Tapuda yeni periyot: Dikkat çeken e-Devlet detayı!

Adalet Bakanlığı ile Türkiye Noterler Birliği, arsa, tarla, konut, iş yeri üzere tüm taşınmaz satışlarının noterliklerde yapılması için hazırlıklarını tamamladı. Yeni uygulama dün prestijiyle ülke genelinde başladı. Peki sistem nasıl işliyor. Bilmeyen vatandaşlar ne yapmalı? İşte ayrıntılar…

SÜREÇ NASIL İŞLEYECEK?

Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı milliyet.com.tr’ye yaptığı açıklamada şu tabirleri kullandı: “Öncelikle Altıncı Yargı Paketi’nde gelen bu düzenlemenin 1 Ocak tarihinde başlaması planlanıyordu, 4 Temmuz’a ertelenmişti. Burada uygulamada sürecin hem noterlerde hem de tapu dairelerinde devam edeceğini söyleyebiliriz. Tapu Sicil Müdürlükleri’nde süreç yapılması son bulmadı. Noterlerde de yapılabilecek. Burada avantaj hafta sonları da süreç yapılacak. İkinci olarak da buna ait ağır satışların olduğu tapu dairelerinin ağır süreç yaptığı yerlerde noterler üzerinden satışlar gerçekleşebilecek.

‘MAİL ADRESİ YOKSA SİSTEME GİRİŞ SAĞLANAMIYOR’

Nasıl Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü’nde web tapu üzerinden müracaatlar alınıyordu. Bu sistemde de Türkiye Noterler Birliği’nin e-hizmet sayfası üzerinden müracaatlar alınıyor. Vatandaşların e-Devlet sistemine kayıtlı bir mail adresinin olması gerekiyor. Şayet mail adresi yoksa sisteme giriş sağlanamıyor. Mail adresleri ile e-Devlet’e girilerek. Şahsî bilgilerim menüsünden eklenebilir.

‘ÖNCELİKLE TAŞINMAZ ÇEŞİDİNİN SEÇİMİ YAPILIYOR’

Sisteme girildiğinde birinci evvel kişinin kendine ilişkin taşınmazları, yetkilisi olduğu hukukî bireylere ilişkin taşınmazı, vakfa ilişkin taşınmazı ve kendisine yetki verilen taşınmazla ilgili öncelikle taşınmaz tipinin seçimi yapılıyor.

‘GAYRİMENKULLER LİSTELENİYOR’

Daha sonra Tapu Kadastro Bilgi Paylaşım Sistemi üzerinden vatandaşın yetkili olduğu ve sahibi olduğu gayrimenkuller listeleniyor. Hangi taşınmaz için süreç yapılacaksa bu seçilerek sürece ait bilgi ve evraklar yükleniyor.

‘KİŞİSEL BİLGİLER SİSTEME YÜKLENİYOR’

Satıcının kimlik bilgilerinin yanı sıra, alıcının bilgileri, taşınmaza ait öbür resmi evraklar web tapu sisteminde oluğu üzere Türkiye Noterler Birliği sistemine yükleniyor.

Taşınmazın ne kadar payı satılacaksa, birebir anda birden fazla hissedar satış yapacaksa bilgiler sisteme müracaat edilerek yapılabiliyor.

‘SİSTEMDE KİMİ AKSAKLIKLAR YAŞANIYOR’

Sistemde kimi aksaklıklar yaşanıyor. Dün prestijiyle başlayan satışlarda yalnızca taşınmazın üzerinde rastgele bir şerh ya da betimleme yoksa satış yapılabiliyor.

Taşınmazda idare planı tarihi olması, kat mülkiyetine geçişi üzere satışa mani olmayan müracaatlar bile noterler tarafından şimdi alınamıyor

‘ŞU AN KISITLI GAYRİMENKUL İÇİN SATIŞ YAPILIYOR’

Şu anki uygulama hududu kısıtlı. Bu düzenlemelerin yapılması ile uygulamanın aktifliği daha da artabilir. Şu an için çok kısıtlı gayrimenkul için satış yapılıyor diyebiliriz.

‘NOTER RANDEVU GÜNÜ VE SAATİ VERİYOR’

Sistemde müracaatlar yapıldıktan sonra sistem üzerinden taşınmazın satışına yönelik mani yoksa noter sürece ait bir randevu günü ve saati veriyor. Bireylerin o gün ve saatte noterlikte olması isteniyor.

Bununla bir arada tabi tarafların kimlik bilgilerinin denetimi, sorgulamalarının yapılması noterlerin sorumluluğundadır. Süreçler yapılırken de noterin süreci takip etmesi isteniyor.

Sistemle alakalı Tapu Kadastro Paylaşım Sistemi şu an noterlerle entegre bir haldedir. Lakin öteki kurumların bilgi ve evraklarının erimişi ve sisteme entegre edilmesi biraz daha vakit alacak üzere duruyor.

‘10 GÜN İÇİNDE GERÇEKLEŞMEYEN SÜREÇLER VE RANDEVULAR İPTAL EDİLİYOR’

10 gün içerisinde gerçekleşmeyen süreçler ve randevular iptal ediliyor.

Sisteme ait e-Devlet üzerinden girilmesi de mecburidir. Direkt notere gidip ben çabucak satış yapmak istiyorum üzere müracaatlar sistem açısından kabul edilmeyecektir. Kesinlikle randevu alınması gerekecektir.

NOTER FİYATLARI NE KADAR OLACAK?

Son olarak da fiyatlandırma kısmı var. Vatandaşlar noterden bir satış yapılması istendiğinde tapu harcı ve döner sermaye bedeline ek olarak ayrıyeten 500 TL’den az, 4 bin TL’den fazla olmamak kaydıyla bir notere hizmet bedeli ödüyor olacaklar. Uygulamanın daha çok ağır tapu dairlerinde lakin dediğimiz eksikler ve entegrasyonlar tamamlandıktan sonra daha faal olarak kullanılabilecektir.

NOTERLERDE KONTROLLER NASIL OLACAK?

Burada bilhassa noterler aracılığı ile yapılacak süreçlerde işlerin sorumluluğu öncelikle noterlerde olacaktır. O nedenle noterler ağır olabilecek yerlerde tahminen de hukuk fakültesi mezunu şahısların istihdam edilebilmesi durumu olabilecektir. Noter yardımcısı vb. durumları olabilir bu istihdama dayanak olabilir.

Noterlerde yapılacak evraklar sistem üzerinden yevmiye numarası alsalar da evrakların saklama yükümlülüğü fiyatsız olarak noterlerde olacaktır. Sistemin noterler aracılığı ile yapılması da bedellendirilen öbür bir konu olabilir.

Şu an gayrimenkulde gördüğümüz mevcut taşınmazların çok az bir kısmı noterlerde satışa uygun gözüküyor. Tapuda üzerinde beyan yahut şerh bulunmayan çok az sayıda tapu var. O nedenle sorumluluklar ve çerçeve ilerleyen vakitlerde daha faal ve verimli kullanılabilecektir.

Ancak birinci etapta süreçlerin çoğunluğunun noterlerde yapılamayacağını göreceğiz. Kesim temsilcisi olarak isteğimiz bu sistemlerle ilgili çalışmalar yapılırken sisteme ait aksayan yerler daha evvelden tespit edilebilirdi. Uygulamaya geçildikten sonra bu işin düşünceye uğramaması çok kıymetlidir.

TAPUDAKİ MÜHÜR DURUMU, NASIL OLACAK?

Resmi senet onayları Tapu Kadastro Bilgi Sistemi üzerinden verileceği için direkt esasen evraklar noter aracılığı ile verilecek ve noter tarafından imzalanıyor olacaktır. Sürece ait vatandaşlar süreç yapıldıktan sonra tapuda gördükleri üzere, yani web tapu da gördükleri üzere e-Devlet sistemine girdiklerinde gayrimenkul evrelerini sistem üzerinden görebileceklerdir.

Önemli olan o kişinin e-Devlet sisteminde bu kaydının gözüküyor olmasıdır. O nedenle tapu dairelerinde nasıl süreçten sonra tapu senedi veriliyorsa, noterlerde de süreç sonrasında tapu senetleri veriliyor olacaktır.”