Düğünlerin gözdesi tarihe karışıyor

AYLİN RANA AYDİN – Vatandaşların yüksek altın fiyatları nedeniyle bilhassa düğünlerde takı olarak tercih ettiği yarım gram altınlar tedavülden kalkıyor. Gram altın 1700 liraya gerçek ilerlerken yarım gram birçok vatandaşın tercihi haline gelmişti. Kuyumcular yasakla birlikte kayıt dışının artmasından kaygı ediyor. Evvelki gün Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan genelgeye nazaran, basılı altınlar taban 1 gram tartısında üretilebilecek. Bununla bir arada dün Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı’na nazaran, kimi kuyumculuk eserleri ve mücevherlerin ithalatında yüzde 20 ek mali yükümlülük de uygulanacak.

Kuyumculuk bölümü, alınan kararların tüketiciyi etkileyeceği görüşünde. Düğünlerde takı olarak tercih edilen yarım gram altınların tedavülden kalkmasıyla birlikte tüketicilerin olumsuz etkilenmesi bekleniyor.

Türkiye’nin kuyumculukta dünya pazarlarında ihracatta ikinci, pazar hissesinde beşinci, üretimde üçüncü sırada. 40 bin kuyumcu ve 10 bine yakın da üretici var. Bilhassa yüzde 20 ek mali yükümlülükle birlikte bölümde kayıt dışının artmasından ve üretimin düşmesinden kaygı ediliyor.

VATANDAŞ TALEP EDİYOR

Yarım gram altınlarla ilgili alınan kararı pahalandıran İstanbul Kuyumcular Odası (İKO) Lideri Mustafa Atayık, “Yıllar evvel Darphane Genel Müdürlüğü’ne biz oda olarak alandan gelen talep üzerine yarım gram altınlarının üretilmesini istemiştik. Yarım gram altınlar, yüksek altın fiyatları nedeniyle vatandaşlar tarafından talep ediliyordu. Biz, yarım gram üretimine devam edilmesinin daha hakikat olacağına inanıyoruz. Zira vatandaştan gelen bir talep var ve karşılanması gerekiyor” dedi.

Yasaklama ve tedavülden kaldırmanın talebi yok etmeyeceğini, kayıt dışına iteceğini lisana getiren Atayık, şöyle devam etti:

“Öte yandan bu uygulama vatandaşın altına olan talebini, hasebiyle fiyatını üst çekebilir. Piyasadaki üretiminin denetimi ve kontrolü için odamıza bir yetki verilerek orta bir yol bulunabilirdi.”

‘ALTIN YERİNE PARA TAKILIR’

Mısır Çarşısı kuyumcularından Nazar Özsahakyan ise, bölgedeki satışlarda vatandaşın pek fazla talebinin olmadığını, yarım gramlardan kâr elde edemediklerini aktardı. Düğünlerde sıkça tercih edilen yarım gram altınların tedavülden kalkmasıyla birlikte vatandaşların altın yerine para takmayı tercih edebileceğini söyleyen Özsahakyan, “Bazı vatandaşlar çeyrek altına benzediği için de tercih ediyordu. Pandemiden sonra düğünlerde takı alma geleneği de bitti diyebiliriz” diye konuştu. Bölgede yerli müşterinin büyük bir kısmını da kaybettiklerini açıklayan Özsahakyan, şöyle devam etti:

“Altın en güzel yatırım araçlarından biri fakat artık müşteri altın alamıyor. Bir de ek vergi geldi. Gelen vergi işlenmiş altına gelen vergi, has altınla ilgili değil. Lakin vergi duyulur duyulmaz artırım yapıldı. Bu artırım önümüzdeki günlerde de çok tartışılır.” Bağcılar bölgesindeki bir kuyumcu ise, vatandaşların takı için tercih ettiğini belirterek, yarım gram ve 1 gram altınlarda vakit zaman karışıklık olduğunu da söz etti.

BASILI ALTINA AYAR İTHALE YÜKÜMLÜLÜK

ANKARA Milliyet – Artan ticaretle birlikte ithalatı artan altında, talebi kısacak iki adım geldi. Mücevher ve kuyum ithalatına, Cumhurbaşkanı kararıyla yüzde 20 ek mali yükümlülük getirilirken, Hazine ve Maliye Bakanlığı ise yarım gram yerine en az 1 gram altın üretilebilmesine karar verdi.

Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı kararı ile mücevher ve kuyum eserlerinin ithalatına yüzde 20 oranında ek mali yükümlülük getirildi. Buna nazaran, Avrupa Birliği (AB) ve özgür ticaret muahedesi imzalanan ülkeler dışındaki ülkelerden yapılacak altın, pırlantalı altın, değerli metallerle kaplama eserlere yüzde 20 oranında ek mali yükümlülük uygulanacak. Ek mali yükümlülük, gümrük yönetimlerince, ithalattan alınan gümrük vergileri ve başka mali yükümlülüklerden başka olarak tahsil edilecek. Karar, cari açığın önlenmesi, yerli üretim ve istihdam amaçlarına ulaşılması gayesi doğrultusunda alındı.

Yarım gram bitti

Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın genelgesine nazaran ise, basılı değerli madenler sadece dikdörtgensel biçimde üretilebilecek. Basılı altınlar minimum 1 gram, azami 100 gram, gümüşler taban 50 gram, azami 500 gram, platin ve paladyumlar taban 2.5 gram, azami 250 gram yükünde üretilebilecek. Daha evvelki düzenlemede, basılı altınların taban üretim sonu “0.5” gram olarak belirlenmişti. Bakanlığın kararıyla, artan altın fiyatları nedeniyle vatandaşların daha sık tercih ettiği yarım gramlık altınlar yerine en az bir gramlık altın basılabilecek.