Memura kira dayanağında ödemeler nasıl olacak? Maaş katsayısı detayı!
AK Parti seçim beyannamesinde memurlara kira takviyesi verileceğini söylemişti. Kira takviyesi nasıl olacak? Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı cevapladı.
Özelmacıklı milliyet.com.tr’ye yaptığı açıklama şu sözleri kullandı: “Özellikle büyükşehirler başta olmak üzere birtakım vilayetlerde memurların tayin istemediği ve bu vilayetlerdeki geçimlerinin çok zorlaştığı aşikar. İstanbul’da kiralarda yüksek artışlar var. Ortalama metrekare fiyatlarının nisan ayında 130 liraya ulaştığı İstanbul’da sıfır dairelerde bu fiyat metrekarede 170 TL’leri buluyor. Bu açıdan baktığımızda seçim öncesinde de söz edildiği üzere kimi büyükşehirlerde gerek memur, gerek takımlı, hatta kontratlı çalışanlar için bu türlü bir takviyenin verilmesi planlanıyor.
İstanbul üzere birtakım büyükşehirlerde düşen yapı ruhsat ve iskan sayıları bilhassa orta gelirli ve dar gelirlilere yönelik yapılacak projelerin nispeten kısa vakitte yapılamayacak olması, bu noktada kira sorununu derinleştiriyor.
‘DESTEKLER KIYMETLİ BİR YARAR SAĞLAYACAK’
Evlenme dönemini hareketlenmesi ve kentsel dönüşümdeki gereksinimleri da düşündüğümüzde bu noktada verilecek dayanaklar bu bölgelerde vazife yapacak kamu işçileri için kıymetli bir yarar sağlayacaktır.
‘ARZI ARTIRAMADIĞIMIZ SÜRECE FİYATLAR YÜKSELMEYE DEVAM EDECEK’
Lakin arzı artıramadığımız surece verilecek olan bu takviyeler kira fiyatlarını üst taraflı artırmaya da devam edecektir. Kentsel dönüşümde de artırılan kira takviyeleri bu bölgelerdeki kira fiyatlarını nispeten yükseltmeye devam ediyor. Bu yükselmenin en değerli nedeni kâfi konut arzının olmamasıdır.
‘KISA MÜDDETLİ KİRAYA VERMEK İSTEYENLER YOĞUNLAŞTI’
Yüzde 25’lik sınırlamaya ait paylaşılan yorumlar ve görüşler de açıkçası mal sahiplerini uzun soluklu kiraya vermekten kaçındırıyor. Hatta bu nedenle konutları eşyalı hale getirip yabancılara kiraya vermek isteyen, hatta artık günlük olarak ya da kısa vadeli taşınmazlarını kiraya vermek isteyen mal sahipleri daha da ağırlaştı.
Yüzde 25 sınırlamasına uymayanlar için getirilmesi planlandığı söylenen mahpus ve para cezaları da kiralık daire arzını gitgide zorlaştıracaktır. Gayrimenkulü olan bireyler kiraların gayrimenkul fiyatlarına nazaran aşikâr bir geri dönüş sağlamasını beklerler. Bunun dışında bu geri dönüş sağlanmadığı vakit kiralık daire vermek isteyen mal sahibi bulmak zorlaşacaktır.
‘LOJMAN ÜRETMEYE İHİYAÇ VAR’
Ya bu noktada meskenlerini satışa çıkartan, ya da konutlarını boş tutmak isteyen ya da bahsettiğimiz üzere kısa müddetli kiraya vermek isteyenler artacaktır. Bu noktada bizim bilhassa eski lojman kültürü çerçevesinde kamu işçilerinin yalnızca kiralama emelli konutlar üretmeye ve bu yerleri kiralama emelli kullanmaya muhtaçlığımız var.
Dar gelirliler için de aslında tıpkı durum kelam hususudur. Belirli bir müddet ile intifa yani kullanım hakkı verilerek yalnızca taşınmazların o şahıslar tarafından barınma gayeli kullanılması sağlanmalıdır.
Bunun dışında yapılacak inşaatlar nispeten orta vadede olacağı için konut sorunu gitgide de artacağa benziyor.
KİRA DAYANAĞINDA ÖDEMELER HANGİ KRİTERE NAZARAN BELİRLENECEK?
Net olmamakla bir arada verilecek takviyelerin maaş katsayısına nazaran belirlenmesinin makul olabileceğini değerlendiriyorum. Zira şahısların oturacağı bölgelere nazaran kira fiyatları farklılık gösterebilecektir. Ancak maaş katsayısına nazaran olursa bireyler aslında bütçelerine nazaran bunu planlayabilirler.
Bunun dışında bölgelere bir fiyatlama yapmak çok gerçek olmaz. Ya da Anadolu yakası, Avrupa yakası üzere ayrımların çok makul olmayacağını düşünüyorum. Kiralık daire arzının az olduğu semtlerde kira fiyatları çok daha yüksektir. Örnek vermek gerekirse İstanbul Kadıköy’de 100 metrekare kiralık bir daire için 18 bin TL’lere varan kiralar, İstanbul Beylikdüzü için 10 bin TL olabiliyor. Bu farkın maaş katsayısına nazaran belirlenmesini daha makul buluyorum.”