Takoz Diaspora! ‘Zafer’ olarak karşıladılar

ABD merkezli dijital yayın platformu Disney Plus, ‘Atatürk’ dizisini dünyada yayınlayacağını duyurduktan sonra bu ülkedeki Ermeni diasporasının baskısıyla kararından vazgeçti. Dev bir şirketin Türkiye düşmanı diasporaya boyun eğmesine de yansılar artarak devam ediyor. Reaksiyonlar yabancı basının da gündemine gelirken, Ermenistan idaresinin bu mevzudaki fikirleri merak konusu oldu. Amerika Ermeni Ulusal Komitesi’nin (ANCA) baskısının akabinde dizinin platformda yayınlanmayacağını, bunun yerine yalnızca Türkiye’de Fox TV ve sinemalarda film olarak gösterileceğini açıklayan Disney+ kararı, Ermeni diasporası tarafından “zafer” olarak karşılandı!

DÜŞMANLIK YAYIYORLAR

Bu durumun, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ın hükümeti tarafından nasıl karşılandığına ait şimdilik bir haber yok. Disney+ kararı, birtakım Ermeni haber sitelerinde “Ermeni lobisi kazandı!” başlığıyla yer alırken, hükümetin bu bahse ait resmi bir açıklaması bulunmuyor. Bununla birlikte, Paşinyan ile ANCA ve başka diaspora dernekleri ortasında soğukluk olduğu biliniyor. Hakikaten Ermenistan hükümeti, Azerbaycan ve Türkiye ile olağanlaşma adımları attığında, birinci reaksiyonlar Ermeni Devrimci Federasyonu Daşnaksutyun’dan (ARF) gelmişti.

PAŞİNYAN’A DA MUHALEFET

Diasporanın medya ve toplumsal medya kanalları, kelam konusu üç ülkenin olağanlaşma sürecine olan yansısını yansıtırken, ARF’nin protesto şovlarına de takviye vermişti. Hakikaten Atatürk dizisinin yayından kaldırılması konusunda aktif olan ANCA’nın, Daşnaksutyun ile sıkı bağları olduğu lakin Amerika’daki bu kuruluşun, Ermenistan iç siyasetinden uzak durduğu belirtiliyor. Bununla birlikte ANCA, açıkça Paşinyan’a ve siyasetlerine karşı muhalefetini lisana getirmekten çekinmiyor.

TEHDİT ETMİŞLERDİ

ABD’deki Rum ve Ermeni lobileri 1998’de bir Atatürk sinemasını daha engellemişti. 40 milyon dolar bütçeli sinemanın senaryosu, Lord Kinross’un Atatürk kitabına dayanıyordu. Ermeni ve Rum lobileri, sinemada Atatürk’ü canlandıracak olan aktör Antonio Banderas’a baskı yapmıştı. Tehdit edilen aktör de korkup Atatürk’ü oynamaktan vazgeçmişti. İngiliz üretimci Tarquin Olivier ile Türk eşi Zelfa Olivier, tüm eforlarına karşın Banderas’ı ikna etmeyi başaramamıştı. ● HABER MERKEZİ

TARİHÇİYE DAVA

Atatürk uzmanı ABD’li tarihçi Prof. Dr. Bernard Lewis de Ermeni lobisinin gayesi olmuştu. Lewis, 1993’te Ermenilerin “soykırım” savına karşılık “tarihin Ermeni bakış açısından yorumu”dediği için Fransa’daki Ermeni Haklarını Savunma Komitesi’nin açtığı bir davada yargılanmıştı. Mahkeme, Lewis’in açıklamasını uzmanlık yorumu olarak değerlendirmişti.

DÜNYA GÜNDEMİNDE

Amerika Ermeni Ulusal Komitesi’nin davetlerinin akabinde dizinin iptal edildiği haberine yer veren memleketler arası ajans Associated Press, komitenin destekçilerine teşekkür ettiğini vurguladı.

AGOS: SIKINTIMIZ YENİDEN ‘LOBİLER’

Türkiye’deki Ermeni toplumunun gazetesi Agos, Disney+’ın Atatürk dizisini yayımlamaktan vazgeçmesine ait tartışmayı “Meselemiz tekrar lobiler” başlığıyla birinci sayfasına taşıdı. Genel Yayın Direktörü Yetvart Danzikyan da tartışmayı köşesinde yorumladı. Yazısında ABD’deki kimi Ermeni kurumlarının projenin iptal edilmesi için kampanya başlattığını belirten Danzikyan, “Bir diziyi gaye almak, onun yayınlanmaması, hatta hiç çekilmemesi için efor göstermek, bu örnekte bana manalı görünmüyor. Dizide ne anlatıldığını bilmeden, -nefret söylemi yoksa- daha en baştan bir ‘anlatı’yı engellemeye çalışmayı yerinde bulmuyorum doğrusu” tabirlerini kullandı. 

Danzikyan şu değerlendirmede bulundu: “Bir diziyi engelleyerek ne elde edilmiş olundu ki? İki halk ortasında bir diyalog gelişecekse bile bu diyalogun engellenmesi mi? Ön yargılar pekişiyor.” ● HABER MERKEZİ 

ERMENİSTAN KAMUOYUNUN GÖZÜ DİREKT TİCARETTE

Türkiye ile Ermenistan ortasındaki kara sonu, Ermenistan ile Azerbaycan ortasındaki savaş nedeniyle 30 yıl evvel kapatılmış, direkt ticari bağlar sonlandırılmıştı. 

Bununla birlikte Türkiye ile Ermenistan ortasında Gürcistan üzerinden gerçekleşen ve yıllık hacmi 230 milyon doları bulan bir ticaret var. 

Bu ticaret hacmi bilhassa Ermenistan için değerli bir fiyatı tabir ediyor. Çünkü ülkenin 3 milyar doları ihracat, 5.3 milyar doları da ithalat olan dış ticaret hacminde, Türkiye ile dolaylı olarak da olsa yaptığı alışveriş yüzde 3’ü aşan bir oranı teşkil ediyor. 

Bu ticaretin direkt yapılmasına yönelik irade de bir müddettir devam eden olağanlaşma sürecinde taraflarca lisana getiriliyor. 

Türkiye-Ermenistan olağanlaşma süreci kapsamında, 1 Temmuz 2022’de Viyana’da gerçekleştirilen dördüncü toplantıda, iki ülke ortasında havayolu kargo ticaretinin başlatılması kararlaştırıldı. 

Türkiye ile direkt ticaret yapılma mümkünlüğünün Ermenistan kamuoyunun gündeminde kıymetli bir yer tuttuğu, hâlâ kişi başı gelirin 4 bin 680 dolar olduğu ülkede, hudut komşusuyla direkt ticaretin refahı artıracağı tarafında beklentilere yol açtığı biliniyor.