Dolandırıcıların yeni formülü: Yabancı ülkelerden gelen aramalara dikkat
Türkiye’de yaygınlaşan ve birçok kişinin telefonuna gelen bu aramalara karşılık verildiği takdirde neler olacağını anlatan Bilişim Uzmanı Alev Akkoyunlu, “İletişim devam ettiğinde, karşıdaki kişinin iş imkanları üzere cazip fikir ve tekliflerle geldiğini görüyoruz. Bu kapsamda yaptığınız bir iş karşılığında çıkar sağlayacağınız vaadi ile kredi kartı bilgileriniz isteniyor. Kartınızın faal olup olmadığını denetim etmek maksadıyla süreç yaptığınız durumlar için üç beş dolar para kartınıza gönderiliyor. Akabinde, kartınızla yüklü ölçüde alışveriş yapıp sizi dolandırabiliyorlar” dedi.
Son birkaç haftadır çoğunlukla Senegal, Nijerya, Filipinler üzere ülkelerden olmak üzere Türkiye’deki birçok bireye WhatsApp üzerinden arama ve ileti gelmeye başladı. Bilişim uzmanı Alev Akkoyunlu, aramaların sebepleri, son vakitlerde sıklaşma nedenleri, ne gayeye hizmet ettiği üzere merak edilen mevzularla ilgili DHA’ya konuştu.
“YABANCILARDAN GELEN BU ARAMALAR ÇOKLUKLA DOLANDIRMA HEDEFLİ OLUYOR”
Aramalardan kendisinin de muzdarip olduğunu belirten Akkoyunlu, “Son birkaç haftadan beri birçok beşere bu arama ve iletiler geliyor. Muhtemelen bir data sızıntısı kelam konusu oldu. Cep telefon numaralarımız öbürleri tarafından ele geçirilmiş olduğu için üst üste bu halde arama ya da ileti alıyor olabiliriz. Yalnızca Türkiye’de bu durumun olduğunu düşünmüyorum; dünya genelinde birçok kişi bu şekil arama ve bildiriler alıyor. Yabancılardan gelen bu aramalar çoklukla dolandırma gayeli oluyor. Beni arayan numaralara baktığımda aramaların Senegal, Nijerya, Filipinler üzere benimle alakası olmayan yerlerden geldiğini görüyorum. Aramaların yapıldığı numaralarda, çoklukla albenili ve ilgi cazip birinin profil fotoğrafı kullanılıyor. Sizi arayan ya da ileti atan bir erkek olsa bile bu kişi, aramaya ve iletiye geri dönmenizi sağlamak için hoş bir bayanın fotoğrafını kullanabiliyor. Diyalog devam ettirildiğinde ise karşıdaki kişinin iş imkanları, cazip fikir ve tekliflerle geldiğini görüyoruz. Bugün yalnızca İngilizce değil birtakım çeviri uygulamaları kullanarak Türkçe iletiler da atıldığını söyleyebiliriz” halinde konuştu.
“İŞLEM YAPTIĞINIZ DURUMLAR İÇİN ÜÇ BEŞ DOLAR PARA GÖNDERİLİYOR”
Akkoyunlu, Aramaları açan ya da iletilere yanıt veren şahısların sonrasında nelerle karşılaşacağını da şöyle özetledi: “Diyaloğun devamında size bir ödeme yapılacak vaadi ile kredi kartı bilgileriniz isteniyor. Bugün, yalnızca Türkiye’de değil tüm dünyada ekonomik bir kriz var; birçok kişi kolay yoldan ve süratli formda para kazanmak istiyor. Muhakkak bir iş ve uğraş karşılığında çıkar sağlayacağınız vaadi verildiğinde ise bu fikir kimi bireylere cazip gelebiliyor. Kredi kartı bilgileriniz verildikten sonra kartınızın faal olup olmadığını denetim etmek gayesiyle süreç yaptığınız durumlar için üç beş dolar para gönderiliyor. Denetim yapıldıktan sonra kartınızla, 3D ile alışveriş yapılamayan bir yerden yüklü ölçüde alışveriş yapıp sizi dolandırabiliyorlar.”
“VERİLERİN FARKLI YOL VE YOLLARLA ÖBÜR BİREYLERİN ELİNE GEÇME MÜMKÜNLÜĞÜ ÇOK YÜKSEK”
Son vakitlerde aramaların bu derece artması, ferdî dataların korunup, korunmadığına dair soru işaretlerini de ortaya çıkardı. Bilgilerin birçok halde sızabileceğini söyleyen Akkoyunlu ise “Kişisel Dataların Korunma Kanunu’na nazaran birçok kurumun bilgilerini müdafaası ve bilginin içerden dışarıya sızıntısını engellemesi gerekiyor. Ancak bunu yapamayan kurumlar mevcut. Datalarınız, bir form ve belgenin ele geçirilmesi ile çalınmış olabilir. Siz çok âlâ tedbirler almış olsanız dahi çalıştığınız kurum o tedbirleri almamış bu yüzden rastgele bir sunucu üzerinde data tabanında sızıntı yaşanmış olabilir, ya da bile isteye bilgileriniz alıp kasti bir formda kullanılması için üçüncü kümelere satan şahıslar olabilir. Vaktinde; bir market çalışanının, market için doldurulan form bilgilerini alıp bir sigorta şirketine satma teşebbüsü ile karşılaşmıştık. Bu biçim durumlarda spesifik olarak ‘şuradan gerçekleşen bir sızıntı’ diyerek aramaların sebeplerini bir duruma bağlamak olmaz. Bilgilerin çok farklı yol ve metotlarla öbür bireylerin eline geçmiş olma mümkünlüğü çok yüksek” sözlerini kullandı.
“BİREYSEL TEDBİR ALMAK VE KİŞİSEL ŞUUR OLUŞTURMAK GEREKİYOR”
Akkoyunlu, “Açık konuşmak gerekirse yabancı ülkelerden gelen bu aramalar, kısmi olarak oltalama diyebileceğimiz bir dolandırıcılık formülüdür. Bugün, dış aramaların hepsi kapatılabilir fakat yurt dışında arama yapması gereken ve irtibatlarını bu biçimde sağlayan birçok kişi de var. Örneğin ben, İngiltere’de yaşayan kız kardeşimle görüşmelerimizi WhatsApp üzerinden yapıyorum. Bu yüzden regülasyon yapılıp bir kanun ile çizginin yahut dışarıdan gelen aramaları büsbütün kapatılması sağlıklı bir yol olmamakla muhtemel bir durum da değil. Bu durumda, ferdî tedbir almak ve kişisel şuur oluşturmak gerekiyor. Her ne kadar ‘sadece bu kâfi değil’ desek bile bunu yapmaya mecburuz zira bugün dış aramaların büsbütün kapatılması çok mümkün değil” dedi.
“AMAÇ, BİZİ CAZİP BİR İŞ, PARA KAZANMA TEKLİFİ İLE ELE GEÇİRMEKTİR”
Aramalara karşı kişisel tedbir alınmasının çok kıymetli olduğunu söyleyen Akkoyunlu, bahisle ilgili şu tekliflerde bulundu: “Öncelikle tanımadığımız, bilmediğimiz bireylerden gelen aramaları kabul etmeyip, bildirilere karşılık vermeyelim. Rehberimizde olmayan hatta tanıdığımız şahıslardan dahi gelen iletilere dikkat edelim. Günümüzde, toplumsal mecralarımız çalınabiliyor bu yüzden rehberimizde olan bireylerin dahi bu emelle ileti atma durumları olabilir. Bankalardan gelen link, süreç bilgileri, şifrelerinizi güncelleyin üzere iletiler aldığınızda kesinlikle 2 sefer düşünüp o denli hareket etmeniz gerekiyor. Bilhassa WhatsApp üzerinden gelen arama, davet ve iletilerdeki asıl hedef, bizi inanamayacağımız derecede cazip bir iş, para kazanma teklifi ile ele geçirmektir. Birisi ile bu biçim bir diyaloğun içine girdiğinizde kesinlikle 2 kez düşünmeli ve kredi kartı, banka, ferdî datalarınızı paylaşmamamız gerekiyor. Sizi bu formda arayan, üst üste rahatsız eden şahısları uygulama üzerinden engelleyebilirsiniz. Ayrıyeten haber mecraları çok değerli bir rol oynuyor; bu stil dolandırılma teknikleri olduğu ne kadar çok ifşa edilir ve bilinçlendirilirse o kadar önüne geçinilebilir olur.”
“SADECE BİR SEFER DEĞİL ÜST ÜSTE İKİ DEFA ARADILAR”
Kendisinin de uygulama üzerinden arandığını söyleyen Elif Ertaş, “İki sefer yaşadım, ikisini de engelledim. Ayrıyeten, yalnızca bir kez değil üst üste iki kez aradılar. Bir bakıyorum Afrika ülkesi, bir bakıyorum değişik yerden arama geliyor ‘ne alaka’ dedim, epey garip geldi. Benim bilgilerimin Afrika’da ya da öteki bir ülkede ne işi var? Aramalara hiç yanıt vermeden numaraları engelledim, herkese de bunu öneririm. Aramalara karşılık veren bireyler gördüm, karşı taraf Türkçe yanıt veriyor. Buna herkesin dikkat etmesi gerekiyor” diye konuştu.
“GENELDE PARA KOPARMAYA ÇALIŞIYORLAR”
Kerem Demir ise “Geçen sene benim başıma da bu türlü bir olay gelmişti. Yabancı bir numara satış ya da öbür bir maksatla sizi arıyor. Ben internete ilan verdikten sonra aranmıştım. Genelde para koparmaya çalışıyorlar, kanmamak lazım ve daima önlemli olmak lazım. Ben direkt engelledim” dedi.
“ARAMALARIN AÇILMAMASI GEREKTİĞİNİ BİLİYORUM”
Başına bu türlü bir olay gelmediğini belirten Ramazan Okur da “Her gelen bildiriye yanıt vermemek lazım, verildiği vakit sonuçlarına katlanılıyor. Bunun çok tehlikeli olduğunu ve aramaların açılmaması gerektiğini biliyorum” halinde konuştu.