Kitapsızlar! Kapağı açılmadan geri dönüşüme

Ozan Ömer Kadüker – Ulusal Eğitim Bakanlığı (MEB) yeni eğitim öğretim yılı için devlet ve özel olmak üzere tüm okullara ders kitaplarını fiyatsız olarak göndermeye başladı. Lakin özel okullar, devletin gönderdiği kitapları öğrencilerine okutmayıp kendi belirledikleri kitapları aldırdıkları için devletin milyarlarca kaynağı boşa gidiyor. O denli ki birtakım özel okullar, eğitim öğretim yılı başlamadan, gelen kitapların kapağını dahi açmadan para karşılığında geri dönüşüm tesislerine satıyor. Kimileri ise kitapları depoya kaldırıp satış için yıl sonunu beklemeyi planlıyor. Okullar, devletten bedavaya aldıkları bu kitapları, kilosu 2 TL ile 3.5 TL ortasında satarak kâr ediyorlar. 

6 TON KİTAP GÖNDERDİLER 

Bu geri dönüşüm tesislerinden birini, kitapları satmak isteyen özel okul yöneticisi üzere arayıp yetkililerden bilgi aldık. Birçok kolejin kitabını topladığını söyleyen yetkili, “Daha dün X Koleji’nin kitaplarını topladım, isim olarak referans da verebilirim. Güvenebilirsiniz. 6 ton kitap çıktı. Kitapları alıp direkt imha ediyoruz. MEB ile hiçbir düşünce yaşamazsınız, imha ettiğimize dair doküman de ayarlarız. Kilosunu 3 TL’den alırım” dedi. Şişli’deki bir öbür tesis ise bir kamyon kitaptan aşağısına gelmediğini belirterek “Eski kitapları 3 TL, sıfır kitapları ise kilosu 3.5 TL’den alıyorum” diye konuştu.

Konuyla ilgili bilgi aldığımız, İstanbul’daki bir kolejin sahibi de kitap satışlarını doğruladı ve şu bilgileri verdi: “Biz kitapları alıp okulun birinci günü öğrencilere dağıtıyoruz. Açıkçası hiç kullanmıyoruz, kendi kitaplarımız var. Okulda fazla kitap kalırsa da yıl sonu geri dönüşüme yolluyoruz. Lakin birtakım okullar ‘Zaten kullanmıyoruz’ mantığıyla kitaplar gelir gelmez satışını gerçekleştiriyor. Bu kitap yardımının hiç yapılmasına gerek yok, hepsi çöp oluyor. Devlet okullarında da kullanılmıyor.” 

İstanbul’da bir devlet okulunun müdürü ise “Kitapları öğrencinin masasında hazır ediyorum. Kitap olmazsa veliler hesabını sorar. Bir veli bile şikâyet etse bu durum ortaya çıkar. O yüzden devlet okullarında periyot başında yürek eden olmaz. Kimi özel okulların bu işi yaptığını biliyoruz” dedi. 

137 MİLYON KİTAP 

Ücretsiz ders kitabı dağıtım projesinin başladığı 2003’ten 2021’e kadar 3 milyar 372 milyon ders kitabı dağıtılarak 7 milyar 622 milyon TL harcandı. MEB bu yıl ise 137 milyon 262 bin kitap dağıtacak. 

‘İSRAF EDİLİYOR’

Özel okul velilerine de devletin verdiği kitaplar öğrencilere dağıtılıyor mu diye sorduk. Kimileri dağıtıldığını belirtirken kimileri ise kitapların öğrencilere hiç verilmediğini söyledi. Çocuğu özel okulda okuyan bir veli “Bu kitaplar kullanılmıyor. İsraf oluyor, çok yazık. Biz aslında 20 bin TL kitap parası veriyoruz. MEB, özel okullara kitap dağıtmak yerine bu parayla öğrencilere farklı dayanaklar sağlayabilir” dedi. 

‘ARTIK KALİTELİ HAZIRLANIYOR’

Konuyla ilgili tezleri sorduğumuz Özel Eğitim-Öğretim Derneği (ÖZDEBİR) İdare Konseyi Lideri Naci Atalay, “Daha evvelki ders kitapları çok berbattı. İmtihan sistemine uygun değildi. Keşke hiç basılmasa diyorduk. Lakin son 5 yıldır kitaplar çok kaliteli hazırlanıyor. O yüzden gelen kitapları okullar artık kullanıyor. Hiç açmadan satışı yapılması hakikat değildir. Hiçbir okul yönetimi kitapları çöpe atmaz. Bunu yapan okul sayısı ya hiç yoktur ya da çok azdır. Öğrencinin çözüp bitirdiği kitapları meskenine geri götürmüyor. Bunlar kalırsa geri dönüşüme sarfiyat, sıfır olanlar değil.”

KİTAP PARASI 25 BİNİ BULUYOR

Özel okullar öğrencilerinden ders kitapları ve yardımcı kaynaklar için ekstra fiyatlar talep ediyor. Birçok kolejde ders kitabı fiyatları yüzde 150’ye varan oranda zamlandı. Kimi kolejlerde fiyatlar, 25 bin TL’ye ulaştı.