Vedanın dayanılmaz hüznü

KÜLTÜR SANAT SERVİSİ – 20. yüzyılın en değerli muharrirlerinden biri olan Kundera, 94 yaşında hayata gözlerini yumdu. Müellifin Fransa’daki yayıncısı Gallimard’ın duyurusunun akabinde Moravya Kütüphanesi Sözcüsü Anna Mrazova, “Milan Kundera, uzun süren bir hastalığın akabinde dün Paris’te ömrünü yitirdi” açıklamasını yaptı.

Milan Kundera, 1929’da Çekoslovakya’nın Brünn kentinde dünyaya geldi. Babası Ludvík Kundera Brno Müzik Akademisi müdürlüğü yapmış ünlü müzikolojist ve piyanist Leoš Janáček’in öğrencisiydi. Kundera, 1969 tarihli “Gülünesi Aşklar” başlıklı düzyazı çalışmasıyla meşhur oldu. Dünyaca ünlenmesi ise en başarılı yapıtı kabul edilen 1984 tarihli “Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği” başlıklı romanla gerçekleşti. Küçük yaşta piyano çalmayı öğrenen Kundera, yapıtlarında müziği belirleyici bir öge olarak kullandı. 1968’deki Rus istilasından sonra, Prag Müzik ve Sanatlar Akademisi’ndeki vazifesinden uzaklaştırılan Kundera, politik baskılara dayanamayarak Fransa’ya göç etti ve 1981 yılında Fransa vatandaşı oldu. 1979 yılında yazdığı “Gülüşün ve Unutuşun” kitabının yayımlanmasının akabinde Çekoslovak hükümeti Kundera’yı vatandaşlıktan çıkardı. Usta müellife vatandaşlığı tam 40 yıl sonra, 2019 yılında iade edildi.

1980 yılında Gabriel Garcia Marquez’in aldığı Commonwealth Ödülü’nü, 1981 yılında Tennessee Williams’la paylaştı. “Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği”, 1988 yılında Philip Kaufman tarafından sinemaya uyarlandı. 1983’te Michigan Üniversitesi tarafından fahri doktora unvanı verilen Kundera 1985 yılında da Kudüs Ödülü’ne layık görüldü. Çağımızın en başarılı düşünsel roman muharriri ve varoluşçuların sonuncusu olarak nitelendirilen Kundera’nın son kitabı “Bir Buluşma”, 2009 yılında yayımlanmış 2010’da Türkçeye çeviri edilmişti.