Poşette fiyat karmaşası

AYLİN RANA AYDİN – Poşet için 38.5 kuruş olan iştirak hissesi değiştirilmedi. 2022 yılı sonunda 2023 yılında geçerli olmak üzere belirlenen plastik poşetteki geri kazanım iştirak hissesi meblağı ‘38.5 kuruş’ olarak belirlenmişti. Resmi Gazete’deki karara nazaran bu oran tıpkı kaldı. Bu oran tekrar yazılınca plastik poşet fiyatlarının 25 kuruştan 38.5 kuruşa arttığı tarafında bir algı oluştu. Lakin plastik poşet fiyatlarında tüketiciye yansıyan bir artış olmadı. 2023 yılı başında perakende satış noktalarında 25 kuruşa satılan plastik poşetlerden devletin aldığı hisse tekrar değerleme oranında artarak 38.5 kuruşa çıkmıştı. Böylelikle perakende satış noktaları tüketiciden aldığı 25 kuruş plastik poşet fiyatının yanı sıra 13.5 kuruş daha geri kazanım iştirak hissesi ödemeye başlamıştı. Bu karar yıl sonuna kadar devam edecek. 2024 yılı plastik poşet fiyatlarının ise yıl sonunda toplanacak komitenin kararıyla belirlenmesi bekleniyor.

Türk Plastik Sanayicileri Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) Lideri Yavuz Eroğlu, tüketiciye plastik poşetlerin 25 kuruştan sunulduğunu belirterek, “Zam konusunda bir karışıklık oldu. Geri kazanım iştirak hissesine ait yönetmelik ile alışveriş poşetlerinin satışına yönelik olan yönetmelik karıştırıldı” tabirlerini kullandı. Eroğlu, perakende satış noktalarının her bir poşetten 25 kuruş almaya devam ederken, devlete poşet başına 38.5 kuruş geri kazanım hissesi verileceğini bildirdi. Resmi Gazete’de yayımlanan karara nazaran, ortalarında lastik, pil, akü, bitkisel ve madeni yağ üzere eserlerin yer aldığı kümede geri kazanım iştirak hissesi iki katına çıktı.

Kullanım oranı yüzde 80 azaldı

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın açıkladığı son bilgilere nazaran, 2019 yılından bu yana uygulanan fiyatlı plastik poşet uygulamasıyla birlikte plastik poşet kullanımı yüzde 80’e varan oranda azalırken, Türkiye’de plastik poşet üretimi için gerekli plastik hammadde ithali de düştü ve yaklaşık 3.8 milyar lira tasarruf sağlandı. 2019 yılında plastik poşetler 25 kuruştan tüketiciye satıldı. 25 kuruşun 15 kuruşu devlet hissesi, 10 kuruşu ise perakende satış noktasının hissesi olarak kaldı. 2020 yılında da artırım yapılmadan tüketiciye 25 kuruşa sunuldu. Lakin 2020’de devlet hissesi 18 kuruşa çıkarılırken, perakende satış noktasının hissesi ise 7 kuruşa düşürüldü. 2021 yılında ise devlet hissesi 19 kuruşa çıkarılırken, perakende satış noktasının hissesi ise 6 kuruşa düşürüldü. 2022 yılında ise plastik poşet fiyatı 25 kuruşta sabit tutularak devlet hissesi da 25 kuruşa çıkarıldı. 2023 yılında ise tüketici için plastik poşet fiyatı 25 kuruştan sabit tutulurken, devlet hissesi da 38.5 kuruşa çıkarıldı.