Türkiye devrede! Karadeniz’e barış Afrika’ya ekmek

Aydın Hasan / ANKARA – Karadeniz’de tansiyonun tırmanma eğilimine girmesi ile dünya piyasalarında tahıl fiyatındaki artış, 17 Tem-muz’da sona eren Karadeniz Tahıl Koridoru muahedesinin kıymetini bir kere daha ortaya çıkardı. Tahıl teşebbüsünün tekrar canlandırılması için merkezinde Türkiye’nin yer aldığı diplomasi tekrar hareketlendi.

Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, önümüzdeki günlerde Türkiye’ye ziyarette bulunacak. Putin, böylelikle Rusya-Ukrayna Savaşı’nın başlamasının akabinde birinci kere bir NATO üyesi ülkeye ziyarette bulunacak. Rusya, tahıl teşebbüsü çerçevesinde Ukrayna, ABD ve AB ülkeleri ile temas ve müzakerelerini Türkiye’nin aracılığı ile yürütüyor. Türkiye, teşebbüs çerçevesinde Dışişleri ve Ulusal Savunma’nın yanı sıra Ticaret Bakanlığı üzere kurumları ile uyum içinde ilgili ülkelerle çok istikametli bir diplomasi yürütüyor. Putin’in ziyareti öncesinde teşebbüs önündeki sıkıntıların çözümlenmesine yönelik diplomasi daha da arttı.

GERGİNLİK UYARISI

Tahıl Koridoru, MGK toplantısında siyasi, askeri ve ticari boyutlarıyla masaya yatırıldı. 8 Ağustos’ta yapılan Ulusal Güvenlik Heyeti toplantısının akabinde yayımlanan bildiride; “Rusya ile Ukrayna ortasındaki savaşın gidişatı ve müteakip etaplarda bölgemize yönelik mümkün tesirleri etraflıca ele alınmış; Karadeniz’de gerginliğin tırmanmasının kimsenin menfaatine olmayacağı söz edilmiştir. Tüm taraflara, gecikmeksizin müzakere masasına oturma ve savaşa son verme davetinde bulunulmuş; tahıl mutabakatına geri dönülmesinin muhtaç ülkelerdeki mümkün aksilikleri önleyeceği ve besin istikrarına katkı sağlayacağı vurgulanmıştır” denilmişti.

FİYATLAR YÜKSELDİ

Tahıl Koridoru Mutabakatı sayesinde besin güvenliğine ve fiyat istikrarına yapılan katkı ile birden fazla Afrika’da bulunan fakir ülkelerin kahır yaşaması önlendi. Muahedenin durmasının akabinde tahıl fiyatlarında birinci evrede yüzde 15 oranında bir artış oldu. Ukrayna, koridor üzerinden inançlı ticaretin sona ermesinin akabinde alternatif tahıl güzergahlarını gündemine aldı. Lakin hem güvenlik hem de maliyet bir ortada düşünüldüğüne Ukrayna açısından hiçbir seçenek, Karadeniz Koridoru’nun yerini alabilecek potansiyele sahip değil. Fiyatların artışı, çoğunluğu Afrika’da olan fakir ülkeleri olumsuz etkiliyor.

Ukrayna limanlarından tahıl yüküyle ayrılan gemiler İstanbul Müşterek Uyum Merkezi tarafından denetlendikten sonra Boğazları geçerek amaç limanlarına gitmek üzere yola devam ediyordu. Denetleme sırası bekleyen gemiler vakit zaman İstanbul Boğazı açıklarında yoğunluk yaratıyordu.

YÜZDE 12’Sİ AFRİKA’YA GİTTİ

Ukrayna’dan taşınan tahılın yüzde 12’si Afrika ülkelerine gitti. Eserler; arpa, buğday, mısır, soya, buğday kepeği, işlenmiş karışık besin, soya fasulyesi, ayçiçeği çekirdeği, ayçiçeği küspesi, ayçiçeği yağı ve bezelyeden oluştu.