilotların anons yapmadığını, uçak denize hakikat kaymaya başladıktan sonra ise yolcuların uçağın art kısmına yük yapmalarına yönelik anons yaptıklarını, bu nedenle arbede yaşandığını ve o sırada bedeninde ezikler oluştuğunu da sav eden Yılmaz, davacı ve şikayetçi olduğunu söz etti.

BAŞINI ÇARPINCA YARALANDI

Yolculardan Naci İnce ise kaza nedeniyle ruhsal olarak etkilendiğini ve olaydan sonra uçağa binmeye korktuğunu söyledi. İnce, duruşmaya müşteki olarak katılan Ali Şükrü Karadeniz ile uçakta birlikte seyahat ettiği sırada kazanın yaşandığını ve ikisinin de iniş sırasında başını çarparak yaralandığını belirtti.

DURUŞMA ERTELENDİ

Tutuksuz yargılanan 2 pilotun avukatları beyanlarında beraat talebinde bulundu. Mahkeme lideri, dinlenmeyen öteki müştekiler için zorla getirilme kararı vererek duruşmayı 15 Haziran’a erteledi.

YARDIMCISINI SUÇLAMIŞTI

Öte yandan soruşturmada uçağın birinci pilotu Nadir Bayraktar, tabirinde, “Yardımcı pilot, uyarmama karşın iki sefer motorların pisti pas geçmesini sağlayan tuşa bastı. Durumu fark edip uçağı teslim almamla büyük bir kazanın önüne geçildi” demişti.