TSK’da protokol sistemi değişti

Aydın Hasan / ANKARA – Türk Silahlı Kuvvetleri’nin yapısında son yıllarda yapılan esaslı değişikliklere bir yenisi daha eklendi. TSK’nın Yüksek Askeri Şura’da (YAŞ) tekrar şekillenen komuta kademesi hiyerarşisi içinde Deniz Kuvvetleri Kumandanı Oramiral Ercüment Tatlıoğlu, kıdemi nedeniyle Kara Kuvvetleri Kumandanı Orgeneral Selçuk Bayraktaroğlu’nun önünde yer aldı. Yeni uygulama, gelecekte bir oramiralin yahut havacı bir orgeneralin genelkurmay lideri olarak atanabileceği bir teamül oluşturmaya yönelik kıymetli bir adım olarak yorumlandı.

YAŞ’ın 3 Ağustos’ta yapılan toplantısının akabinde İkinci Ordu Kumandanı Orgeneral Metin Gürak Genelkurmay Lideri, Genelkurmay 2. Lideri Orgeneral Selçuk Bayraktaroğlu Kara Kuvvetleri Kumandanı, Muharip Hava Kuvveti Kumandanı Orgeneral Ziya Cemal Kadıoğlu Hava Kuvvetleri Kumandanı olarak atanmıştı. Yeni kumandanlar, çarşamba günü yapılan dönem teslim merasimleri ile vazifelerine başladı.

Devir teslim merasimlerinin akabinde Ulusal Savunma Bakanı Yaşar Güler, TSK’nın yeni komuta kademesini kabul etti. Bakanlığın duyurduğu kabulde kumandanlar; hiyerarşik olarak Genelkurmay Lideri Orgeneral Metin Gürak, Deniz Kuvvetleri Kumandanı Oramiral Ercüment Tatlıoğlu, Kara Kuvvetleri Kumandanı Orgeneral Selçuk Bayraktaroğlu ve Hava Kuvvetleri Kumandanı Orgeneral Ziya Cemal Kadıoğlu olarak sıralandı.

Karacılar öndeydi

Karacı geleneğinin hâkim olduğu TSK’da, genelkurmay liderleri bugüne kadar Kara Kuvvetleri Komutanlığı’ndan seçildi. TSK hiyerarşisi de Genelkurmay Lideri, Kara Kuvvetleri Kumandanı, Deniz Kuvvetleri Kumandanı, Hava Kuvvetleri ve Jandarma Genel kumandanı olarak sıralanıyordu. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçilmesinden sonra askeri üniteler Ulusal Savunma Bakanlığı’na bağlanırken, jandarma TSK’nın kuvvet yapısının dışına çıkarıldı. Lakin hiyerarşide karacı geleneği sürdürüldü. Hiyerarşi sırası Ulusal Savunma Bakanı, Genelkurmay Lideri, Kara Kuvvetleri Kumandanı, Deniz Kuvvetleri Kumandanı ve Hava Kuvvetleri Kumandanı olarak şekillendi. Lakin 2023 Ağustos Şurası ile TSK’da ihtilal niteliğinde bir yapılanmaya gidildiği ortaya çıktı. Yeni hiyerarşi kuvvet kumandanlarının orgenerallik-oramirallikteki kıdemleri dikkate alınarak; Genelkurmay Lideri Orgeneral Gürak, Deniz Kuvvetleri Kumandanı Oramiral Tatlıoğlu, Kara Kuvvetleri Kumandanı Orgeneral Bayraktaroğlu ve Hava Kuvvetleri Kumandanı Kadıoğlu olarak sıralandı.

Gürak 2020’de orgeneralliğe, Tatlıoğlu da tıpkı yıl oramiralliğe terfi etti. Bayraktaroğlu 2021, Kadıoğlu ise 2022 YAŞ toplantılarında orgeneralliğe terfi etmişti. Ulusal Savunma Bakanlığı’nın paylaştığı fotoğraflara yansıyan yeni hiyerarşide; kuvvet komutanlıkları sıralamasının değil, kumandanların kıdemlerinin dikkate alındığı görüldü. Teamüller gereği geçmişte genelkurmay başkanlığına kara kuvvetleri kumandanları atanıyordu. Bu yıl bu teamül uygulanmadı ve Gürak, 2. Ordu Komutanlığı’ndan direkt Genelkurmay Lideri olarak atandı. Yeni uygulama, gelecekte bir oramiralin yahut havacı bir orgeneralin genelkurmay lideri olarak atanabileceği bir teamül oluşturmaya yönelik değerli bir adım olarak yorumlandı.

Yeni hiyerarşide Ulusal Savunma Bakanı Güler’in sağında Genelkurmay Lideri Gürak, solunda ise Deniz Kuvvetleri Kumandanı Tatlıoğlu yer aldı. Daha evvel bakanın solunda Kara Kuvvetleri Kumandanı yer alıyordu.