Prof. Dr. Pampal: ‘Türkiye Zelzele Tehlike Haritası’ güncellenmeli

‘Türkiye Sarsıntı Tehlike Haritası’ sarsıntı mühendisliği, mühendislik sismolojisi, faal tektonik ve sismotektonik bulgular ile tarihî ve aletsel devirde hasara neden olan zelzelelere ait kayıt ve bilgilere nazaran bugüne kadar 6 kez değiştirildi. 6’ncı harita, 18 Mart 2018 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak, 1 Ocak 2019’da yürürlüğe girdi.

Prof. Dr. Süleyman Pampal, 2017’de harita şimdi taslak evresindeyken Çukurova bölgesi, Ankara, Keskin civarı üzere Anadolu bölgesinde rengin açık sarıya döndüğünü, ivme değerleri düşük görülen yerler için o devir ihtar yaptıklarını söyledi.

 

 ‘SARI’ YERLER YOĞUNLAŞABİLİR

Prof. Dr. Pampal, “Deprem kentin altından geçerse yalnızca bu kenti yıkmaz, 300 kilometre uzaktaki zelzele de kentleri yıkar. Doğu Anadolu fayının iki tarafındaki yani Hatay’dan başlayıp Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır; doğu tarafta Malatya, Osmaniye, Adana, Adıyaman çevredeki vilayetler de yıkıldı. Adana, 150 kilometreden daha uzak faya. Yer çok makûs, ivme 4 katına çıktı ve makûs yapılar yıkıldı. O bakımdan ‘Şurası inançlı, burası açık sarı’ yok; bu tenkitlerimizi yapmıştık, yer ismi vererek uyarmıştık. Şimdi tekrar gündemde, ‘Acaba harita ve yönetmelik değişir mi?’ zira yönetmelik kararları de aşıldı. Tehlikeyi küçük gösterirseniz ivme kıymetleri olağandışı artınca beklenen ivme, bina için hesap kriteri aldığınız katsayılar geçersiz oldu. Siz inşaatı hakikat yapmış olsanız bile o bedeller aşıldığı için o yapılar yıkıldı. Yönetmeliğin de haritanın da tekrar gözden geçirilmesi gerektiği tartışılır oldu. Muhtemelen harita güncellenecektir. O ‘sarı’ yerler yoğunlaşabilir, ivme bedelleri daha yükseltilebilir, doğrusu da bu olur. Yönetmelik de değişebilir” dedi.

2017 BİLDİRİSİNDE KIRŞEHİR VE ANKARA DETAYI

2017 yılında yapılan ’70’inci Türkiye Jeoloji Kurultayı’nın sonuç bildirgesinde de o periyot şimdi taslak etabında olan haritaya ait tenkitler yer aldı. Bildiride, haritada Çukurova bölgesinin tehlike derecesinin düşük gösterildiği; Ecemiş Fayı, Kozan Fay Zonu, Misis-Yumurtalık fayı hatta Meyyit Deniz ve Doğu Anadolu fay zonlarının ikincil fayları dikkate alındığında tehlikenin mertebesinin tam zıddı istikamette yüksek olarak görüldüğü belirtildi.

Bildirideki “Mevcut Türkiye Sarsıntı Bölgeleri Haritası’nda (1996) 1’inci derece sarsıntı bölgesinde yer alan Kırşehir’in taslak haritada 5’inci dereceye alındığı görüldü. Yeni taslak haritada İç Anadolu Bölgesi için önerilen bu kıymetli değişiklik son yıllarda bölgede yapılan çalışmalarla tespit edilen ve hasar yapan zelzele üretme potansiyeli olan faal fayların varlığı ile çelişmekte. Ankara, şu an önerilen haritada 4’üncü derecede görülürken, uzmanlar mutlaka tehlikenin daha büyük olduğunu vurguluyor. Kırşehir için tehlikenin düşürülmesi de bölgenin etkin tektoniği dikkate alındığında yanlıştır” tabirleri dikkat çekti.