Yıkıcı dalga, erken ikaz sinyalinden evvel gelecek

MERT İNAN İstanbul – Halihazırda yalnızca İstanbul için kurulan sistem sayesinde muhtemel büyük zelzelenin birkaç dakika evvel vatandaşlara ihtar sinyali göndermesi, böylece can kayıplarının en aza indirileceğine yönelik argümanlar gerçeği yansıtmıyor. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı, Zelzele ve Taban İnceleme Müdürlüğü ve Boğaziçi Üniversitesi Rektörlüğü tarafından yürütülen, “İstanbul İli Genelinde Hasar Varsayım Çalışmalarının Güncellenmesi ve Sarsıntı Süratli Müdahale ve Erken İkaz Sisteminin Entegrasyonu Projesi”ne ait hazırlanan raporda; megakentin büyük bir kısmı için erken ikaz sinyali vermenin mümkün olamadığı, faya en uzak sayılan Karadeniz kıyılarındaki semtlerde bile erken ihtar sinyalinin yalnızca birkaç saniyelik bir vakit kazandıracağı belirtiliyor. Bu müddette lakin doğalgazın ve elektriğin kesilmesi, asansörlerin durdurulması üzere tedbirlerin devreye girebileceği vurgulanıyor.

KIYI ŞERİDİNE YARARI YOK

Raporda, sarsıntının merkezine yakın yerler için, zelzelenin birinci 20 saniyesinde erken ikaz sinyali üretebilmenin pratik açıdan mümkün olamayacağı, Marmara Denizi içinde meydana gelecek büyük fay kırılması sırasında sarsıntı dalgalarının erken ikaz sinyalinden daha evvel kıyı bölgelere geleceğinin altı çizildi. Raporda şu tespitler yer aldı: “İstanbul’a yakın sarsıntılarda kıyı şeridindeki bölgeler için, örneğin Marmaray ve Avrasya tüneli, sarsıntı dalgaları ihtar sinyalinden evvel varacağından, erken ikaz sinyalinin bir yararı olmayacaktır. İstanbul için erken ikaz sinyali fakat Marmara’nın doğu, batı yahut güneyindeki örneğin, İzmit, Tekirdağ, Yalova civarındaki sarsıntılar için faydalı olabilir. Sarsıntı dalgalarının yaklaşık birinci 20 saniyede ulaştığı yerler dışındaki bölgelerde altyapı sistemleri, gaz, su, elektrik, ulaşım sınırları, sanayi tesisleri ile binalar erken ihtar sinyalinden yararlanabilir.