Gençlerle gururluyuz

Ege Doğaç Erdoğan – Onlarca kişinin doldurduğu salona sessizlik hakimdi. Tribünde ve salon dışında veliler heyecanla çocuklarının maçlarının bitmesini bekliyorlardı. İlkokul yıllarımda katıldığım satranç turnuvaları aklıma geldi ve nostaljik hisler içerisinde 2023 Türkiye Küçükler ve Yıldızlar Ekip Satranç Şampiyonası’nı bu sefer 7 yaşında bir çocuk olarak değil, yolun yarısına yaklaşmış 30’lu yaşlarda bir gazeteci olarak takip ettim. Çeşme Belediyesi’nin katkılarıyla tarihi Aya Haralambos Kültür Merkezi ve Sıdıka Kelami Ertan Ortaokulunda düzenlenen turnuvaya 43 kulüp, 85 ekip ve
400 genç sportmen katıldı.

Satrancın geleceği

Şampiyonanın açılışına teşrif eden Türkiye Satranç Federasyonu Lideri Gülkız Tulay ile dünyada ve ülkemizde satranç sporunun kıymeti, ve geleceği hakkında konuştuk. Çeşme’deki şampiyona ile eş vakitli olarak Dünya Okullar Satranç Şampiyonası da oynanıyordu. Orada alınan başarılı sonuçlar da aslında Başkan’ın bana söylediklerini doğrular nitelikteydi çünkü üç dünya şampiyonluğu, iki ikincilik ve iki üçüncülük ile döndü ulusal satrançcılarımız turunuvadan. Düşünmeyi, kısıtlı vakitte analitik davranmayı gerektiren satranç sporunda gençlerimizin muvaffakiyetleri ülkemiz için umut verici.

Özellikle 2020’den beri Netflix dizisi Queen’s Gambit’in popülerliği, pandemi sürecinde konutlarda oluşumuz sayesinde dünya çapında satranca olan ilgi çok arttı. Ülkemizde de bu türlü bir durum gözlemliyor musunuz? Gençleri satranca teşvik etmek için ne üzere çalışmalarınız mevcuttur?

Dünya Satranç Federasyonu’na nazaran, dünyada 600 milyondan fazla kişi tertipli olarak satranç oynuyor. Queen’s Gambit’de Bobby Fischer, Judit Polgar üzere gerçek satranç ustalarının ilham verdiği Beth karakteri, çizdiği güçlü ve güçlü profiliyle hepimizin hayranlığını kazandı.

Aslında Queen’s Gambit’den evvel de Türkiye’de satranca ilgi yüksekti, diziyle birlikte bu ilgi daha görünür oldu. Zira biz Türkiye Satranç Federasyonu olarak gençlerimize satranç sevgisini aşılamak için her gün durmadan, gece gündüz çalışmaya devam ediyoruz. Türkiye’de satranç sıfını olmayan tek okul kalmasın diye çalışıyoruz. Ülkemizin dört bir yanında turnuvalar düzenliyoruz. Atletlerimiz ulusal, memleketler arası turnuvalara katılıyor. Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanemizde Satranç Sınıfı kurduk ve sistemli olarak 5-17 yaş kümesi çocuklarımız için burada satranç atölyeleri düzenleniyor. Ana sponsorumuz Türkiye İş Bankası’nın da dayanağı ile okullardaki satranç sınıfı sayımız 30 bini geçti. Gayemiz 2024 yılına kadar Türkiye’de birinci ve orta dereceli okulların tamamında satranç sınıfı açmak. Bunu birlikte başaracağımıza inanıyorum.

Türkiye Satranç Federasyonu Lideri Gülkız Tulay, arkadaşımız Ege Doğaç Erdoğan’ın sorularını yanıtladı.

13 ‘büyükusta’ var

Ülkemizde futbol dışında maalesef spor çok fazla konuşulmuyor, öbür branşlardaki muvaffakiyetler medyada fazla yer bulamıyor. TSF olarak satrancın daha çok duyulması, muvaffakiyetlerin gündeme gelmesi için ne yapılması gerektiğini düşünüyorsunuz?

Ben artık bu söylemi değiştirdiğimizi düşünüyorum zira satranç sevgisi her geçen gün büyüyor. Son 11 yılda altyapıya yaptığımız yatırımlarla milletlerarası toplulukta daha güçlü bir noktaya geldi satranç. İstatistikler de bu sözlerimi kanıtlıyor. Gençlik ve Spor Bakanlığı bilgilerine nazaran futbol dahil tüm spor kısımlarının önüne geçmiş durumda satranç. Satrancın lisanslı sportmen sayısı bugün 1 milyon 200 binin üzerinde. Üstelik bu sayı dünya sıralamasının da üstünde. Ülkemizde 2012 yılına kadar
5 “büyükusta” varken, bugün
bu sayı 13’e ulaştı.

Büyükusta unvanı satrançta gelinebilecek en büyük unvan. Azerbaycan’ın Nahçıvan kentinde düzenlenen FIDE Dünya 16 Yaş Altı Satranç Olimpiyatları’nda Türkiye Satranç Ulusal Kadromuz büyük bir zafere imza atarak, satranç tarihinde birinci defa ‘Olimpiyat Şampiyonu’ oldu. Tıpkı gaye için, birlikte çok çalışmanın, yaptığımız yatırımların, verdiğimiz emeklerin
karşılığını alıyoruz.

Şu an Dünya Satranç Şampiyonası gerçekleşiyor. Magnus Carlsen unvanını savunmak istemedi ve Dünya Satranç Şampiyonu sıfatından feragat etti. Youtube yayınları yapıyor, online satranç oynuyor. Satrancın giderek online platforma kayması hakkında neler düşünüyorsunuz?

Satranç, vakit ve yerden bağımsız oynanabilen, sürdürülebilir, herkes açısından erişilebilir, her manada ‘eşitlikçi’ bir spor. Devamlılığı ve memleketler arası kitlelere ulaşması bakımından birleştirici. Bunun avatanjlarını kıymetlendiriyoruz. Tüm dünya üzere biz de Türkiye Satranç Federasyonu olarak klâsik medyadan dönüşen yeni medya çağına ayak uyduruyoruz. Tüm mecralarda faal rol alıyoruz. Türk gençlerini çağın küresel mecralarında duyurmak ve onların muvaffakiyetlerini kamuoyu ile paylaşmak bizler için kıymetli. Bu açıdan, yeni medyanın avantajlarını ve teknolojinin verdiği tüm imkanları kullanıyoruz. Pandemi üzere güçlü bir süreçte de durmadık, çok sayıda dijital turnuva yaptık. Lakin tabi dijitalde de çok güzel örnekler yaşıyoruz. Dünyaca ünlü Magnus Carslsen’i herkes tanır. Dünya şampiyonluğu dışında bir satranç oyuncusunun ulaşabileceği en yüksek mertebe olan büyükustalığa 13 yaşında erişen bir sportmen. Bizim de çok başarılı büyükustalarımız var. Örneğin 24 yaşındaki Vahap Şanal, 18 yaşında Büyükusta unvanına ulaşan en genç Türk atlet. Vahap Şanal “online karşılaşmada” Carlsen’le karşılaşıyor, maçın sonunda Carlsen, “İyi oyun. Terk düğmesi nerede?” diye oyundan çıkıyor. Carlsen, Vahap sayesinde ‘terk düğmesinin de yerini öğrenmiş’ oldu dersek yeridir.

Apaydın Satranç Okulu tüm mükafatları topladı

Fide Ustası (FM) Fethi Apaydın da şu formda görüşlerini bildirdi: “Ülkemizin en kıymetli turnuvalarından birinden dört kupa ile dönmek gurur verici ancak bizim için asıl gurur verici olan 23-31 Temmuz tarihlerinde Romanya’da yapılacak olan 2023 Avrupa Genç Kadrolar Şampiyonasında 3 kategoride ülkemizi temsil edecek olmak. Bu turnuvada şampiyon olan kulüpler Avrupa şampiyonasında ulusal kadro olarak bayrağımızı temsil edecek. Sorumluluğumuzun farkındayız. Çalışmalarımıza şimdiden başladık. Motivasyonumuz yüksek. Geçen sene de Yunanistan’da ülkemizi temsil etmiş, Avrupa Şampiyonluğunu Polonya ile paylaşmıştık. Amacımız tek başımıza şampiyon olarak Romanya’da İstiklal Marşımızı okutmak. Atletlerimizi ve emeği geçenleri tebrik ediyor, Satranç Federasyonu Lideri Gülkız Tulay’a teşekkür ediyorum.”