Makus saçlarından sen hatalısın

MÜJDE IŞIL   -* Bu hafta MUBI’ye enteresan bir sinema geliyor. Thomas Hardiman’ın birinci uzun metrajlı sineması “Medusa Deluxe”, geçtiğimiz yıl İngiliz Bağımsız Sinema Ödülleri’nde En Yeterli Makyaj ve Saç Tasarımı Ödülü’nü kazandı. Sinema, lokal bir kuaförlük müsabakası ve sonrasında yaşananları anlatıyor. Stilist Eugene Souleiman ile saç ve makyaj dizayncısı Scarlett O’Connell’ın dizaynları, sinemanın görsel tesirini güçlendiriyor. Yarış hırsı, en âlâ saç modelini yaratma çabası, kuaför koltuğundaki dedikodular vs. Bunlar malum ancak öykünün merkezinde bir cinayet var. Birbirinden enteresan saç modellerini izlerken bir cinayetin izini sürüyoruz sinemada.  

Tayfun Pirselimoğlu’nun “Saç” sinemasında vefat gerçeğiyle saç metaforunun ne kadar kusursuz birleştiğine şahit olmuştuk. “Medusa Deluxe”ün biçimi ise çok konuşkan ve tansiyon üzerinden absürt mizaha yakın. Klasik bir “katil kim?” sorusuna karşılık arasa da bütün o ihtişamlı imajların altındaki geçiciliğe dikkat çekiyor. Bu değişik sinemadan yola çıkarak sinemanın en berbat saç modellerine ve peruklarına göz gezdirelim dedik. O kadar çok ki… Birtakım oyuncular güya berbat saç modeline dönüşmüş neredeyse. İçlerinden seçim yapmak hayli güç. 

John Wayne – “The Conqueror/Hakanlar Çarpışıyor” (1956): Sinema tarihinin efsanevi kovboyunu Cengiz Han’a çevirmek nitekim akıl kârı bir karar değil. Fakat olmuş işte. Cengiz Han’ın Moğol İmparatorluğu’nu kurmadan evvelki yani Timuçin ismini taşıdığı yılları anlatan ve ‘oryantal western’ olarak nitelendirilen “The Conqueror”da Wayne hem saçıyla hem de makyajıyla can çekişiyor.  

Marlon Brando – “The Teahouse of the August Moon/Çayhane” (1956): Marlon Brando’yu Japon rolünde izlemek de başka bir akla ziyan seçim. Bizde “Çayhane” ismiyle bilinen sinemada Brando, Okinawa’daki köyde Amerikan askerlerine tercümanlık yapan kurnaz Sakini’yi canlandırıyor. Saç farklı felaket, Japon’a dönüştürme eforu başka felaket.  

Kartal Tibet – “Tarkan” (1969) ve serisi: Kartal Tibet’in “Tarkan” serisindeki peruğu efsane olmayı başarmış nadir makus örneklerden… Yüzüne düşen bir tutamıyla, rüzgârla salınan fakat daima formlu duran şekliyle bugün de güldürü sinemalarına ve televizyon gösterilerine ilham olmayı sürdürüyor.  

Sean Connery – “Zardoz” (1974): Sinemanın karizmatik Bond aktörünü örgülü saçlı ve yıllar sonrasının Borat kostümüyle perdeye getirmek ne kadar saçma ancak hayalmiş gerçek olmuş maalesef. “Zardoz”da kabilesinin taptığı taştan rabbin altında yatan gerçeği çözen Sean Connery’yi izleyince, usta aktörü zihninizdeki eski karizmasına döndürmek için hayli uğraş sarf etmeniz gerekiyor.  

Cameron Diaz – “Being John Malkovich/John Malkovich Olmak” (1999): Cameron Diaz nasıl nahoş gösterilebilir isimli çalışma. John Cusack’ın canlandırdığı kuklacının hayvansever eşi rolündeki Diaz permalı, dağınık ve bakımsız saçıyla (oyunculuğu kuvvetli olsa da) üzücü görünüyor. Sinema takımının ‘onu bu formda berbat göstermenin bir meydan okuma’ olduğuyla gurur duyduğu söylenmekte.  

Colin Farrell – “Alexander/Büyük İskender” (2004): Farrell’ı mesleği boyunca tuhaf saç modelleriyle görmüşlüğümüz var lakin hiçbiri İskender’i canlandırdığı filmdekine pek yaklaşamaz. ‘80’lerin aslan yelesi saçlarından ilham almış görünen ve sarı rengiyle uygunca itici bir hâl alan saç modeliyle Farrell’ın bile dalga geçip “Bu benim Doris Day’e benzeyişimdi” demişliği var.  

Javier Bardem – “No Country For Old Men/İhtiyarlara Yer Yok” (2007): Javier Bardem’in ‘saç kariyeri’ Nicolas Cage üzere olamaz elbette fakat onunla birazcık yarışabilir. “The Counselor”daki elektrik çarpmış hâli ve “Skyfall”daki platin sarısı, dümdüz taranmış saçı ile “İhtiyarlara Yer Yok”u kıyasladığımızda acımasız katil Anton Chigurh’un saçı, başlı başına efsane. Onu korkutucu yapan hareketleri kadar saçı da aslında. Bardem’in kazandığı Oscar’da o saç modelinin de hissesi var.  

Bruce Willis – “Surrogates/Suretler” (2009): Bruce Willis hastalığı nedeniyle oyunculuğu bıraktığı için üzgünüz. Lakin zihnimizden de bu imgesi silinmiyor. Haydi diyelim “The Jackal”da rolü gereği kılık değiştirip peruk takıyordu. Pekala ancak kel imajıyla bütünleşmiş bir oyuncu neden sarı bir perukla bir bilim kurguda seyirciye gösterilmek istenir ki? Sakillikte tepe noktalarından.  

Brad Pitt – “The Big Short/Büyük Açık” (2015): ABD’de 2000’lerin başındaki finans krizini anlatan sinemada Steve Carell ve Ryan Gosling’in saçları da fecidir lakin Brad Pitt’e bu yapılır mı hiç? “The Lost City/Kayıp Şehir”deki savura savura koştuğu lepiska saçları güldürü ögesi olarak manidardı ancak “Büyük Açık”, Pitt’i nitekim alay konusu yaptı.  

Ben Affleck ve Matt Damon – “The Last Duel/Son Düello” (2021): 2021’in en düzgünlerinden, feminist söylemi ile sapasağlam bir duruşu olan sinemada, iki kadim dost, Ben Affleck ve Matt Damon saçlarıyla güldürmedi de değil. Damon’ın kâkülleri mi, Affleck’in sprey boyadan çıkmış civciv sarısı saçı mı? Hangisi daha makus, seçmek güç. 

Nicolas Cage: Nicolas Cage’in tek bir sinemasını seçmek o kadar güç ki… Hatta bu yazının yarısı onun sinemalarından oluşabilecek kadar ‘zengin’! Yakın periyoda kadar neredeyse tüm mesleği boyunca tuhaf, uzun, dalgalı, kâküllü, kabarık peruklarla oynadı desek abartı olmaz. Fecî saç modelleriyle başka bir ünü var kendisinin.