Ağaç koluna takılınca uçaktan kurtuldu! Japonların tek yanlışını ele veren mektup
Derleyen: Oğuzcan Atış / Milliyet.com.tr – Havacılık tarihi, birçok kazayı da içinde barındırıyor ve çabucak her kaza kendine has ayrıntılarıyla, bir daha emsal bir kaza yaşanmaması için alınacak derslerle dolu. Bu kazalar içinde en çok dikkat çeken ise pilotların tüm eforlarına karşın tarihte tek uçağın karıştığı en büyük uçak kazası olarak bilinen Japon Havayolları’na ilişkin 123 numaralı uçuş.
Tarihler 12 Ağustos 1985’i gösterdiğinde Japon bayrak taşıyıcısı Japon Havayolları’na ilişkin JA8119 tescilli, 123 uçuş numaralı Boeing 747 Japonya’nın Osaka kentine gitmek üzere Tokyo Haneda Havalimanı’ndan kalkış için gerekli müsaadeleri alıp pist başı yaptığında her şey olması gerektiği üzere ilerliyordu. 11 yaşında olan ve yüklü olarak iç sınır uçuşlarından kullanılan uçak görünürde hiçbir yapısal soruna sahip değildi. Lakin bu durumun bu türlü olmadığı kısa müddet sonra anlaşılacaktı.
Kalkıştan 45 dakikadan daha az bir mühlet içinde acil durum bildiren uçak, yolcu ve mürettebat dahil olmak üzere toplamda 524 yolcusuyla, Tokyo’nun kuzeybatısında bulunan Takamagahara Dağı’na çarparak kırıma uğradı. Havacılık tarihinde tek bir uçağın karıştığı en büyük kazadan ise yalnızca 4 kişi mucizevi formda kurtuldu. Kazanın akabinde yapılan incelemede Japon Havayolları’na ilişkin 123 numaralı uçuşu büyük bir felakete çeviren olay örgüsünün 7 yıl evvel başladığı tespit edildi. Peki 123 numaralı uçuşu bir felakete çeviren şey neydi?
PATLAMA MEYDANA GELDİ
Tokyo Havalimanı’ndan 12 dakikalık rötarla kalkış yapan Boeing 474, tecrübeli bir kokpit takımı tarafından yönetim ediliyordu. Uçuş grubu 49 yaşındaki kaptan pilot Masami Takahama, 39 yaşındaki ikinci kaptan Yutaka Sasaki ve 46 yaşındaki uçuş mühendisi Hiroshi Fukuda’den oluşuyordu. Üç isim de yüksek uçuş saatlerine sahipti ve bu müddetlerin kıymetli bir kısmı da Boeing 474’lerle yapılan uçuşlarda geçmişti. Her ne kadar uçuş takımı tecrübeli olsa da havada karşı karşıya kalınan durumlar daha evvel pek eşine rastlanan tipten değildi.
Japon Havayolları’na ait Boeing 747’nin patlamadan sonra kuyruk kısmındaki oluşan hasar
Kalkıştan yaklaşık 12 dakika seyir irtifasına ulaşan uçağın kuyruk kısmında büyük bir patlama gerçekleşti. Basınç perdesinde yaşanan patlama, uçağın kuyruğunda önemli hasara yol açtı, dikey dengeleyici ve uçağın art kısmında bulunan yardımcı güç ünitesinin uçaktan kopmasına neden oldu. Bu durum uçağın hidrolik sistemlerinin de arıza yapmasına neden oldu ve arka arda gelişen olaylar sonucunda pilotlar uçağın denetimini kaybetti.
Kontrolden çıkan ve havada üst aşağı ani dalışlar yapmaya başlayan uçakta oksijen maskeleri açıldı, hava trafik denetim memurlarına acil durum bildiren pilotlar uçağı istikrarda tutmak için ağır bir çabaya başladı. Lakin rotasından sapan ve pilotların ağır eforuyla bir mühlet istikrarda kalmayı başaran uçak yalnızca 32 dakika havada kalabildi. Denetimden çıkan devasa Boeing 474, yüksek bir hızla Takamagahara Dağı’na çakıldı.
SON ANLARINDA VEDA MEKTUBU YAZDILAR
Pilotların her şeyi denemelerine karşın önüne geçemediği dehşetli kazada 520 kişi hayatını kaybederken mucizevi biçimde 4 bayan hayatta kalmayı başardı. Kazadan sağ kurtulan 12 yaşındaki Keiko Kawakami, kaza bölgesine çok yakın bir ağacın kollarına asılı halde bulundu.
Olayın akabinde kaza bölgesine yakın bir bölgede bulunan ABD üssünde misyonlu işçi kurtarma operasyonu için harekete geçmiş olsa da Japon yetkililer arama kurtarma misyonunun durdurulmasını istedi. Arama ve kurtarma misyonu Japon takımları tarafından yapılacaktı. Japon takımlar kazanın sonraki sabahı kaza bölgesine ulaştığında enkaz etrafında hayatını kaybeden kimi bireylerin gece uzunluğu soğuk havaya maruz kalarak yahut çok kan kaybından öldüğü anlaşıldı. Enkazda yapılan aramalarda, kurtulamayacaklarını anlayan birtakım yolcuların ailelerine yazdığı veda mektupları bulundu.
Kaza sonrasında yapılan incelemede felaketi başlatan olaylar zincirinin 7 yıl evvel başladığı ortaya çıktı. Devasa Boeing 747, kazadan tam 7 yıl evvel bir iniş sırasında pilot yanılgısı sebebiyle kuyruğunu piste sürtmüş, yaşanan olayda 25 yolcu yaralanmıştı. Olayın akabinde onarılarak hizmete geri dönen uçağın yeteri kadar yeterli onarılmadığı, uçakta oluşan kılcal çatlakların vakit içinde giderek yayıldığı ve büyüdüğü, kazanın gerisinde bu nedenin olduğu ortaya çıktı. Müfettişler, tamirin Boeing’in onaylı spesifikasyonlarını karşılamadığını tespit etti.
38 YIL GEÇTİ LAKİN ACILARI HÂLÂ TAZE
Geçtiğimiz 12 Ağustos’ta kazanın 38. yıl dönümü vesilesiyle kaza bölgesinde bulunan anıtta toplanan kurbanların yakınları, kazada hayatını kaybedenleri bir kere daha andı. Basına konuşan birtakım kurban yakınları, arama kurtarma operasyonuna çok geç kalınmasının meyyit sayısını arttrdığını düşündüğünü söz ederek felaketin akabinde insanları kurtarmak için daha fazla bir şey yapılıp yapılamayacağını sorguladıklarını tabir etti.
Kazada hayatını kaybeden kurbanların yakınları tarafından kurulan derneğin lideri Kuniko Miyajima, “Hepimiz güvenlik ve barış isteğini paylaşıyoruz” formunda konuşurken, tıpkı kazada 9 yaşındaki oğlunu kaybeden 76 yaşındaki bir diğer acılı anne ise yaşanan trajediden öğrenilen derslerin gelecek jenerasyonlara aktarılması gerektiğini lisana getirdi.