‘Goliath’ı batırdın Yaşa Beybaba’

Gökhan Karakaş – Çanakkale deniz cephesinde İngiliz Kraliyet Donanması’nın en büyük zırhlısı HMS Goliath’ı adeta intihar taarruzuyla batıran Muavenet-i Milliye’nin silah subayı Yüzbaşı Ali Haydar Öztalay’ın çarpışma günlüğü ve anı defteri ortaya çıktı.

Çanakkale kara ve deniz çıkarmalarının başarısız olması üzerine İngiliz Kraliyet Donanması’nın en büyük zırhlısı HMS Goliath, Çanakkale boğazı etrafında devriye gezerek baskıyı sürdürüyordu. Devrinin gerçek bir savaş makinesi olan 120 metre uzunluğundaki HMS Goliath’ın batırılması için Osmanlı Genel Kurmayı planlar yaparken, batırılması misyonu Muâvenet-i Ulusala muhribine verdi. Muâvenet-i Milliye’nin kumandanı Ayasofyalı Ahmed Beyefendi HMS Goliath’a düzenlenecek operasyonun adeta intihar saldırısı olacağını bildirdiği 90 kişilik mürettabat, öleceklerini bilerek denize açıldı. Muâvenet-i Ulusala torpido botu, 13 Mayıs 1915 gecesi Morto Koyu’nda bekleyen İngiliz zırhlısına hakikat ilerlerken kendilerine mors alfabesiyle sorulan sorulara aldatıcı yanıtlar vererek vakit kazanmıştı.

Küçük bir gemiden açık saldırıyı beklemeyen İngilizlerin şaşkınlığından yararlanan Yüzbaşı Öztalay’ın birbiri gerisine ateşlediği 3 torpido, HMS Goliath’ı 570 askeriyle birlikte batırmıştı. Goliath’ın batmasıyla İngiliz Deniz Kuvvetleri Kumandanı Amiral Fisher ve Bahriye Nazırı Winston Churchill istifa ederken, mürettebat ve Yüzbaşı Öztalay, Türk Donanma, Türk Harp, Alman Gümüş Liyakat, Alman Gümüş İmtiyaz madalyalarına layık görüldü.

Minare uzunluğu duman

İstanbullu 28 işadamının öncülüğünde Donanma Cemiyeti tarafından alınan Öztalay’ın günlükleri ve raporları ortaya çıktı. Torunu Çimen Yüksel’in bulduğu evraklarda HMS Goliath’ın nasıl batırıldığı da ayrıntılarıyla yer alıyor. HMS Goliath’ı batırmakla görevlendirilen Muavenet-i Milliye’nin kıyıya çok yakın gittiği için mayınlara çarpma ya da kayalara bindirme riski taşıdığı, gece karanlığından faydalanarak savaş makinesine yaklaştığı öğrenildi.

Öztalay defterine, “HMS Goliath’a tahminen 1 km kala saat 01.10’da birinci torpidoyu ateşledik. Torpido yunus üzere sulara gömüldü, yakamozlarla gayesine gitti. İkinci torpidoyu ateşledik, maksadına gitti. Gökyüzüne yanlışsız kızılca siyah duman sütünü yükseldi. Bir velvele işitildi. Minare uzunluğu kızılca duman yükseldi. Üçüncü torpidoya gerek yoktu fakat nişancı ‘çorbada benim de tuzum olsun’ diye düşünmüş olmalı, ateşledi. Düşman gemisi atak eden sularla alabora oldu” yazdı. Yüzbaşı Öztalay’ın kelamlarına, “Ölsemde gam yemem diye bağırdım. İngilizlerin Navarin’de batırdığı gemilerdeki şehit atalarımızın ve Çanakkale şehitlerimizin intikamını almış oldum. Bu sırada zabitan ve erat etrafımı sarmış, ‘Yaşa Beybaba’ diyorlardı” halinde devam ettiği görüldü.

Hayatı kitap olacak

İzmit Belediye Başkanlığı’da yapan Yüzbaşı Öztalay’ın torunu Çimen Yüksel, madalya, askeri doküman, mektup, evrak ve günlüklerinden oluşan bir sergiyi kuracakları müzede ziyaretçilere açacaklarını söyledi. Yüksel, “Dedemi unutturmamak için müzeye çevireceğimiz kısım de yapıtlarını sergileyeceğiz” dedi. Nusret mayın gemisinin kumandanı İsmail Hakkı Bey’in torunu Kaptan Cihat Gündoğdu ve askeri tarih uzmanı Ömer Arslan’ın, Yüzbaşı Öztalay’ın yaşadıklarını kitap haline getireceği öğrenildi.