İKSV’de küratör tartışması

KÜLTÜR SANAT SERVİSİ – İstanbul Bienali’ni düzenleyen İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın (İKSV) Iwona Blazwick, Yuko Hasegawa, Selen Ansen, Sarkis ve Agustin Pérez Rubio’dan oluşan Müşavere Şurası, geçtiğimiz günlerde dört farklı bienal standı önerisi arasından küratör Defne Ayas’ın teklifini oy birliği ile seçmişti.

Ancak İKSV’nin Müşavere Kurulu’nun 2024’teki 18’inci Milletlerarası İstanbul Bienali’nde küratörlük için oy birliği ile önerdiği Ayas’ı reddettiği, onun yerine yeniden birebir şura üyesi Iwona Blazwick’i seçtiği öğrenildi.

İKSV’nin bir basın bülteni ile kamuoyuna Blazwick ile duyurduğu “Bienalin yeni küratörü” konusu, birinci olarak, sanat eleştirmeni ve gazeteci Ayşegül Sönmez’in yönettiği kültür portalı Sanatatak’ta İKSV Genel Müdürü Görgün Taner’in açıklamasını da içeren yorumunda, geçen hafta gündeme gelmişti. 

İKSV’nin bu kararı üzerine, Agustin Pérez Rubio ve 2015’te Ayas’ın küratörlüğü ile “Respiro” yerleştirmesini Venedik Bienali’ne taşıyan sanatçı Sarkis ile Selen Ansen’in kurul üyeliklerinden istifa ettiği öğrenildi. İlgili konu ayrıca, geçen hafta The Arka Newspaper’da Cristina Ruiz imzası ile yer alan bir haberde, Türkiye’den geçmiş bienal küratörleri ortasında bulunan Vasıf Kortun ile, küratör, eleştirmen Duygu Demir üzere imzaların yansıları eşliğinde gündeme getirildi. 

İşte bu şartlar altında İKSV evvelki gün yeni bir açıklama yapma gereğini duydu. Vakıf burada, İstanbul Bienali Müracaat Kurulu’nun bienale küratör seçiminde pahalandırılacak adaylar için önerilerde bulunduğunun, en son atamanın ise her vakit İKSV tarafından yapıldığının altını çizdi. Heyetin önerdiği adayların ‘titizlikle değerlendirildiği’ vurgulanan açıklamada, İKSV idaresinin Blazwick’i 2024 bienalinin küratörü olmaya davet etme kararı aldığı kaydedildi. Açıklamada, şunlar belirtildi: “İstanbul Bienali küratörü, bienali düzenleyen İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) idaresi tarafından belirlenir. İstanbul Bienali İstişare Şurası, bienale olan öteki katkılarının yanında küratör seçiminde pahalandırılacak adaylar için tekliflerde bulunur. Tüm konsey üyeleri tarafından da bilindiği üzere bu bir seçici heyet değildir ve kesin atama her vakit İKSV tarafından yapılır. Müşavere Kurulu’nun 18. İstanbul Bienali için önerdiği çok kıymetli adaylar da küratör seçimi sırasında titizlikle değerlendirilmiştir. İKSV idaresi, yaptığı değerlendirmeler sonucunda milletlerarası sanat dünyasında bilgi birikimi, deneyimi ve başarılarıyla bilinen bir sanat insanı olan Iwona Blazwick’i, 2024 bienalinin küratörü olmaya davet etme kararı almıştır.”

İlgili “Bienal Müşavere Kurulu” içeriğinin İKSV – Bienal internet sayfasından kaldırıldığı dikkati çekerken, daha evvel de Moskova Bienali ve Gwangju Bienali küratörü olarak seçilmiş Defne Ayas, gelişmeleri şöyle yorumladı: “Projemin şura tarafından seçilmiş olduğunu duymaktan onur duydum, çok isterdim lakin olmadı. Yaşanan bu tatsız gelişmeler, umarım, İKSV’nin ve İstanbul Bienali’nin toparlanıp şeffaflaşmasının yolunu açar.”