Doğu Karadeniz için yağış uyarısı
Dünyada olduğu üzere Türkiye’de de tesirli olan global ısınma ve iklim değişikliği çok hava olaylarında artışa yol açtı. Türkiye’de İç Anadolu ve Karadeniz’de günlerdir süren harikulâde hava olayları sel, heyelan ve su baskınlarına yol açarken Avrupa Etraf Ajansı (EEA) yayımladığı son raporunda bu hava olaylarının tedbir alınmaz ise artarak devam edeceği uyarısı yaptı. EEA, geçen 40 yıl içinde seller, fırtınalar, sıcak ve soğuk dalgaları, orman yangınları ve heyelan üzere çok hava şartları nedeniyle 195 bin kişinin öldüğünü duyurdu.
32 yılın rekoru
Günlerdir tesirli olan sağanak yağışlar sonrası uzmanlar, global iklim değişliğinin Türkiye’de de tesirli olduğunu vurguladı. Global ısınmanın yağış rejimini değiştirdiğini, can ve mal kayıplarıyla sonuçlanan sel ve heyelanı beraberinde getirdiğini belirten uzmanlar, mümkün ani ve lokal yağışların yanı sıra meteorolojik ihtarların dikkate alınmasını önerdi. Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün dün yayımladığı Mayıs 2023 raporuna nazaran, son yıllarda kuraklık sinyalleri veren Türkiye’de mayıs ayında yağışlarda rekor seviyeye ulaştı. Güneydoğu haricindeki 6 bölgede, 1991-2020 normali ve geçen yıla nazaran en yüksek yağış düzeylerine ulaşıldı. Mayısta Türkiye genelinde metrekareye ortalama 66.8 kilogram yağış düştü. Yağışlar normaline nazaran yüzde 27, geçen yıl mayıs ayına nazaran yüzde 51 artış gösterdi. Vilayet geneli yağışlarda en fazla yağış 150,8 kilogram ile Uşak’ta yaşanırken, en az yağış alan vilayet ise 14.5 kilogram ile Mardin oldu.
Dört kent, dikkat
AFAD, Artvin, Giresun, Rize ve Trabzon için yağış uyarısı yapan AFAD açıklamasında “Perşembe (bugün) akşam saatlerine kadar beklenen gök gürültülü sağanak yağışların Gümüşhane etraflarında mahallî kuvvetli metrekareye 21-50 kilogram, Giresun ve Trabzon etraflarında kuvvetli yer yer çok kuvvetli metrekareye 40-75 kilogram Rize ve Artvin etraflarında yer yer şiddetli metrekareye 51-100 kilogram olacağı iddia ediliyor. Ani sel, su baskını, yıldırım, lokal dolu, ani kuvvetli rüzgâr, kısa periyodik fırtına, heyelan üzere aksiliklere karşı önlemli olunmalıdır” dendi.
‘Biriken yağış gelecek’
Karadeniz Teknik Üniversitesi Heyelan Uygulama ve Araştırma Merkezi üyesi Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Hakan Ersoy, Türkiye’nin ortalamasının 600-700 mm olduğunu, 1 ayda yağacak yağışın 1 günde yüzeye düştüğünü söyledi. Doğu Karadeniz’de kurak geçen sonbahar ve kışın akabinde beklenen yağışların geleceğini söyleyen Ersoy, “Bölgemizde yağış, yağması gereken ayda yağmadı. Kışı, sonbaharı yağışsız geçirdik. Biriken yağışlar, gelecek. Önümüzdeki 2 aylık süreç taşkın ve heyelan riski olduğu dönem” uyarısı yaptı.
Ankara’da mahallede heyelan
Uzmanların ikaz sürerken Ankara’nın da ortalarında bulunduğu kentlerde sağanak tesirini sürdürüyor. Ankara, Keçiören, Sancaktepe Mahallesi’nde sağanak sonrası boş bir yerde heyelan meydana geldi. Gölbaşı’nda da taşan dere de trafiği durma noktasına getirdi.
Kırıkkale, Sulakyurt’un Danacı köyünde ise sel felaketi yaşandı, sağanak sonrası dere taştı, köy giriş yolu çöktü. Çiftçilerin üzüm bağları ve birçok tarım yeri ziyan gördü. Konurhacıobası köyünde ise sel sularında 20 küçükbaş öldü.
Tarlalar göle döndü
Kastamonu, Taşköprü’de yağış sonrasında Duruca, Donalar, Avşar köylerinde yollar kapandı, tarlalar göle döndü.
Isparta’nın Sütçüler ilçesine bağlı Aşağıyaylabel köyünde üzerlerine yıldırım düşen 19 küçükbaştan 16’sı öldü.
Erzincan, İliç ile Konya’nın Kulu ilçelerinde şiddetli yağmur su taşkınlarına neden oldu.