Fındıkta yağış ziyanı görülecek
DUYGU ERDOĞAN – Yoğun ve aralıksız yağıştan en çok etkilenen bölge olarak Karadeniz’de bölgenin geçim kaynağı ve Türkiye’nin stratejik eserlerinden fındıkta bahçelerde hastalık ve ziyanlı çabası yeteri kadar yapılamadı. Mayıs ve haziranda bölgede aralıksız devam eden yağışlar bahçe bakımlarını zorlaştırdı. Bu nedenle hastalık ile zararlılarla çabanın ağır olarak yapılması gereken bu aylarda üretici bakımını yapamadı. Yeşil ve kahverengi kokarca ile filiz kurdu zararlıları yanı sıra nemli hava hastalığı olarak bilinen külleme lokal alanlarda ziyana neden oldu. Ayrıyeten güneş görmeyen çotanaklarda fındık içleri dolmadı; bu nedenle randıman ve kalitede de bu dönem düşük bir beklenti var.
Fındıkta bu döneme dair rekolte varsayımı yapacak olan kurul bayramdan sonra bahçelere girecek. Kurul geçen hafta başlayacağı tespitleri, yağış ziyanının kendini daha uygun göstermesi açısından gelecek haftaya erteledi. Ağustos ayının ikinci yarısı akabinde eylül sonuna kadar ise fındık hasadı yapılacak. Kıymetli üretici kentlerden Ordu’da yağış nedeniyle yüzde 10-15 ortasında bir rekolte kaybı bekleniyor.
‘Sahada ziyanı görüyoruz’
İki aydır yağışların orta vermeden yağdığını ve kimi bölgelerde afet derecesine vardığını anlatan Altınordu Ziraat Odası Lideri Atakan Akça, yağış yanı sıra neden olduğu sel ve heyelanlardan da bölgesinin etkilendiğini söyledi. Alanda yağış ziyanının da tespitleri yapıldığını belirten Akça, “Çocukluğumda bölgede yaşlı bir teyzemiz bize ‘sıcaktan kurak olmaz yağmurdan kurak olur’ demişti. Ne demek istediğini o vakit anlamamıştım. Bu sene anlıyorum. İki aydır hiç orta vermeden yağan yağmur ile bölgenin geçim kaynağı fındıkta çeşitli kayıpları görüyoruz” dedi. Sahadaki tespitlere ait birtakım ziyan beklentilerini paylaşan Akça, şunları söyledi:
“Mayıs ayı fındık zararlıları ile en ağır uğraş edilen vakittir. Yağışlar şiddetli aralıksız ve olduğu için uğraş yapılamadı. Daima nem ise farklı hastalıkları besledi. Rekoltede bölgemizde yüzde 10-15 ortasında bir kahır olacağı görülüyor. Bunun yanı sıra güneş görmemesi fındıkta randımanı ve kalitesine de tesir edecek. Yağışlar sonucunda eserin içi dolmadı, randıman düşüklüğü de görülecektir. Bilhassa son 5 yıldır dünyada tesiri acı olarak görülen iklim değişikliğinin tesirlerini biz de yakından yaşıyoruz. Güneşi son iki gündür görmeye başladık. İki ay aralıksız yağış akabinde artık güneşli günler devam ederse durum daha net ortaya çıkacaktır. Batıdan doğuya bütün Karadeniz kıyısında ziyanlar oluşacak. Bunlar alandan birebir tespitler. Şu anda nohuttan biraz büyük olması gereken iç fındığın mercimek kadar olabildiğini görüyoruz.”
‘Fındık içi dolmadı’
Son iki aydır nem münasebetiyle külleme hastalığının fındıkta ağır olarak görüldüğünü kaydeden Karasu Ziraat Odası Lideri Selami Arık, bu hastalığın rekolteyi etkileyeceğini söyledi. Ayrıyeten yağış nedeniyle kimi fındık çeşitlerinin içinin geç dolmaya başladığını belirten Arık, bu nedenle kimi bölgelerde koldan dökülmeler de yaşandığını tabir etti. Selami Arık, “Lokal olarak sellerden etkilenen bahçeler de oldu. Heyelan yaşanan alanlar da görüldü. Güneş son iki gündür açmaya başladı, bu türlü devam ederse fındık kendini biraz toparlar. Fakat genel olarak fındığın iç doldurmadığı bir periyot göreceğiz. Kıyı kısımlardan itibaren ağustos birinci haftasında başlayan hasadın ise bu dönem ağustos ikinci yarısını geçebileceğini düşünüyoruz” dedi.