Tahıl Koridoru’nun anahtarı Ankara’da! Gözler yeniden Türkiye’nin üzerinde

ASLIHAN ALTAY KARATAŞ/ANKARA- Rusya’nın mutabakattan çekilmesiyle durdurulan Karadeniz Tahıl Koridoru’nun tekrar açılmasına yönelik diplomatik teşebbüsler sürerken, bu bahisteki anahtar rol, tekrar Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’de olacak. Gerçekten Rusya-Ukrayna savaşının tarafı iki devlet lideriyle görüşebilen tek önder olan Erdoğan, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’le telefonda görüşecek. Kritik görüşmede, Rusya’nın Tahıl Koridoru’na alternatif olarak sunduğu teklifin de gündeme gelmesi bekleniyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın öncülüğünde Türkiye’nin ağır çabaları sonucu 22 Temmuz 2022’de imzalanan mutabakatla hayata geçirilen Karadeniz Tahıl Koridoru, 17 Temmuz’da Rusya’nın “şartları karşılanmadığı gerekçesiyle” uzatmaya yanaşmaması yüzünden kapandı. Koridordan bu mühlet içinde 33 milyon tona yakın tahıl taşınırken, tahılın yüzde 40’ı Avrupa’ya, yüzde 30’u Asya’ya, yüzde 13’ü Türkiye’ye, yüzde 12’si Afrika’ya ve yüzde 5’i de Orta Doğu’ya ihraç edildi. Muahedenin bozulmasıyla tüm dünyada buğday, mısır ve soya fasulyesi fiyatları yükselişe geçti.

RUSYA’NIN ÖNERİSİ

Birleşmiş Milletler’in, Rusya’yı muahedeye geri döndürmek için yaptığı teşebbüsler sonuç vermezken, mutabakatın imzalanmasında büyük hissesi olan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Tahıl Koridoru’nun yine açılması için yürüttüğü diplomatik temaslara yük verdi. Erdoğan, bu kapsamda Putin’le kıymetli bir telefon görüşmesi yapacak.

Vladimir Putin, Afrika Zirvesi’nin akabinde yaptığı açıklamada, Erdoğan ile Çarşamba günü telefonda görüşeceklerini söyledi. Böylelikle Tahıl Koridoru’nun tekrar açılmasını bekleyen milyonlarca insanın gözü, Erdoğan-Putin görüşmesine çevrildi. Dünyada yeni bir besin krizi yaşanmaması için Rusya’nın muahedeye dönmesini sağlamak isteyen Erdoğan, taraflar ortasında arabuluculuk için anahtar rol üstlenecek. Görüşmede Rusya’nın kendi tahıl ve gübresinin sevkiyatıyla ilgili taleplerinin yanı sıra, Putin’in Tahıl Koridoru’na alternatif olarak Türkiye’ye sunduğu teklifin de gündeme gelmesi bekleniyor. İki önder tahıl koridoru dışında, Türkiye’de doğal gaz merkezi kurulması projesiyle Rusya-Ukrayna ortasında kalıcı ateşkesi sağlayacak barış teşebbüslerini de ele alacak.

‘RUSYA KORİDORDAN YANA’ MESAJI

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Körfez çeşidi dönüşünde Tahıl Koridoru’nun açılmasıyla ilgili soruya verdiği karşılıkta şunları söylemişti:

“Rusya’nın da kimi beklentileri var. Bunların aşılması halinde Rusya, bu tahıl koridorunun faal çalışmasından yana. Karadeniz Tahıl Girişimi’nin sonlandırılmasının global besin fiyatlarını artırmasının yanı sıra birtakım bölgelerde kıtlık ve akabinde yeni göç dalgalarına kadar uzanan bir dizi tesiri olacaktır. Bunun önüne geçmek için inisiyatif almaktan geri durmayız. Sayın Putin’le mevzuyu etraflıca konuşup, bu insani hareketin devamını temin edeceğimize inanıyorum. Kendisinin de Batılı ülkelerden birtakım beklentileri olduğunu biliyoruz. Bu mevzuda da Batılı ülkelerin harekete geçmesi gerekmektedir. Diplomasinin tüm enstrümanlarını kullanacak, tüm çabamızı bu probleme ağırlaştıracağız. Savaş ortamında insanlığa hizmet eden bir uzlaşı sağlandı ve bunun devam etmesi için elimizden geleni yapacağız. İnanıyorum ki süreç uzamadan, Karadeniz Tahıl Teşebbüsünün devamını sağlayacağız.”

AĞUSTOS’TA YÜZ YÜZE GÖRÜŞME

Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, Afrika Tepesi sonrası yaptığı açıklamada ayrıyeten Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Türkiye’deki seçimler öncesinde yüz yüze görüşmek için anlaştıklarını lakin görüşmenin Türkiye’de mi yoksa Rusya’da mı yapılacağı konusunda şimdi anlaşmadıklarını söyledi. Türkiye’ye gaz merkezi projesinin hala gündemde olduğunu söyleyen Putin, “Türkiye’de gaz satışı için elektronik platform kurmak istiyoruz, orada gaz depolamak istemiyoruz” dedi. Ukrayna ile ateşkesin sıkıntı olduğunu lakin Ukrayna ile görüşmeleri reddetmediklerini söyleyen Putin, Afrika’nın Ukrayna ile ilgili barış teşebbüslerinin ateşkes için bir temel olabileceğini belirtti.