TIR’la Kapıkule’den transit İspanya’ya

Mithat Yurdakul / ANKARA – Türkiye’nin önümüzdeki devirde dış ticarette en kıymetli gündemlerinden birisi de, Avrupa Birliği (AB) ülkelerine ticarette rol alan nakliyeci sürücülere transit geçiş serbestisi sağlanması ve kotaların kaldırılması için lobi faaliyeti olacak. AB uzmanı Can Baydarol, Avrupa Kurulu ile varılacak bir mutabakatla, Kapıkule’den çıkan bir TIR’ın İspanya’ya kadar meselesiz gidebileceğini, Türk sürücülerine sınırlamanın kaldırılmasının, nakliye için sürücü bulamayan Avrupa’nın da faydasına olacağını söyledi.

Türkiye’nin memleketler arası ticaret maliyetinin azaltılmasını ve ihracatının hızlandırılmasını amaçlayan Ticaretin Kolaylaştırılması Türkiye Stratejisi ve Aksiyon Planı’nın 2019-2023 uygulama periyodu, önümüzdeki aylarda sona erecek. Ticaretin Kolaylaştırılması Uyum Komitesi tarafından yürütülen aksiyon planı kapsamında Türkiye’nin süratli kargo nakliyatı, transit ticaret ve nakliyat alanında bir hub olma potansiyeline katkı sağlayacak yeni teknolojiler ve yeni gümrük süreçleri geliştirilmesi gayesiyle yapılan çalışmalarda sona gelindi. İhracatta transit geçiş fiyatı talep edilmesi üzere dayatmalara karşı memleketler arası çalışma ise devam ediyor. Bu kapsamda, AB ile Gümrük Birliği kapsamında transit serbestisi gündeme getirilerek, milletlerarası karayolu taşımalarında sürücülerin vizelerinin yüksek maliyeti, kalış mühleti kısıtlamasının yol açtığı ıstıraplar ve transit geçişi kısıtlayıcı kota sınırlamaların kaldırılması için lobi faaliyetleri yürütülüyor. 

İHRACAT ROTASI

Türkiye’nin ihracatının kıymetli bir kısmının Avrupa’ya yapılması nedeniyle Türk nakliyecilerin Avrupa’da dolaşma serbestisi, aksiyon planında kıymetli bir başlığı oluşturuyor. Milletlerarası bağlantılar ve AB uzmanı Baydarol, Milliyet’e yaptığı açıklamada, Avrupa topraklarında iki cins milletlerarası nakliye yapıldığını, bunlardan birinin ülkelerle ikili muahede imzalamak olduğunu söyledi. Bir öteki formülün ise transit geçiş olduğunu anlatan Baydarol, bu halde Kapıkule hudut kapısından çıkan bir TIR’ının örneğin İspanya’ya kadar, ortada bulunan bütün ülkelerden transit geçebildiğini söyledi.

TEMASLAR ARTACAK

Daha evvel 5 yıllık verilen vizelerin 3 aylık üzere mühletlere düşürülmesiyle, Türk sürücülerin nakliye süreçlerinde zorlandığını söz eden Baydarol, Ticaret Bakanı Ömer Bolat’ın gelecek ay Avrupa Kurulu yetkilileriyle yapacağı görüşmenin de sorunun tahliline yarar sağlayabileceğini söyledi. AB’nin Türkiye’ye mal satarken bir sınırlamayla karşılaşmadığını, Türkiye’nin ihracatının ise çeşitli pürüzlerle karşılaştığını anlatan Baydarol, bu durumun Gümrük Birliği’yle de bağdaşmadığını söyledi. Baydarol, Türk nakliyecilerin özgür geçişi için Avrupa Komitesi ile yapılacak bir mutabakatın, tüm AB üyesi ülkeler için bağlayıcı olacağını belirtti.

MACARİSTAN DAVASININ KRİTİK İSMİ

Mart 2015’te Macaristan, İstanbullu bir lojistik firmasının 438 euro’luk transit geçiş fiyatını ödememesini münasebet göstererek şirketin TIR sürücüsüne 2 bin 400 euro para cezası vermişti. Bunun üzerinde şirket, cezayı Macar yargısına götürmüştü. Macaristan mahkemesi davayı Avrupa Adalet Divanı’na taşıdı. Adalet Divanı, AB Komisyonu’ndan görüş istedi. AB Komitesi, transit geçiş fiyatının AB-Türkiye İştirak Kurulu Anlaşması’na ters olduğunu tespit etti. Türkiye’nin AB ile ticarette ziyana uğratıldığını da dikkate alan Avrupa Adalet Divanı, Macaristan’da Türk TIR’larından geçiş fiyatı alınmasının, memleketler arası mutabakatlara alışılmamış olduğuna karar verdi. Şu anda Avrupa Birliği ve Global Araştırmalar Derneği (ABKAD) Lider Yardımcısı olarak vazife alan Can Baydarol da Macaristan’a karşı yürütülen davada da Memleketler arası Nakliyeciler Derneği danışmanı olarak yer almıştı.

‘AVRUPA’DA SÜRÜCÜ YOK’

Nakliye kaynaklı ticari kısıtlamaların Türkiye kadar AB’ye de ziyan vereceğini vurgulayan Can Baydarol, “Mal gidiş gelişinde kısıtlama tedarik zincirinin kırılmasına neden oluyor” dedi. Türkiye’nin lobi faaliyeti yaparken AB’nin ticari çıkarlarına da dikkat çekmesi gerektiğini, Türk nakliyecilerin AB için de faydalı olacağını anlatan Baydarol, “Şoför yok Avrupa’da” diye konuştu.