Tıp literatürüne girdi! Malatya’da 4’lü çapraz karaciğer nakli

Daha evvel 5 şahsa birebir anda karaciğer nakli gerçekleştirerek dünya literatürüne giren İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi Karaciğer Nakli Enstitüsü’nde bu kere de 4’lü çapraz nakil yapıldı. Bilim insanlarının yazdığı algoritmayla birbirini hiç tanımayan hasta ve donörler eşleştirilerek, hastaların karaciğer nakili olup, sıhhatine kavuşmasını sağlandı. 4’lü çapraz nakil, ABD’nin saygın bilimsel mecmualarından Amerikan Journal of Transplantation’un temmuz sayısında yayımlandı.

Donörler ve hastaların iştirakiyle tanıtım toplantısı yapıldı. Toplantıya, Malatya Valisi Hulusi Şahin, Büyükşehir Belediye Lideri Selahattin Gürkan, İnönü Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Kızılay, profesörler ve Karaciğer Nakil Enstitüsü çalışanları ile çevrimiçi olarak ise yurt içi ve yurt dışından bilim insanları, hasta ve donörler katıldı.

‘TARİH YAZMAYA DEVAM EDİYORUZ’

İnönü Üniversitesi Karaciğer Nakil Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Sezai Yılmaz, 6 Şubat’a meydana gelen Kahramanmaraş merkezli zelzeleler öncesindeki 35 günde 35 karaciğer nakli yaptıklarını, zelzeleden sonra da bütün zorluklara karşın nakilleri durdurmadıklarını belirterek, “Enstitü olarak ayakta durmaya çalıştık. Sayılar azalsa da tekrar eski ivmemize döndüğümüzü söyleyebiliriz. Bu sene çok düzgün bir başlangıç olmuştu. 300- 350 ortası karaciğer nakli yapmayı planlıyorduk ancak kurallar, hastanemizin depremzedelere kapılarını açması ve konaklamalarına imkan vermesi hasebiyle hastaneyi çok az kullanabildik. Yeniden de 2023 yılında beklenenin üzerinde bir çalışma gerçekleştirdik. Büyük afetten sonra Avrupa’nın en büyük karaciğer nakil merkezinde öğrendiğimiz ve çıkarılacak derslerle ilgili dünyaya bir ileti vermek istedik. Yeni Cami’nin zelzele öncesi ve sonrası tekrar Şire Pazarı’nın zelzele öncesi ve sonrası halini de mecmuada paylaştık. 2018 yılında 3’lü eş vakitli karaciğer nakli yapmıştık. Bunlar dünyada birinciydi. Gerek 3’lü gerekse 5’li canlı vericili karaciğer nakilleri, 2023 yılında Amerika’da bir bilimsel mecmuada kabul edildi ve yayınlandı. Protokolle hazırladıkları sistemi İnönü Üniversitesi’ne karşılıksız olarak hibe ettiler. ‘Banu Bedestenci Sönmez Çapraz Nakil Algoritması’ ismi verilen çapraz nakil sistemiyle hastalarımıza nakil yapabileceğimize karar verdik. 2022’nin Temmuz ayında dünyada birinci sefer 4’lü canlı vericili karaciğer naklini yaptık. Daha sonra büyük afete karşın Nisan 2023’te 3’lü çaprazı da yaptık. Bu da dünyada 3’üncü yapılan çaprazdı. En kapsamlı fiziki donanım ve teçhizata sahiptir. Birebir anda 6 canlı vericili karaciğer nakli yapacak özverili, yetenekli ve çalışkan bir takıma sahiptir. 5 canlı vericili karaciğer nakli yaptığımızda burada bir tarih yazıldığı tabir edilmişti. Malatya İnönü Üniversitesi’nde tarih yazmaya devam ediyoruz” dedi.

BİLİM İNSANLARI TOPLANTIYA ÇEVRİMİÇİ KATILDI

Boston College Üniversitesi’nden İktisat Profesörleri Prof. Dr. Utku Ünver ve Prof. Dr. Tayfun Sönmez ile karaciğer naklinin dünyadaki kıymetli isimlerinden Prof. Dr. Şükrü Emre çapraz nakil çalışmasıyla ilgili çevrim içi olarak katıldığı toplantıda bilgi verdi.

Malatya Valisi Hulusi Şahin, yalnızca skor için 5’li organ nakli yapılmadığını belirterek, “Başka suretle hiçbir halde yapılamayacak olan bir prosedür. Mutlak mevtle karşı karşıya olan 5 hastanın hayatı kurtarıldı. Bu algoritma olduğu sürece hayat kurtarma süreçleri de devam edecek. Bunun ne kadar değerli olduğunu hastalar ve yakınları anlayabilir” diye konuştu.

Nisan ayında Malatya’da 3’lü çapraz karaciğer nakli olan Kenan Atılgan (55), “Şu an son derece güzeliz. Düzgün ki Malatya’yı tercih etmişiz. Bir sıkıtımız yok. Öbür nakli olan arkadaşlarımız da iyi” sözlerini kullandı.

‘ÇOK DÜZGÜNÜM, İKİ CANI KURTARMIŞ OLMANIN MEMNUNLUĞU VAR’

Donör Esra Koç ise 25 Nisan’a ameliyat olduğunu söyleyerek, “İyi ki Malatya’ya gelmişiz, çok yeterliyiz. Halk ortasında yanlış bilinen şeyler var. Donör olduktan sonra yarım insan olunuyor üzere bilinen yanlışlar var. Bunlar katiyetle yanlış. Çok yeterliyim. İki canı kurtarmış olmanın verdiği memnunluk var” diye konuştu.