Müzikler değil, beşerler tehlikeli

EFNAN ATMACA- Perihan Uygur’u özleyenlere müjde: Usta dedektif geri döndü. Polisiye kitapların alametifarikası hiç kuşkusuz başrolü üstlenen dedektif karakterleri. Tuna Kiremitçi’nin pek çok kimliğinin yanına polisiye müellifi sıfatını eklediği romanlarının kahramanı Perihan Uygur da hem usulü hem kişiliğiyle okurların sevgisini çabucak kazandı. Perihan Uygur yalnızca zeki, maharetli, acar bir polis değil, tıpkı vakitte şefkatli, merhametli, gerçek bir bayan. O denli beyaz perdede gördüğümüz ya da televizyon dizilerine son devir damgasını vuran yüksek ökçeli ayakkabılarıyla suçluları kovalarken üstü başı hiç buruşmayan, makyajı akmayan güya misyonu bittikten sonra sinema galasına yetişecekmiş üzere görünen kahramanlardan değil. Kiremitçi’nin serinin tüm kitaplarında sık sık vurguladığı üzere ‘80’lerin ‘dünya tatlısı mahalle ablası’ Perihan Abla’ya benzeyen, Asperger sendromlu kızının geleceği için çırpınan, kocasına dayanak olan ve birlikte çalıştığı takımı bayanlardan seçip onlara daima ve tam şefkat gösteren bir bayan. Yani kelamda değil özde feminist. Elbette takımı de o denli.

Bacıyan-ı Rum’a atıf

Perihan Abla’yı bu kadar övdükten sonra bahse geçeyim. Kiremitçi’nin “Bir Başkomiser Perihan Uygur Polisiyesi” ismi altında yayımladığı üçüncü kitap, “Tehlikeli Şarkılar”. Kulakları çınlasın Selim İleri bir söyleşimizde tüm müelliflerin kitaplarında kendi hayat öykülerinden izler olduğunu söylemişti. Kiremitçi yeni seçtiği kulvarda çok akla yatkın ilerleyip bildiği sularda dolaşmaya devam ediyor. Serinin birinci kitabı “Mezun Cinayetleri”nde İstanbul’un seçkin bir okulunun ‘aşure günü’nde işlenen cinayetten yola çıkarak ‘80’lerin sonu ‘90’ların başı Türkiyesi’nin eğitim ve siyaset eksenini incelemişti. O macerada mezun olduğu Galatarasay Lisesi’nin izlerini takip etmek hiç de sıkıntı değildi. İkinci kitap “Perinin Ölümü”nde edebiyat sırlarını ifşa etmişti. Bu kere müzisyen tarafından yararlanıyor Kiremitçi. “Tehlikeli Şarkılar”, mahallî bir rock şenliğini tüm zorluklara karşın kurmayı başarmış, dahası yaşatmaya devam eden organizatör ile şirket çalışanının yırtıcı cinayetleriyle başlıyor. Emniyetten bir kesim bu cinayetlerin intikam, nefret, tutku üzere nedenlerle işlediğini savunurken Perihan Abla ve Osmanlı’nın birinci vakitlerindeki, yalnızca bayanlardan oluşan güvenlik teşkilatı Bacıyan-ı Rum’a atıfla Bacılar Bölüğü ismini alan takımı işin peşini bırakmıyor. Kelam konusu şenlikte daha evvel güvenlik vazifelisi olarak çalışmış bireylerin de öldürülmesi işin o kadar kolay olmadığını gösteriyor. Her cinayetin akabinde ünlü rock kümesi Vertigo’nun müziklerinin kelamları bulunuyor. Üstelik şenliğin iptal edilmesini isteyen bir küme bu cinayetleri sebep göstererek baskı yapıyor. Ve vakit her zamanki üzere yok! Zira şenliğin başlamasına çok az var, mevcut iktidar iptal kararı verilmesini istemiyor. Neyse ki Bacılar Bölüğü için imkânsız diye bir şey yok. Mucizeler biraz vakit alır. Perihan Uygur idaresindeki Bacılar Bölüğü cinayetleri aydınlatmaya çalışırken güya zımnî bir el onlara mani oluyor. Bir de üzerine teşkilattaki rakip takımın başı Hilmi Kuzu soruşturmaya dahil olunca işler biraz karışıyor, kızışıyor. Elbette serim kısmı tüm polisiye romanlardaki üzere sürprizlerle dolu. Kimi sürprizlerin yürek yaktığını, ümitsizlik yarattığını da hafifçe ‘spoiler’ olarak vereyim.

Yazar için ‘meydan okuma’

Kiremitçi’nin üç kitapta da yaptığı Perihan Uygur üzere bir kahraman yaratıp polisiyeyi daha sade, daha gerçekci ambalajın değil, içeriğin öne çıktığı bir kulvara taşımanın yanı sıra gündelik olayları zorlama hissi vermeden maceraya yedirebilmesi. Ve kahramanları üzerinden ‘kör parmağım gözüne’ tuzağına düşmeden düşündüklerini, hissettiklerini, kızdıklarını, eleştirmek istediklerini anlatabilmesi. Her üç romanının art planında da toplumsal tenkit kelam konusu. Bu kitapta hangi mevzularda tenkit yaptığını anlattığım anda kitabın sürprizini kaçırmaktan korktuğumdan üstü kapalı geçmek istiyorum. Ancak müellifin yeniden yenisi yakaladığının ve Türkiye’nin hatta dünyanın devir prestijiyle gündemde olan bir konusunu işlediğinin altını çizmeliyim. Kiremitçi birinci üç kitapta bildiği sularda dolaşıp ortaya sürükleyici polisiyeler koydu. Ancak elbette mesleğinde açılan bu yeni alan onun için son günlerin moda terimi ‘challenge’ yani ‘meydan okuma’ üzere kıymetlendirilebilir. Hasebiyle ben şimdiden Perihan Uygur’un yeni macerasının hangi sularda geçeceğini çok merak ediyorum.