Yüksek kurul e-ticareti zorluyor

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Stratejik Araştırmalar Merkezi’nin (İTOSAM) hazırladığı e-ticaret raporunda, şirketlerin e-ticaret alanında karşılaştıkları 4 temel zorluk ortasında birinci sırada ‘yüksek komite oranları’ yer aldı. “Reel Dalın Dönüşümünde E-Ticaret ve E-İhracat” başlıklı raporun teklifler kısmında, “E-ticaretin gelişiminin sürdürülebilir bir yerde ilerlemesi için adil bir e-ticaret platformları ekosistemi tesis edilmeli. Bu kapsamda adil fiyatlandırma, komite oranlarının makul düzeylerde kalması, rekabetin teşvik edilmesi üzere ögelere dikkat edilmesi gerekiyor” sözlerine yer verildi.

İstanbul’da faaliyet gösteren 513 şirket ile yapılan anket sonuçlarına yer verilen rapora nazaran şirketler e-ticarette en çok 4 mevzuda zorluk yaşıyor. Yüksek komite oranları şirketlerin maruz kaldıkları zorluklar ortasında yüzde 56.5 ile birinci sırada yer alırken, kargo fiyatlarının yüksek olması yüzde 45.5 ile ikinci, e-ticarette çok rekabet yüzde 37.8 ile üçüncü, lojistik sorunlar ise yüzde 30.9 ile dördüncü temel zorluk oldu.

Sekiz öneri

Rapordaki tekliflerden öne çıkan başlıklar ise şöyle oldu:

1- E-ticarette data güvenliği sıkıntısına bilhassa KOBİ’ler ölçeğinde dikkat edilmesi gerekiyor. Bu kapsamda eğitimler, mali teşvikler ve sertifikasyon üzere siyasetler geliştirilebilir.

2- E-ticaretin gelişiminin sürdürülebilir bir yerde ilerlemesi için adil bir platform ekosistemi tesis edilmeli. Bu kapsamda adil fiyatlandırma, komite oranlarının makul düzeylerde kalması, rekabetin teşvik edilmesi üzere ögelere dikkat edilmesi gerekiyor.

3- E-ticaret ve e-ihracatı destekleyecek ticaret kuralları ve gümrük uygulamaları esnek ve yeni değişikliklere uyarlanabilir olmalı.

4- E-ihracatın gelişimi için global ticaretin kalbinin attığı aşikâr noktalarda lojistik üslerin kurulması teşvik edilmeli. Bu lojistik üslerin yerlerinin belirlenmesi, tasarlanması ve işletilmesi için kamu ile iş dünyası ortasında aktif işleyecek bir iş birliği sistemine gereksinim olacaktır. Yeni lojistik üsler blokzincir, hassas sensörler, objelerin interneti ve robotik üzere yeni kuşak teknolojiler ile entegre biçimde kurulmalı.

5- Metaverse ve sanal gerçeklik üzere yeni kuşak teknolojilerden bilhassa dokumacılık, moda, mobilya ve mesken eşyaları üzere bölümlerde e-ihracatı artırmak için ağır biçimde faydalanılmalı.

6- E-ticaret ve e-ihracatın desteklenmesi için bulut teknolojisine yönelik yeni yatırımlara da muhtaçlık olacaktır. Yeni jenerasyon teknolojilerin daha yaygın ve faal biçimde kullanımının yaygınlaştırılmasını sağlamak için ortak teşebbüsler oluşturulmalı.

7- E-ihracatı destekleyici istikamette özel ihracat kredileri, garanti programları ve sigorta imkanları sunulmalı.

8- Afrika ve Asya üzere canlı ve gelecek vaat eden pazarlara ihracatı artırmak için ortak e-ihracat platformlarının geliştirilmesine kaynak ayrılmalı.

3 yılda yüzde 50 büyüme tahmini

Dünya genelinde 2021’de 5.2 trilyon dolarlık hacme ulaşan e-ticaret satışlarının 2026’da 8.1 trilyon dolar olması bekleniyor. İşletmeden tüketiciye 1 trilyon dolarlık büyüklüğe yaklaşan e-ihracat pazarının ise 2030 yılına kadar 6-7 kat büyüyebileceği varsayım ediliyor. E-ticaretteki süratli büyümeye bir örnek de İstanbul’dan… 2020’de İstanbul’da kişi başına düşen e-ticaret harcaması 3 bin 330 TL iken 2022’nin ilk 6 ayında 9 bin 857 TL’ye yükseldi.