Tarıma bilimle ‘canlı’ muhafaza

AYLİN RANA AYDİN Orhangazi – HEKTAŞ’ın Bursa Orhangazi’deki Ziraî İnovasyon, Eğitim ve Tecrübe Merkezi F.A.R.M.’da Tarım ve Orman Bakanlığı ve Ankara Üniversitesi’nin iş birliğiyle düzenlenen 2’nci Milletlerarası Moleküler Bitki Muhafaza Kongresi (IMPPC2023) başladı.

Etkinlik kapsamında moleküler entomoloji, moleküler bitki patolojisi ve moleküler ot bilimi alanlarında uzman olan 81 milletlerarası bilim insanı dört gün boyunca düzenlenecek oturumlarda yenilikçi tarım uygulamaları kapsamında dünyada tarımın geleceğini tartışacak.

‘Canlıyı canlıyla koruma’ temasının öne çıktığı kongrede bilim insanları tarımın geleceğinin bilimsel araştırma ve geliştirmeye dayalı bilgide olduğunu vurgularken, tarımda stratejilerin gelişmesi gerektiği ve moleküler bitki muhafazanın bunun en değerli halkası olduğu kaydedildi.

Kongrenin açılış konuşmasını gerçekleştiren OYAK Besin Tarım ve Hayvancılık Bölümü Küme Lideri ve HEKTAŞ İdare Konseyi Lideri M. Levent Ortakçıer, Türk tarımını geliştirmek ve global tarım kesimine örnek olacak bir düzeye ulaştırmak için çalıştıklarını vurguladı. Besin, tarım ve hayvancılık alanında faaliyet gösteren HEKTAŞ’ın sürdürülebilir tarım ve besin güvenliği mevzularında örnek çalışmalara imza attığını lisana getiren Ortakçıer, “Bugün HEKTAŞ olarak ana ideolojimiz çiftçimize yanlışsız eseri hakikat uygulamayla anlatmak. Üretime teknolojiyi entegre eden yenilikçi uygulamalarımızla hem üreticinin hem tüketicinin yanında yer alıyoruz” dedi.

Tüketim artacak

OECD ve FAO’nun yayımladığı son Ziraî Görünüm Raporu’na nazaran, gelecek 10 yılda nüfus artışına bağlı olarak besin tüketiminin yüzde 1.4 artacağını, buna karşılık besin üretiminin yüzde 1.1 düzeylerinde olacağının öngörüldüğünü belirten Ortakçıer, şöyle konuştu: “Dünya nüfusunun 2050’de 9.1 milyara ulaşması bekleniyor. Faal önlemler alınmazsa dünyada besin üretimi ile tüketimi ortasındaki fark insanlık aleyhine büyüyecektir. Dünyada 13 milyar hektar arazi var. Bunun 5 milyarı tarım yapılabilir nitelikte. Fakat yalnızca 1.5 milyar hektarında tarım yapılabiliyor, 3.5 milyar hektar toprakta tarım yapılamıyor. 1.5 milyar alanda yapılan tarım da günden güne azalıyor. Projeksiyonlara nazaran önümüzdeki yıllarda ziraî üretim yapılan alanların 1.3 milyar hektara düşmesi bekleniyor. Bu durumda dünya nüfusu 10 milyara çıktığında bizi ne bekliyor? Hepimiz buna odaklanmalıyız, bu tarafta bilimsel ve sürdürülebilir tahliller geliştirmeliyiz. Doğayı koruyabilmek için sürdürülebilir projeler koşul. Toprakların vasfını korumalıyız. Biyolojik çalışmalara tartı vermeliyiz.”

Kongrenin açılış dersini ise 2006 yılında RNA etkileşimi üzerine yaptığı çalışmalarla Nobel Tıp Ödülü’nü almaya hak kazanan ABD’li biyoloji profesörü Craig Mello gerçekleştirdi. Mello, son yıllarda tarımda, bilhassa bitki muhafaza alanında yeni ufuklar açacak heyecan verici değerli gelişmeler yaşandığını belirterek, daha verimli tarımın mümkün olduğunu lisana getirdi.

‘Tarım 5.0’a istikamet veriyor’

OYAK Genel Müdürü Süleyman Savaş Fazilet, son yıllarda dünyada sürdürülebilir tarım ve besin güvenliğiyle ilgili farkındalığın yükseldiğine dikkat çekti. Fazilet, şöyle konuştu:

“HEKTAŞ’ı yine konumlandırarak başladığımız çalışmalarla tarımda yenilikçi uygulamalara öncülük eden ve hayata geçiren bir şirketi ülkemize kazandırdık. Son yedi yılda geliştirdiğimiz yaklaşım ve bu doğrultudaki stratejik hamlelerimizle ‘Tarım 4.0’ dönüşümüne imza atan HEKTAŞ, bugün ulaştığı noktada ‘Tarım 5.0’a taraf veriyor. Tarımın geleceği yalnız tarlalarda değil Ar-Ge merkezlerinde teknoloji ve bilimle belirleniyor. HEKTAŞ ile yalnızca bugünün değil geleceğin projelerini ve çiftçilerini de hazırlıyoruz. Bu kongre, bitki müdafaada inovasyon ve Ar-Ge çalışmalarıyla ilgili bir kilometre taşı olacak.”

Çevre dostu haşere

Kongrenin düzenleme şurası başkanlığını üstlenen Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Umut Toprak da bitki muhafaza kavramının değiştiğini, günümüzde klasik stratejilerin yerini yenilikçi, spesifik, sürdürülebilir, etraf dostu moleküler stratejilere bıraktığını kaydetti. Kelamlarını ünlü böcek bilimci Thomas Eisner’in bir kelamıyla tamamlayan Toprak, “Böcekler dünyayı miras almayacaklar, onlar aslında dünyanın sahibi. Moleküler bitki muhafaza ideolojisi, sürdürülebilir tarım, etraf dostu haşere, hastalık ve yabani ot denetim stratejilerine dayanır. Bu kongre de bunun için kurulmuş bir platformdur” dedi. HEKTAŞ Genel Müdürü Hakkı Zafer Terzioğlu ise geliştirdikleri sürdürülebilir tarım uygulamalarıyla Türk çiftçisini, kaynakları nasıl daha verimli kullanabilecekleri ve mahsulde verimliliklerini nasıl artırabilecekleri konusunda bilinçlendirdiklerini söyledi.