Uzun müddet kullanımı bunamaya sebep oluyor! Mide esirgeyici ilaçların ardında yatan tehlike

Yapılan bir araştırmaya nazaran, mide ekşimesi yahut hazımsızlık için proton pompa inhibitörlerini kullanan şahıslar bunama riski altında. İlaçları yaklaşık 4 buçuk yıl yahut daha uzun müddet tertipli olarak kullanmak, alzheimer olma riskini üçte bir oranında artırıyor.

DEMANS RİSKİNİ ARTIRIYOR

Ulusal Sıhhat Sistemi (NHS), bu ilaçları her yıl milyonlarca bireye reçete ediyor. O denli ki 2022’de 70 milyondan fazla ilaç İngilizlere dağıtılmıştı. Minnesota Üniversitesi’nden Dr. Kamakshi Lakshminarayan bahisle ilgili şunları söyledi:

“Bu ilaçların uzun periyodik kullanımıyla bağlı olarak daha yüksek bir demans riski bulduk. Reflüyü tedavi etmenin çeşitli yolları olsa da farklı yaklaşımlar herkes için işe yaramayabilir. Bu ilaçları alan bireylerin rastgele bir değişiklik yapmadan evvel hekimleriyle konuşmaları kıymetli. Zira bu ilaçları apansız durdurmak daha berbat semptomlara neden olabilir.”

BAĞIRSAK VE AKCİĞER ENFEKSİYOLARINA SEBEP OLABİLİR

Yaklaşık 944 bin İngiliz şu anda bunama ile yaşıyor ve uzmanlar, on yılın sonunda sayıların bir milyonu aşacağını varsayım ediyor. Evvelki araştırmalar, mide ilaçlarının uzun vadeli kullanımını inme, kemik yoğunluğunda azalma ve kırıklara, bağırsak ve akciğer enfeksiyonlarına, magnezyum ve vitamin B12 eksiklikleri ve kronik böbrek hastalıklarına sebep olduğunu tespit etmişti. Neurology mecmuasında yayınlanan son çalışma, ilaçların demans bahtını nasıl etkilediğini inceledi.

Asit baskılayıcı olarak bilinen proton pompa inhibitörleri 80’li yıllardan itibaren kullanılıyor. Bunlar dünyada ve ülkemizde çok sık, gereksiz ve uzun kullanılan ilaç gruplarındandır. Yapılan farklı çalışmalarda, hastaların yüzde 25 ila 70’inin bu küme ilacı gereksiz kullandığını ortaya çıkardı. Ülkemizde bu ilaçların ‘mide koruyucu’ olarak tanımlanması da bu gereksiz kullanımın en önemli sebebidir.

Diyabet, tansiyon, kalp üzere kronik hastalıklar nedeniyle ilaç kullanan tüm hastalar ek olarak esirgeyici mide ilaçları da kullanır. Bu tedaviler sırasında müdafaa emelli mide asidini azaltma eforu yanlışsız ve gerekli bir yaklaşım olmadığı üzere uzun devirde farklı problemlere sebep olabilir.

UZUN MÜDDETLİ KULLANIMI NELERE YOL AÇIYOR?

Genel olarak inançlı kabul edilseler de asit baskılayıcı ilaçlar 1 yıldan daha uzun müddet ve yüksek doz kullanımlarda kemik yoğunluğunda azalma ve kırıklara, bağırsak ve akciğer enfeksiyonlarına, magnezyum ve vitamin B12 eksikliklerine yol açabilir.

Bu nedenle kısa periyodik ve düşük doz kullanım tercih edilmeli. Asit baskılayıcı ilaçların reflü hastalığı, gastrit ve ülser tedavisinde 4-8 hafta, helikobakter pilori tedavisinde ise 14 gün antibiyotik tedavisi ile kullanılması kafidir.

İSTİSNAİ DURUMLAR DA VAR

Reflüye bağlı ileri derecede yemek borusu hasarı ve ‘Barrett’ hücresel değişikliği olanlar tabip nezaretinde uzun vadeli bu ilaçları kullanabilir.

Aynı halde yemek borusu darlıklarından ötürü tedavi alanlar; yaşlı, ek hastalıkları ve ülser kanaması yahut delinmesi hikayesi olup uzun müddet ağrı kesici, aspirin ve kan sulandırıcı kullanmak zorunda olan özellikli hasta kümeleri da tabip önerisi ve takibi ile uzun müddet mide ilaçları kullanabilir.